Tác phẩm Théâtre D'opéra Spatial được người dùng Jason Allen mang đến triển lãm bang Colorado (Mỹ) và được trao giải nhất ở hạng mục nghệ thuật số hôm 29/8. Tuy nhiên, trong khi các họa sĩ sử dụng bút vẽ trên máy tính, Allen tạo ra bức tranh bằng cách ra lệnh cho Midjourney, công cụ vẽ tranh bằng AI nổi tiếng thời gian gần đây.
Allen in tác phẩm lên vải, kèm mô tả "tranh được thực hiện bởi Jason M. Allen thông qua Midjourney" và đưa đến triển lãm dự thi. Théâtre D'opéra Spatial mô tả một buổi biểu diễn opera tráng lệ trong không gian.
"Tôi đã giành giải nhất", Jason Allen, với nickname Sincarnate, khoe trên nhóm Discord của cộng đồng Midjourney. Theo Vice, các nét vẽ được cộng đồng nhận xét là điêu luyện, hình ảnh mang nét cổ điển với sự xuất hiện của một đại sảnh kiến trúc Baroque, cùng một ô tròn đầy nắng làm điểm nhấn.
Tuy nhiên, câu thông báo ngắn gọn của Allen cũng đã khơi mào một cuộc tranh cãi lớn giữa anh với giới họa sĩ và những người không có cảm tình với AI.
Genel Jumalon, họa sĩ hoạt hình từng đạt giải ENNIE Award, lên tiếng đầu tiên: "Ai đó đã tham gia một cuộc thi nghệ thuật với tác phẩm do AI tạo ra và giành giải nhất. Thật tồi tệ làm sao".
Một tài khoản Twitter sau đó chia sẻ thông điệp trên và bày tỏ sự lo ngại trước những thứ AI làm được. "Chúng ta đang chứng kiến cái chết của nghệ thuật diễn ra ngay trước mắt. Nếu những công việc sáng tạo không an toàn trước máy móc thì ngay cả những việc đòi hỏi kỹ năng cao cũng có nguy cơ trở nên lỗi thời. Chúng ta còn gì sau đó?". Lời nhận xét này thu hút hơn ba nghìn lượt thích sau một ngày.
Đáp lại, Jason Allen gọi những ý kiến chỉ trích mình là "đạo đức giả". Anh cho rằng những người đó muốn đề cao con người và chống lại nghệ thuật được tạo ra bởi AI, nhưng bản thân họ đang phủ nhận yếu tố con người ở trong tác phẩm.
Các công cụ như Midjourney vốn vẽ tranh dựa trên các câu mô tả được người dùng nhập vào. Allen nói anh đã phải tìm ra ý tưởng đặc biệt cho bức tranh của mình, sau đó chọn lọc giữa hàng trăm hình do AI đề xuất để tìm ra những bức tốt nhất. Những bức tranh này được Allen sử dụng công cụ Gigapixel để phóng to, kết hợp Photoshop để chuốt lại. Bức tranh được trao giải nhất là một trong ba tác phẩm mà Allen mang đến triển lãm.
Theo anh, những người chỉ trích anh đang đánh giá tác phẩm theo cách thức tạo ra chúng thay vì yếu tố nghệ thuật. "Vậy giả sử nếu một họa sĩ vẽ tranh khi họ đang ở tư thế treo ngược và bị kiểm soát, liệu tác phẩm của họ có được đánh giá khác với những họa sĩ vẽ một cách bình thường hay không?", anh đặt câu hỏi. Người này cũng cho rằng thế giới cuối cùng vẫn sẽ phải công nhận nghệ thuật do AI tạo ra và cần xếp một thể loại riêng cho chúng.
Đây không phải lần đầu tiên giới họa sĩ bất bình với những tác phẩm được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo. Hồi đầu tháng 8, tạp chí The Atlantic từng hứng chỉ trích vì một biên tập viên đã sử dụng Midjourney để vẽ minh họa nhân vật cho bài viết, thay vì mua ảnh hay thuê người vẽ. Giới họa sĩ cho rằng quyết định đó có thể dẫn đến một tương lai là các nhà xuất bản không cần người vẽ tranh minh họa, hoặc có thể cắt giảm ngân sách cho vấn đề nghệ thuật.
"Công nghệ ngày càng được sử dụng nhiều để triển khai các công việc liên quan đến trình diễn. Tuy nhiên nhiều trong số đó không mang lại lợi ích đủ tốt cho công chúng và điều này chỉ làm cho giới tỷ phú trở nên giàu hơn", họa sĩ hoạt hình Matt Borrs nói.
Ngoài ra, nhiều họa sĩ còn cho rằng việc AI vẽ tranh theo yêu cầu là cách tận dụng thành tựu cả đời của họ để làm giàu cho giới công nghệ.
Lưu Quý