The Electrician của tác giả Boris Eldagsen được trao giải Sáng tạo trong cuộc thi SWPA 2023 tổ chức hồi tháng 3. Trong ảnh là hai người phụ nữ với ánh mắt nhìn về hai hướng khác nhau. Tác phẩm có tông màu đen trắng theo phong cách những năm 1940.
Eldagsen, nhiếp ảnh gia 30 năm kinh nghiệm, cho biết ông ngạc nhiên khi ảnh được trao giải. "Nó có tất cả các lỗi đặc trưng của AI. Đáng lẽ các chi tiết này phải được phát hiện", ông viết trên blog cuối tuần qua.
The Electrician được tạo từ Dall-E 2.
Theo Business Insider, tác phẩm trông khá chân thực nếu mới nhìn. Tuy nhiên, có một số dấu hiệu cho thấy nó được tạo bằng AI, như bàn tay không tự nhiên, ngón tay không có móng tay hay chiếc váy bị lẫn vào cánh tay trái của người đứng trước.
The Electrician hiện đã bị xóa khỏi Giải thưởng Nhiếp ảnh Thế giới Sony 2023. Theo ban tổ chức, ảnh giành chiến thắng vì chương trình "chào đón nhiều cách tiếp cận và thử nghiệm nhiếp ảnh khác nhau", nhưng bị loại bỏ sau khi Eldagsen từ chối nhận giải.
"AI không phải là nhiếp ảnh. Vì vậy, tôi không nhận giải thưởng này", Eldagsen viết trên blog.
Ông cho biết ảnh được tạo bởi công cụ Dall-E 2 của OpenAI vào tháng 9/2022. Ngay khi nhận tin đoạt giải, ông cũng đã thông báo với ban tổ chức rằng ảnh là do AI tạo ra. Ông đăng ký tham gia cuộc thi vì SWPA cho phép sử dụng "bất kỳ thiết bị nào", nhưng sau khi giải công bố, nhiều tờ báo đã liên hệ đặt câu hỏi liệu đây có phải ảnh AI.
Theo Eldagsen, tiềm năng sáng tác ảnh nghệ thuật của AI rất lớn. Ông cũng kỳ vọng sẽ có một cuộc thi riêng cho mảng này, thay vì để ảnh AI lẫn trong các sự kiện thi ảnh do con người chụp. "Với tôi, làm việc với AI là một hoạt động sáng tạo", ông nói. "Đó không đơn giản là nhấn nút ra lệnh, mà là quá trình khám phá phức tạp, tinh chỉnh lời nhắc văn bản, kết hợp các nền tảng và kỹ thuật khác nhau để cho ra bức ảnh cuối cùng".
Đây không phải lần đầu tác phẩm AI đoạt giải thưởng. Tháng 8 năm ngoái, bức tranh Théâtre D'opéra Spatial được người dùng Jason Allen mang đến triển lãm bang Colorado (Mỹ) và được trao giải nhất ở hạng mục nghệ thuật số. Trong khi các họa sĩ sử dụng bút vẽ trên máy tính, Allen tạo tranh bằng cách ra lệnh cho Midjourney thực hiện gần như toàn bộ công việc.
Đầu năm nay, công ty điện tử Australia DigiDirect cũng tổ chức cuộc thi nhiếp ảnh với giải thưởng hàng tuần bằng tiền mặt. Tác phẩm biển của Jane Eykes cũng đoạt giải, nhưng sau đó người này thừa nhận ảnh được tạo từ công cụ của Absolutely AI.
Bảo Lâm