Ngày 12/3, Bộ Quốc phòng tổ chức tổng kết nhiệm kỳ công tác của 9 sỹ quan Việt Nam trở về từ Phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Nam Sudan và Cộng hòa Trung Phi.
Cục trưởng Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam, thiếu tướng Hoàng Kim Phụng, cho biết 2019-2020 là nhiệm kỳ đáng nhớ với tất cả sĩ quan Việt Nam. Do diễn biến phức tạp của Covid-19 tại cộng hòa Trung Phi và Nam Sudan, thời gian làm nhiệm vụ của các quân nhân lẽ ra chỉ một năm đã kéo dài thêm từ 2 tháng đến gần một năm, do yêu cầu tại Phái bộ cũng như những khó khăn trong quá trình luân chuyển lực lượng.
"9 sĩ quan đã hoàn thành xuất sắc, có người ở mức đặc biệt xuất sắc, được lãnh đạo Phái bộ gửi thư khen (như trung tá Nguyễn Thị Liên) vì những đóng góp thiết thực và nhân văn trong quá trình Covid-19 bùng phát tại Phái bộ", tướng Phụng nói.
Đại diện tổ công tác ở Phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc tại Nam Sudan (UNMISS), trung tá Lê Ngọc Sơn cho biết, tháng 4/2020, ca nhiễm Covid-19 đầu tiên được xác nhận ở quốc gia châu Phi này. Sau 4 ca đầu tiên đều là người làm việc cho Phái bộ Liên Hợp Quốc, các ca nhiễm ngoài cộng đồng bắt đầu xuất hiện và tăng nhanh. Đến 31/12/2020, Nam Sudan xác nhận hơn 3.500 ca nhiễm, trong đó 63 ca tử vong. Lực lượng quân sự Phái bộ có 117 ca nhiễm, 107 ca bình phục và 3 ca tử vong.
Các ca nhiễm tiếp tục tăng, đến nay có hơn 9.000 người nhiễm và hơn 100 người tử vong. Điều kiện tuyên truyền, công tác phòng chống dịch hạn chế. Chính phủ Nam Sudan có 3 phó tổng thống và 10 bộ trưởng từng bị nhiễm Covid-19. Toàn bộ 15 thành viên của Ủy ban Quốc gia phòng chống dịch Covid-19 bị nhiễm.
"Dịch bệnh diễn biến phức tạp, làm việc trong môi trường có điều kiện sống khó khăn, nhiều nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh, điều kiện chữa trị rất hạn chế tạo nên những căng thẳng về tâm lý cho lực lượng Liên Hợp Quốc", anh Sơn nói.
9 sĩ quan vừa hoàn thành nhiệm kỳ công tác tại Phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc ở Nam Sudan, Trung Phi chụp ảnh cùng lãnh đạo Bộ Quốc phòng ngày 12/3. Ảnh: Hoàng Thùy
Riêng các sĩ quan Việt Nam phải làm việc dài ngày, nhiệm kỳ công tác bị kéo dài nhiều lần. Người bị gia hạn ngắn nhất là 2 tháng, dài nhất là 10 tháng với 9 lần gia hạn.
"Có đồng chí còn làm việc tại Juba, tâm dịch của Nam Sudan, nhưng với sự động viên, chỉ đạo giải pháp chống dịch kịp thời từ lãnh đạo Bộ Quốc phòng và Cục Gìn giữ hòa bình, chúng tôi đã khắc phục khó khăn, áp dụng triệt để các kinh nghiệm chống dịch của Việt Nam và chấp hành nghiêm các quy định của Phái bộ để thực hiện nhiệm vụ được giao", anh Sơn nói và cho biết, tất cả sĩ quan đều tuyệt đối an toàn, hoàn thành nhiệm vụ và về nước ngày 31/12/2020.
Kết thúc nhiệm kỳ, các cán bộ đều được Phái bộ đánh giá cao, trong đó trung tá Lê Ngọc Sơn đạt 11/11 tiêu chí hoàn thành xuất sắc, hai sĩ quan còn lại đều đạt hoàn thành tốt với nhiều mặt xuất sắc. Cả ba cán bộ đều được tặng thưởng Huy chương vì sự nghiệp Gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc, trong đó trung tá Nguyễn Kim Tỉnh được huy chương số 4 vì nhiệm kỳ công tác kéo dài tới 22 tháng.
Tổ trưởng Tổ công tác 6 người ở phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc ở Trung Phi (MINUSCA), trung tá Hoàng Trung Kiên cho hay, năm 2020, Trung Phi phát hiện khoảng 5.000 ca nhiễm Covid-19, trong đó Phái bộ có khoảng 500 ca nhiễm, 6 người tử vong. Nhiều người dân tại đây kỳ thị với lực lượng của Liên Hợp Quốc vì cho rằng nhân viên Liên Hợp Quốc là nguồn lây Covid-19.
"Dịch bệnh đã gây khó khăn cho Liên Hợp Quốc trong thực hiện nhiệm vụ của Phái bộ MINUSCA, trong đó có nhiệm vụ luân chuyển quân và điều hành tác chiến hàng ngày", anh Kiên nói, cho biết, các thành viên trong Tổ công tác đã chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống Covid-19 theo khuyến cáo của Phái bộ và các cơ quan chức năng của Việt Nam.
Tổ cũng xây dựng Kế hoạch phòng chống Covid-19, trong đó có các tình huống giả định có thể diễn ra, báo cáo Thủ trưởng Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam phê duyệt để triển khai thực hiện, đảm bảo tuyệt đối an toàn trong suốt quá trình thực hiện nhiệm vụ tại Phái bộ. Riêng trung tá Nguyễn Thị đã được Tư lệnh Quân sự Phái bộ tặng bằng khen vì những đóng góp chung cho cộng đồng trong việc phòng, chống Covid-19 tại Phái bộ.
"Khi đại dịch Covid-19 bùng phát ở Trung Phi tháng 3/2020, nhận thấy sự phức tạp của dịch bệnh đối với một nước nghèo, tôi đã quyết định may khẩu trang tặng đồng nghiệp và người dân địa phương. Tôi tự mua vải, thuê máy khâu, với sự trợ giúp của đồng nghiệp may được 800 chiếc khẩu trang", chị Liên kể và cho biết, với hành động này, hình ảnh chị xuất hiện trên truyền thông thành phố Bangui trong phong trào chống dịch, xứng đáng là đại sứ hòa bình của Việt Nam.
Trung tá Nguyễn Thị Liên nhận hoa chúc mừng từ Thượng tá Nguyễn Thị Thu Hiền, Phó Trưởng Ban Phụ nữ Quân đội sáng 12/3. Ảnh: Hoàng Thùy
Kết thúc nhiệm kỳ công tác, 3/6 thành viên của Tổ đã được Chỉ huy lực lượng quân sự Phái bộ đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; 3 người hoàn thành tốt và có nhiều mặt xuất sắc. Tất cả đều được tặng Huy chương vì sự nghiệp hòa bình của Liên Hợp Quốc và được đề nghị tham gia chức vụ cao hơn khi triển khai lần tiếp theo.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Quốc phòng bày tỏ vui mừng khi được đón các sĩ quan tham gia gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc vượt qua Covid-19, hoàn thành nhiệm vụ, an toàn trở về. Ông đánh giá, qua nhiệm kỳ này, kiến thức, trình độ, năng lực của sĩ quan Việt Nam đã phát triển và có tiến bộ vượt bậc.
"Qua thời gian, chúng ta thấy kinh nghiệm, nhận thức của sĩ quan Việt Nam không thua cộng đồng quốc tế. Tôi mong là không khí này, nhiệt tình này không bị nguội đi mà tiếp tục được đẩy lên", tướng Vịnh nói và đề nghị Cục Gìn giữ hòa bình tổ chức khen thưởng cho những sĩ quan đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Từ tháng 6/2014 đến nay, Việt Nam đã cử 180 lượt cán bộ, nhân viên thuộc Bộ Quốc phòng đi làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên Hợp quốc tại các phái bộ Nam Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi và Cục Hoạt động hòa bình tại trụ sở Liên Hợp Quốc.
Tháng 12/2020, sau nhiều nỗ lực của Chính quyền Cộng hòa Trung Phi, của Phái bộ MINUSCA và sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, cuộc bầu cử Tổng thống và Chính quyền mới đã diễn ra theo đúng kế hoạch. Sau cuộc bầu cử, nhiều cuộc bạo động và biểu tình nổ ra trên khắp lãnh thổ nước này để phản đối kết quả bầu cử và kích động bạo lực để tranh giành quyền lợi.
Ngày 22/2/2020, sau nhiều nỗ lực của Nam Sudan và cộng đồng quốc tế, Chính phủ hợp nhất lâm thời đã được thành lập.