Ai nên tầm soát tiền đái tháo đường?

Theo BS.CKII. Nguyễn Thị Thu Mai - Phó Giám đốc chuyên môn kiêm Trưởng khoa Nội tiết, bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn, tiền đái tháo đường là tình trạng mức glucose máu cao trên mức bình thường nhưng dưới ngưỡng chẩn đoán. Người bình thường, glucose máu lúc đói khoảng 70-100 mg/dL, glucose máu sau 2 giờ của nghiệm pháp dung nạp glucose dưới 140 mg/dL và HbA1C từ 4-6%.

Bác sĩ Mai khuyến cáo những người từ 45 tuổi hoặc có một trong những yếu tố nguy cơ sau: gia đình có người mắc bệnh đái tháo đường; phụ nữ sinh con nặng trên 4kg hoặc bị đái tháo đường thai kỳ; tăng huyết áp ≥ 140/90mmHg hoặc đang điều trị huyết áp; tiền sử bệnh tim mạch do xơ vữa; rối loạn chuyển hóa lipid máu: tăng Triglyceride máu > 250mg/dl hoặc giảm HDL- cholesterol máu < 35mg/dl; glucose máu lúc đói, hoặc rối loạn dung nạp glucose.; ít hoạt động thể lực; đề kháng insulin: béo phì, buồng trứng đa nang nên tầm soát đái tháo đường.

Bác sĩ Mai cho biết, nếu kết quả bình thường thì nên lặp lại xét nghiệm tầm soát mỗi 1- 3 năm một lần (tần suất tùy thuộc vào kết quả xét nghiệm ban đầu và yếu tố nguy cơ)

Theo bác sĩ Thu Mai, người bệnh được xác định là tiền đái tháo đường khi có 1 trong 3 tiêu chuẩn sau: Glucose máu lúc đói 100 mg/dL - 125 mg/dL (glucose máu lúc đói là xét nghiệm sau bữa ăn uống cuối cùng ít nhất 8 giờ); glucose huyết tương sau 2 giờ khi làm nghiệm pháp dung nạp glucose từ 140 mg/dL - 199 mg/dL HbA1C từ 5,7% - 6,4%

Trong trường hợp kết quả xét nghiệm cho thấy các chỉ số vượt mức giới hạn của tiền đái tháo đường thì người bệnh sẽ được chẩn đoán mắc bệnh đái tháo đường.

Tiền đái tháo đường thường không có triệu chứng, nhưng nó sẽ làm tăng nguy cơ mắc đái tháo đường type 2 và có thể làm gia tăng nguy cơ các bệnh lý: đột quỵ, suy tim, nhồi máu cơ tim, bệnh mạch vành, bệnh mạch máu ngoại biên, rối loạn chức năng nội mạc, tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày, đại tràng, gan, tụy, tuyến vú và tử cung. Hằng năm khoảng 5-10% người bệnh tiền đái tháo đường tiến triển thành bệnh.

Hiện nay, xét nghiệm tầm soát tiền đái tháo đường là một phương pháp hiệu quả và đem lại kết quả chính xác. Kết quả chẩn đoán thông qua hoạt động kiểm tra xét nghiệm máu: xét nghiệm glucose máu lúc đói: Đây là xét nghiệm để xác định glucose huyết tương lúc đói sau bữa ăn uống cuối cùng ít nhất 8 giờ. Trong vòng 8 giờ này, người bệnh cần nhịn ăn đủ 8 giờ để lượng thức ăn được tiêu hóa hết để không làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Đồng thời, có thể uống nước lọc từ đó mang lại kết quả xét nghiệm chính xác.

Xét nghiệm dung nạp glucose: Đây là xét nghiệm để xác định glucose huyết tương sau 2 giờ khi làm nghiệm pháp dung nạp 75g glucose đường uống.

Xét nghiệm HbA1C: HbA1C là một loại hemoglobin kết hợp với đường glucose, đại diện cho tình trạng gắn kết của đường trên hồng cầu. HbA1c giúp phản ánh tình trạng mức đường huyết trung bình trong vòng 3 tháng.

Chia sẻ về chương trình tầm soát đái tháo đường tại bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn, BS.CKII. Nguyễn Thị Thu Mai, Phó Giám đốc chuyên môn cho biết, Mỗi năm, bệnh viện tiếp nhận gần 60.000 lượt người bệnh type 2. Kết quả từ chương trình tầm soát đái tháo đường ở người trên 45 tuổi đến bệnh viện kiểm tra sức khỏe đã phát hiện 39,1% người bệnh mắc tiền đái tháo đường và 7,3% người mắc đái tháo đường.

Từ đó, bệnh viện đã xây dựng và thực hiện chiến lược quản lý toàn diện đái tháo đường type 2 từ giai đoạn tiền đái tháo đường, đến kiểm soát, điều trị ổn định và phòng ngừa các biến chứng, giúp người bệnh phát hiện sớm và điều trị tốt bệnh lý mạn tính này.

Yên Chi