Hai ngày trước khi kết thúc năm học, học sinh trường tiểu học Robb hôm 22/5 mặc quần áo đẹp để tham gia sự kiện "Footloose and Fancy", màn dạo đầu cho một kỳ nghỉ hè được chờ đợi từ lâu, với những buổi chiếu phim ngoài trời, tiệc nướng bên hồ và đi chơi ở công viên giải trí.
Sáng 24/5, khi những học sinh lớp 4 như Xavier Javier Lopez và Alexandria "Lexi" Rubio được trao giấy khen và các giải thưởng khác cuối năm học, một thanh niên cô độc tên là Salvador Ramos đang ở nhà ông bà ngoại tại Uvalde, một thành phố nhỏ bang Texas, nơi cộng đồng gắn bó mật thiết. Một tuần trước đó, vào dịp sinh nhật thứ 18, Ramos đã mua hai khẩu súng trường bán tự động kiểu AR-15 và hàng trăm viên đạn.
Ramos, người chưa có tiền án tiền sự, sống khép kín và gần như không có bạn bè. Trong vài tuần trước, nam thanh niên này thể hiện khía cạnh đen tối của mình qua các buổi phát trực tiếp trên mạng xã hội Yubo. Một số người dùng nói rằng anh ta đe dọa cưỡng bức các cô gái, khoe súng trường và dọa xả súng trường học, nhưng không ai nghĩ rằng đây là những câu nói nghiêm túc.
Vào khoảng 11h ngày 24/5, Ramos gọi cho một thiếu nữ 15 tuổi ở Đức. Họ kết bạn đầu tháng này trên mạng xã hội Yubo và trò chuyện hàng ngày qua FaceTime. Ramos tò mò về cuộc sống ở Đức và thừa nhận bản thân thường ở nhà một mình.
"Anh ta trông rất vui vẻ và thoải mái khi nói chuyện với tôi", thiếu nữ người Đức cho hay.
Tuy nhiên, một số cuộc trò chuyện khiến cô lo lắng, khi Ramos thừa nhận đã ném xác mèo vào nhà dân trong khu và cũng không bao giờ nói đến chuyện gặp gỡ bạn bè.
Trong cuộc gọi ngày 24/5, Ramos tỏ tình với thiếu nữ này, sau đó nhắn tin cho cô rằng anh ta "vừa bắn vào đầu bà ngoại" và sẽ "đến một trường tiểu học". Đó là tin nhắn cuối cùng anh ta gửi cho cô.
Tại trường Robb, các em học sinh từ lớp 2 đến lớp 4 đang tươi cười tạo dáng chụp ảnh và xem phim hoạt hình. Cách đó vài km, Ramos bắn trọng thương bà ngoại 66 tuổi, rồi lái xe bán tải đến ngôi trường cách đó khoảng 2 km.
Người bà sau khi bị bắn đã gọi báo cảnh sát và được đưa đến bệnh viện cấp cứu. Nạn nhân đã vượt qua cửa tử nhưng nhiều khả năng sẽ không thể nói được nữa.
Khi xe bán tải của Ramos đâm xuống mương cạn bên ngoài trường lúc 11h28, một số người ở nhà tang lễ gần đó cho rằng xe của anh ta gặp vấn đề, nên đến giúp đỡ. Ramos lạnh lùng ra khỏi xe, nổ súng vào hai người bên ngoài nhà tang lễ, nhưng không trúng.
Chiếc xe bán tải nghi phạm Ramos lao xuống mương cạnh trường học. Ảnh: AP.
Nhân chứng Derek Gonzalez ở gần trường học khi nghe thấy tiếng súng. "Nổ súng! Có nổ súng", anh nhớ lại tiếng hét của một phụ nữ.
Trong vòng vài phút, Ramos băng qua đường, đến bãi đậu xe của trường tiểu học Robb và bắt đầu bắn vào cửa sổ lớp học. Một cảnh sát bảo vệ trường học đã lái xe tuần tra đi ngang bãi đậu xe, nhưng xác định nhầm vị trí kẻ xả súng, trong khi Ramos nấp sau một ôtô.
Đến 11h33, Ramos tiến vào bên trong trường qua một cánh cửa không khóa. Một giáo viên dường như đã vô tình mở cánh cửa này trước đó và không khóa lại. Ramos làm rơi balo chứa đầy đạn khi chạy tới cánh cửa để vào trường.
Tay súng di chuyển dọc hành lang, tìm cách phá một cánh cửa lớp học đã bị khóa, sau đó tiến tới gần hai phòng học liền kề đánh số 111 và 112.
Miah Cerrillo, 11 tuổi, khi đó đang xem phim hoạt hình cùng các bạn trong lớp. Khi được cảnh báo về kẻ xả súng xuất hiện trong trường, hai cô giáo Eva Mireles và Irma Garcia tìm cách bảo vệ học sinh. Khi một cô giáo tìm cách khóa cửa lớp học, tay súng đã bắn qua cửa sổ.
Cô giáo lùi lại và tay súng đi theo cô. Anh ta nói "chúc ngủ ngon" và bắn cô, trước khi nổ súng vào cô giáo còn lại và các học sinh. Miah nghe tiếng la hét và nhiều tiếng súng hơn khi tay súng bước vào lớp học. Giữa những lần xả súng, Ramos chơi bản nhạc mà Miah mô tả là "buồn bã, giống như anh ta muốn mọi người phải chết".
Cho tới lúc đó, Ramos vẫn chưa chạm mặt bất cứ cảnh sát nào. Ít phút sau khi Ramos đột nhập vào lớp học, 7 cảnh sát đến trường. Ba sĩ quan tiếp cận lớp học bị khóa, nơi tay súng đang ở bên trong. Hai cảnh sát bị bắn từ phía sau một cánh cửa và bị thương nhẹ.
Tay súng đã bắn hơn 100 viên đạn trong những phút đầu tiên của cuộc tàn sát ở trường tiểu học Robb.
Sau khi bắn giáo viên và các bạn trong lớp của Miah, Ramos bước sang lớp học bên cạnh. Lo sợ tay súng sẽ quay lại, Miah bôi máu của người bạn đã chết bên cạnh lên người. Có lúc, cô bé và một người bạn cùng lớp dùng điện thoại của cô giáo để gọi 911.
"Xin hãy đến đây", Miah nói với nhân viên trực tổng đài. "Chúng cháu đang gặp rắc rối".
12h03, thời điểm các học sinh bắt đầu gọi 911, có tới 19 cảnh sát đang hiện diện ở hành lang lớp học. Họ không hành động gì, chỉ đứng chờ để lấy chìa khóa mở cửa phòng học, cũng như đợi đội đặc nhiệm đến hiện trường. 12h16, một bé gái nhiều lần gọi 911, nói với nhân viên tổng đài rằng có 8-9 học sinh trong lớp còn sống.
Steven McCraw, giám đốc Sở An toàn Công cộng Texas (DPS), trong cuộc họp báo hôm 27/5 cho biết cảnh sát chỉ huy hiện trường đã tin rằng Ramos chỉ cố thủ bên trong lớp học và các học sinh không còn gặp nguy hiểm, nên đã không lập tức tiến vào bên trong.
"Đó là quyết định sai lầm", McCraw thừa nhận. "Không gì có thể bào chữa cho điều này".
Sĩ quan chỉ huy hiện trường đưa ra quyết định không lập tức xông vào là Pedro "Pete" Arredondo, cảnh sát trưởng học khu, người đã có 30 năm kinh nghiệm trong nghề.
Học sinh hoảng loạn khi được cảnh sát sơ tán khỏi trường trong vụ xả súng trường tiểu học Robb hôm 24/5. Ảnh: Reuters.
Trong buổi trưa ngày 24/5, ít nhất 10 cuộc gọi tới 911 đã được các học sinh thực hiện từ trong lớp học, trong đó có một số cuộc gọi từ cùng bé gái đang cầu xin sự giúp đỡ. Có lúc bé nói rằng nhiều thi thể quanh bé trong phòng 112.
Amerie Jo Garza tròn 10 tuổi trước vụ tấn công. Bé đã được tặng một chiếc điện thoại di động trong ngày sinh nhật. Các bạn cùng lớp nói với bố dượng của Amerie, Angel Garza, rằng bé đã bị bắn chết khi cố gọi 911.
"Con bé chỉ đang cố gọi điện cho nhà chức trách", Angel Garza nói, bật khóc nức nở khi nâng niu bức ảnh Amerie đang cầm giấy khen. "Tôi chỉ muốn mọi người biết con tôi đã chết khi cố cứu các bạn cùng lớp".
Trong vụ xả súng, một số cảnh sát đã tổ chức sơ tán học sinh và giáo viên ở các khu vực khác của trường, nhưng không xông vào lớp học nơi Ramos đang thỉnh thoảng nổ súng.
Nhiều cha mẹ giận dữ tụ tập bên ngoài trường, yêu cầu cảnh sát cho họ vào bên trong để ngăn chặn đổ máu. Một phụ huynh là Victor Luna đã cầu xin cảnh sát cấp vũ khí cho anh để cứu con trai Jayden đang ở trong trường.
Phụ huynh tuyệt vọng gào khóc bên ngoài trường tiểu học Robb và bị cảnh sát ngăn vào trong khi vụ xả súng xảy ra hôm 24/5. Video: CNN.
Luna và các phụ huynh khác lo lắng theo dõi khi cảnh sát hộ tống học sinh ra khỏi trường. Video từ hiện trường cho thấy cảnh sát đang cố ngăn cản một số phụ huynh muốn vào trường.
Đội đặc nhiệm Bortac của Biên phòng Mỹ đã có mặt ở hiện trường từ 12h15, nhưng họ được yêu cầu chờ đợi ở bên ngoài. Đến 12h50, họ mới được lệnh tiến vào trong lớp học. Sau khi mở cửa, một đặc vụ cầm theo khiên chắn đạn, ít nhất hai người phía sau anh đấu súng và tiêu diệt nghi phạm.
Nhưng lúc đó, 19 học sinh và hai giáo viên đã thiệt mạng trong vụ xả súng trường học đẫm máu nhất ở Mỹ gần một thập kỷ qua.
Tổng cộng, 80 phút trôi qua từ khi cảnh sát được thông báo về vụ xả súng cho đến lúc Ramos bị bắn chết. Đối với Miah, khoảng thời gian đó dài như ba tiếng, khi bé nằm trên sàn lớp học đầy máu của bạn cùng lớp.
Các nạn nhân trong vụ xả súng ở trường tiểu học Robb, bang Texas, Mỹ hôm 24/5. Ảnh: CNN.
Thống đốc Texas Greg Abbott hồi đầu tuần ca ngợi "lòng dũng cảm đáng kinh ngạc" của cảnh sát được triển khai tới hiện trường. Ông Abbott sau đó nói rằng ban đầu đã "hiểu nhầm" về phản ứng của cảnh sát.
Trong khung cảnh hỗn loạn bên ngoài trường học hôm 24/5, Angel Garza gặp một cô bé người bê bết máu đang khóc. Bé nói rằng bạn thân nhất của mình đã bị giết. Khi Garza hỏi tên bé gái đã chết, anh mới biết đó chính là con riêng của vợ mình, Amerie.
Cha ruột của Amerie, Alfred Garza, cũng ở bên ngoài trường khi vụ thảm sát diễn ra. "Ai sẽ chịu trách nhiệm cho việc này đây", người cha đau buồn đặt câu hỏi.
Huyền Lê (Theo CNN)