Sau hơn 30 năm phóng lên vũ trụ, kính viễn vọng không gian Hubble của NASA và Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) đang ở trong những năm tháng hoạt động cuối cùng, vì vậy các nhà thiên văn học không muốn lãng phí một giây phút nào. Lịch trình cho các quan sát qua Hubble được thiết lập bằng cách sử dụng một thuật toán máy tính, cho phép con tàu thỉnh thoảng thu thập ảnh chụp nhanh xen giữa các lần quan sát dài hơn. Hình ảnh mới về hệ thống Arp 195 là một ví dụ như vậy.
Arp 195 là một bộ ba thiên hà va chạm, gồm UGC 04653, LEDA 24981 và 2MASX J08535462+3508439. Hệ thống này nằm cách chúng ta khoảng 763 triệu năm sáng sáng trong chòm sao Thiên Miêu và được xếp vào danh mục các thiên hà đặc biệt nhất trong vũ trụ có tên là Atlas of Peculiar Galaxies.
Hubble chụp toàn cảnh hệ thống thiên hà va chạm Arp 195. Ảnh: ESA/NASA.
Ảnh chụp này cho thấy các thiên hà của Arp 195 bị mắc kẹt trong một cuộc chiến giằng co hấp dẫn. Do đến quá gần nhau, chúng đang xâu xé lẫn nhau theo cả ba hướng, một quá trình mà cuối cùng có thể dẫn đến sự kiện hợp nhất.
Các nhà thiên văn học nhấn mạnh rằng quan sát mới là một kỳ tích về khả năng phục hồi công nghệ, bởi kính viễn vọng không gian Hubble đã gặp một sự cố vào hôm 14/6 và phải tạm dừng hoạt động suốt 5 tuần. Hình ảnh này được ghi lại bởi thiết bị khảo sát nâng cao (ACS) và camera khảo sát bầu trời kỹ thuật số Sloan (SDSS) của con tàu.
Được phóng lên ngày 24/4/1990, Hubble đã hoạt động lâu hơn tuổi thọ thiết kế tới 15 năm. NASA đã có kế hoạch thay thế thiết bị với dự án kính viễn vọng không gian James Webb, dự kiến diễn ra vào cuối tháng 10 hoặc tháng 11 năm nay.
Đoàn Dương (Theo NASA/Sci-News)