Mặc dù không phải là dân sành ẩm thực, nhưng mỗi khi có cơ hội được ghé thăm một thành phố mới, tôi đều hào hứng thử và thưởng thức những món đặc sản địa phương của nơi mình đến.
Đối với tôi, món ăn không chỉ đơn thuần là cái để mình... chống đói, mà đôi khi nó còn chứa đựng cả văn hóa của một quốc gia, một dân tộc. Trước hết, nó phản ánh rất nhiều về vị trí địa lý của quốc gia, và sâu hơn nữa là cả tính cách và con người ở nơi đó.
Trong lần đi Hà Lan vào đầu tháng 11 vừa rồi, tôi lưu lại Amsterdam 2 ngày, và có dịp thưởng thức một số món ăn đặc trưng của “vùng đất thấp”. Có thể hơi chủ quan khi nhận xét rằng ẩm thực Hà Lan khá “lép vế” so với những quốc gia lân cận, nhưng không vì thế mà nó mất đi sự hấp dẫn.
Nhiều người bạn của tôi sống ở Hà Lan tỏ ra khá ngạc nhiên khi tôi có hứng thú tìm hiểu về nền ẩm thực mà ai cũng cười và bảo rằng “chán nhất nhì thế giới” này! Nhưng bạn ơi, không có gì là chán cả, khi bạn quyết tâm tìm hiểu nó bằng một cảm tình đơn giản nhất: nếm thử những món ăn mới lạ ở xứ người.
Những món tôi đã thử, có thể với số đông không phải là món đặc trưng Hà Lan nhất, hay chỗ đó không phải là tiệm ngon nhất ở Amsterdam, nhưng với thời gian có hạn, và một khẩu vị có thể nói là khá dễ dãi, tôi thấy hài lòng vì những gì mình đã trải nghiệm ở đây!
1. Stroopwafel
Stroopwafel là một kiểu bánh waffle rất ngộ. Thay vì phồng lên và xốp như waffle kiểu Bỉ thì stroopwafel… dẹp lép, ăn mềm mềm dai dai, và rất ngọt.
Cơ bản thì người ta lấy hai miếng waffle giòn và mỏng dính, phết một lớp kiểu như mạch nha vào một mặt bánh, xong kẹp lại với nhau rồi ăn thôi.
Ở những tiệm bán stroopwafel trên phố dành cho du khách là vậy, nhưng món này ăn đúng chuẩn Hà Lan là phải được để trên một tách trà hay cà phê nóng làm bằng sứ trắng xanh Delft, để cho hơi nóng của trà và cà phê làm chảy lớp đường mạch nha. Khi ăn, đường sẽ quyện vào bánh, ngon không thể cưỡng lại được.
2. Khoai tây chiên kiểu Hà Lan
Khoai tây chiên kiểu Hà Lan có tên tiếng Anh là thich Dutch fries. Nếu ai hỏi tôi nhất định phải ăn gì ở Amsterdam, thì chắc chắn phải là Dutch fries!
Món này đơn giản là… khoai tây chiên, nhưng thay vì gọt thành sợi dài như thường thấy thì khoai tây được cắt múi dày, không gọt vỏ, chiên lên xong ăn với các loại nước sốt khác nhau. Loại sốt phổ biến nhất là sweet mayonnaise, vừa ngòn ngọt, vừa mằn mặn.
3. Kibbeling
Kibbeling là món cá tuyết tẩm bột chiên, một sự lựa chọn hoàn hảo cho những ai không ăn được cá sống, hoặc ăn được (sushi) nhưng không đủ can đảm để ăn thử món cá trích sống herring ở Hà Lan. Bạn có thể chọn loại sốt ăn kèm, nhưng theo cá nhân tôi thấy ngon nhất là sốt tỏi hoặc sốt tartar.
4. Phô mai Hà Lan
Tôi được thử phô mai Hà Lan hai lần. Một lần vào năm 2015, chị bạn ở chung nhà ở Thụy Điển đi Hà Lan chơi dịp Phục Sinh, có mua về món phô mai xông khói, ăn rất ngon. Tôi nhớ có bữa tối, hai chị em xẻ miếng phô mai ra, rồi hai chị em ngồi vừa uống cà phê vừa ăn phô mai, cứ thể chuyện trò cả đêm.
Lần thứ hai là chính tôi đi Hà Lan, và được thử món đó khi đi đi dạo trên phố.
Cảm nhận cá nhân là phô mai kiểu phương Tây sẽ hơi khó hạp với khẩu vị người Việt. Nếu không quen ăn thì sẽ có cảm giác mình ăn phải miếng sữa đông bị thiu.
Tốt nhất, nếu bạn muốn mua phô mai về làm quà, nên chọn cửa hàng nào có mẫu thử. Nếu tìm được phô mai xông khói và thấy ngon, rất có thể bạn đã tìm được đúng loại tôi đã từng ăn cách đây hai năm.
5. Poffertjes
Tôi ăn món này lần đầu tiên cách đây hơn năm năm, lúc đó công viên 23/9 đối diện chợ Bến Thành có chương trình Ngày hội Hà Lan gì đó, và người ta giới thiệu món bánh này. Tôi nhớ giá lúc đó là 50.000/phần 10 cái bánh, ăn trong vòng 2 nốt nhạc. Bánh gì mà ngon dữ thần.
Tối đó, hai mẹ con tôi ăn hết mấy trăm ngàn tiền bánh!
Và tôi hạ quyết tâm phải tìm ra tiệm bán poffertjes ngon nhất Amsterdam, để ăn cho thỏa cái nỗi nhớ nhung mấy trăm ngàn tiền bánh năm nào.
Tôi tới De Caroussel sau khi đã nhịn đói buổi sáng, đi hết Rijkmuseum, bụng đói meo và trời thì khá lạnh. Tôi bước vô tiệm, gọi món luôn không cần suy nghĩ.
Một lúc sau thì bánh ra. Và bạn biết không, cả cái dĩa nhìn không thấy bánh đâu hết, chỉ thấy toàn… đường bột. Đường phủ trắng cái dĩa luôn!
Thế là tôi ngồi ăn. Ăn được nữa dĩa thì bắt đầu ngán xuôi ngán ngược. Nhưng phải nói là bánh rất ngon, nên tôi cũng cố gắng ăn cho hết. Bánh lạt thôi, nhưng nhờ phần đường bột rắc lên trên mà thành ra ngon. Lúc bánh nóng, người ta cho bơ vào để bơ chảy ra, quyện vào đường và bánh, ăn thơm lắm.
6. Herring
Herring là món cá trích sống ăn với hành tây và dưa leo (dưa chuột) muối chua. Tôi chưa ăn thử món này, vì khẩu vị của mình cũng có phần hạn chế. Nhưng một chị bạn sống ở Amsterdam của tôi chia sẻ như sau:
Ăn lần một – muốn cho ra hết; ăn lần hai – nhắm mắt nhắm mũi mà nuốt; ăn lần ba – cũng tạm ổn; kể từ sau lần tư: thỉnh thoảng lại thòm thèm, phải đi ăn một phần herring ở chợ Albert Cuyp!
Còn bạn thì sao? Bạn đã đến và đã thử những món ăn ở Amsterdam hay những nơi khác ở Hà Lan chưa?
Lê Thị Ngọc Quyên