Theo Gautam Menon, giáo sư vật lý và sinh học Đại học Ashoka, số ca tử vong vì Covid-19 tại Ấn Độ đang bị "đếm sót một cách nghiêm trọng".
"Những người có thể cứu được lại đang chết dần chết mòn", ông nói.
Nhiều người nhiễm nCoV không chết tại bệnh viện nên không được tính vào số ca tử vong do Covid-19. Tình trạng này đặc biệt phổ biến ở các vùng nông thôn, nơi virus đang lây lan nhanh.
Rất khó để xác định con số chính xác, nhưng chuyên gia cho rằng thống kê chính thức của Ấn Độ không phản ánh đúng mức độ nghiêm trọng của dịch bệnh. Nếu chỉ dựa vào thống kê này, nhà chức trách sẽ bỏ qua số ca nhiễm và tử vong vì Covid-19 tăng mạnh trong vài tuần qua.
Hiện có sự chênh lệch giữa số tử vong chính thức và số thi thể thực tế tại các điểm hỏa táng cũng như khu chôn cất. Nhiều thi thể được thiêu ngay tại bãi đậu xe hoặc bất cứ không gian nào còn trống. Các khu chôn cất cũng gần hết chỗ.
Anh Jintender Singh Shunty làm nhiệm vụ lái xe cứu thương chở thi thể bệnh nhân Covid-19 đi hỏa táng. Theo anh, những người chết ở nhà thường không được tính vào hệ thống chung, trong khi số thi thể anh thấy mỗi ngày tăng từ 10 lên 50.
"Khi tôi về nhà, mùi khét bám chặt vào quần áo. Tôi chưa bao giờ thấy nhiều người chết như vậy trong đời", anh Shunty kể lại.
Vào tháng 2, Hiệp hội Y khoa Ấn Độ cho biết 734 bác sĩ đã chết vì Covid-19 từ khi đại dịch bắt đầu. Vài ngày sau, Bộ Y tế Ấn Độ đưa ra con số là 313.
Tại bang Telangana, bác sĩ và nhà hoạt động đang phản đối sai sót trong việc thống kê ca mắc và tử vong. Ngày 23/4, bang thông báo 33 người đã chết vì Covid-19, nhưng tại hai bệnh viện ở thủ phủ Hyderabad, có 80 đến 100 người chết một ngày trước đó. Không rõ liệu họ qua đời do virus hay không, nhưng các chuyên gia cho biết các ca tử vong do Covid-19 cũng không được cập nhật chính xác.
Tại các bệnh viện, nhiều trường hợp có triệu chứng của Covid-19 được xác định chết vì bệnh nền, dù chính quyền đã yêu cầu thống kê tất cả ca nghi nhiễm. Như tại New Delhi, số ca tử vong ngày 31/8/2020 là 4.000, nhưng không bao gồm các ca nghi nhiễm.
Ở thành phố Lucknow, bang Uttar Pradesh, chính quyền cho biết 39 người đã tử vong vì Covid-19 trong ngày 27/4. Nhưng vào tối cùng ngày, tới 58 thi thể người chết vì Covid-19 được đưa đến một điểm hỏa táng địa phương. Một quan chức thành phố giải thích sự chênh lệch này là do nhiều xác chết được chuyển từ nơi khác tới Lucknow.
Thống kê chính xác sẽ giúp khoanh vùng tốt hơn, đẩy nhanh chiến dịch tiêm chủng và nguồn lực tại những nơi cấp bách. Nhưng kể cả khi có số liệu đáng tin cậy, nó cũng không được tận dụng.
Ramanan Laxminarayan, Giám đốc Trung tâm Động lực học, Kinh tế và Chính sách ở New Delhi, cho biết: "Ai cũng biết số ca nhiễm và tử vong đều thấp hơn so với thực tế. Năm ngoái, chỉ khoảng một trong 30 trường hợp dương tính được phát hiện bằng hình thức xét nghiệm. Vì vậy, số ca nhiễm được báo cáo thấp nghiêm trọng. Những gì chúng ta thấy trước mắt là có nhiều người chết hơn so với ghi nhận".
Một nhân viên y tế hô hấp nhân tạo cho bệnh nhân Covid-19 đang chờ để nhập viện tại Ahmedabad, Ấn Độ, ngày 27/4. Ảnh: AP.
Theo mô hình dự đoán từ Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe Đại học Washington, Mỹ, số người chết hàng ngày ở Ấn Độ sẽ tiếp tục tăng đến giữa tháng 5, lên hơn 13.000 một ngày - gấp 4 lần so với hiện tại.
Nâng lực xét nghiệm của Ấn Độ đã tăng đáng kể từ làn sóng Covid-19 đầu tiên, lên hơn 500.000 người mỗi ngày. Hiện nay, chính phủ thực hiện khoảng gần 2 triệu xét nghiệm mỗi ngày, theo Soumya Swaminathan, nhà khoa học chính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Tuy nhiên điều này là chưa đủ, vì tỷ lệ dương tính toàn quốc là khoảng 15%. Ở một số thành phố như New Delhi, con số lên tới 30%.
"Điều đó có nghĩa rất nhiều người nhiễm bệnh ngoài kia mà không ai hay biết vì khả năng xét nghiệm kém. Sau này, chúng ta mới thực sự biết con số là bao nhiêu", bà nói thêm.
Theo Bhramar Mukherjee, giáo sư thống kê sinh học và dịch tễ học tại Đại học Michigan, có nhiều lý do khiến nước này thiếu hụt xét nghiệm. Giới chức đã bỏ lỡ các bệnh nhân không triệu chứng. Báo cáo số ca dương tính từ các thành phố và bang cũng không thống nhất. Người nghèo đôi khi không đủ thời gian đi kiểm tra hoặc đến các cơ sở y tế.
Ngay cả trước đại dịch, Ấn Độ cũng không báo cáo đủ đố người chết hàng năm. Hạ tầng y tế quốc gia thiếu thốn ngay cả ở thời điểm bình thường, chỉ 85% trường hợp tử vong toàn quốc được kiểm đếm trong hệ thống của chính phủ. Theo Tiến sĩ Hemant Shewade chuyên gia y học cộng đồng, chỉ 22% người chết được bác sĩ đưa ra nguyên nhân tử vong chính thức.
Phần lớn người Ấn Độ ra đi tại nhà hoặc những nơi khác mà không phải ở bệnh viện. Khi các cơ sở y tế hết chỗ - vấn đề phát sinh trong làn sóng Covid-19 thứ hai - bác sĩ không thể có mặt bên cạnh các bệnh nhân để chỉ định nguyên nhân tử vong.
Ấn Độ ghi nhận ít nhất 300.000 ca nhiễm trong ngày 29/4, đưa tổng số ca lên hơn 18 triệu. Số ca tử vong trong ngày là 3.645, nâng tổng số người chết lên hơn 200.000
Mai Dung- Thục Linh (Theo AP, CNN)