Khoảng 13h ngày 22/10, trưởng thôn Tuấn Mỹ, xã Tân Thanh, huyện Lạng Giang, Bắc Giang, nhận cuộc điện thoại của người dân, báo "nhà ông Luật có người chết". Khi trưởng thôn tới nơi, căn nhà cuối thôn của ông Trần Đình Luật (72 tuổi) đông kín người đứng bên ngoài.
Căn nhà khóa cửa nhưng ngay sau cánh cổng là 3 thi thể gồm ông Luật cùng vợ Bùi Thị Hoa (72 tuổi) và con gái Trần Thị Thảo (45 tuổi, chưa lập gia đình) nằm rải rác trong sân và sau vườn.
Như nhiều nhà khác trong vùng, hiện trường là căn nhà cấp bốn bên sườn đồi, giữa vùng trung du, với lối vào sâu, quây quanh là khoảng sân rộng và bốn bề vườn tược, cây cối um tùm. Hộ sinh sống gần nhất cũng cách gần 20 mét. Trong sáng và trưa hôm đó, người dân xung quanh không thấy hiện tượng, âm thanh bất thường.
Cậu bé 10 tuổi, cháu nội của ông Luật, trở về nhà sau khi đi chơi cùng bạn, là người đầu tiên phát hiện thảm án. Bé lập tức chạy sang hàng xóm nhờ giúp đỡ.
Ngoài ba nạn nhân và người cháu nội 10 tuổi, sống cùng nhà còn có Trần Văn Hiếu (47 tuổi, con trai của vợ chồng ông Luật). Đến hiện trường sau gần 30 phút khi trưởng thôn báo án, Đội điều tra của Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an tỉnh Bắc Giang không thấy Hiếu đâu, trong khi 10 ngày qua anh ta chỉ ra ngoài một lần để khai báo y tế.
Hiếu vừa mãn hạn tù hôm 13/10, về sống cùng bố mẹ. Anh ta từng đi nghĩa vụ rồi làm ăn ở Lào Cai khoảng 10 năm. Năm 2014, trong lúc cãi nhau, Hiếu chém vợ, bị phạt 6 năm tù về tội Cố ý gây thương tích. Vợ Hiếu ly hôn ngay sau đó, nuôi con gái lớn. Con trai út ở với ông bà nội.
Kiểm tra hiện trường, Đội điều tra phát hiện ngoài chiếc xe máy của ông Luật bị mất, đồ đạc trong nhà không có dấu hiệu lục lọi, cạy phá. Thảm án được cho rằng không phải là giết người nhằm cướp tài sản, mà có thể do mâu thuẫn trong cuộc sống.
Trong khi một số điều tra viên cùng pháp y khoanh vùng, khám nghiệm tử thi, nhiều công an tản đi các hộ xung quanh thu thập thông tin và nhanh chóng có những phát hiện đáng giá.
Dữ liệu camera nhà dân ghi hơn 12h cùng ngày, một người đàn ông mặc áo thun dài tay màu xanh đậm, quần đen sọc trắng, đội mũ bảo hiểm lái chiếc xe máy của ông Luật đi ra từ phía hiện trường. Người này chính là Hiếu.
Camera nhà dân ghi lại cảnh Hiếu bỏ trốn bằng xe máy. Ảnh: Công an cung cấp
Ban chuyên án xác định Hiếu là nghi phạm "đáng ngờ nhất" và duy nhất. Theo đó, các vết thương của ba nạn nhân cùng do một loại hung khí, vết chém đều từ trên xuống, tại vùng đầu, cổ. Cách thức gây án này hoàn toàn trùng khớp với việc Hiếu chém vợ 7 năm trước.
Xác định hành tung của Hiếu, Ban chuyên án nắm được thông tin trước khi gây án với vợ, Hiếu từng nhiều năm sống ở Lào Cai, có nhiều quan hệ xã hội phức tạp ở Ninh Bình, Hà Nam. Hiếu được cho là có thể ẩn trốn quanh các địa phương này hoặc ngay tại Bắc Giang, song cũng không ngoại trừ khả năng vượt biên.
Với lượng thông tin trải rộng, chưa thể xác minh rõ ràng, 90% quân số của Phòng Cảnh sát Hình sự và Công an huyện Lạng Giang được huy động. Gần 100 người ngay tối đó chia làm ba mũi, toả đi Hà Nội, Ninh Bình, Hà Nam và Lào Cai.
Nhận định nhiều khả năng Hiếu sẽ tìm về nơi từng sống lâu nhất, trung tá Lại Minh Tiến (Trưởng phòng) dẫn đầu tổ công tác hơn 20 người đến Lào Cai.
Trong cuộc họp chớp nhoáng ngay chiều cùng ngày, Phòng Cảnh sát hình sự Bắc Giang nhận được sự hỗ trợ của đồng nghiệp các tỉnh lân cận. "Nếu không có sự phối hợp này, Bắc Giang có huy động 100-200 quân chăng nữa cũng không thể vây bắt an toàn và nhanh chóng", ông Tiến chia sẻ.
Đêm đó, trong khi hàng trăm chiến sĩ toả đi các ngả làm nhiệm vụ cũng là lúc thông tin vụ án và nhận dạng ban đầu của Hiếu xuất hiện trên các phương tiện truyền thông và bản tin địa phương.
"Bất cứ người nào nhìn thấy đối tượng khả nghi trên hãy gọi điện báo đến đường dây nóng công an Bắc Giang hoặc công an khu vực", nội dung các bản tin của Công an Bắc Giang nhanh chóng đến với người dân qua nhiều hình thức. Dù vậy, nhà chức trách khuyến cáo người dân "không tự ý hành động, tổ chức vây bắt", do kẻ này "vô cùng manh động".
"Trong lúc lẩn trốn, không ngoại trừ việc Hiếu sẽ tiếp tục giết người, hoặc trộm cướp để có tiền. Các ngăn chặn duy nhất là phải bắt thật nhanh, nếu không sẽ thất bại lớn", ông Tiến trăn trở.
Nghi phạm Trần Văn Hiếu. Ảnh: Công an cung cấp
Tại Lào Cai, hàng chục địa phương và Công an Bắc Giang phối hợp chặn ở các nhánh đường chính. Một nhóm trinh sát khác đi xe máy, xé rừng len lỏi vào từng nhánh đường bản, đường nhánh xương cá, tìm gặp những mối quen của Hiếu khai thác manh mối.
Một tổ công tác nữa phối hợp cùng lực lượng biên phòng, sẵn sàng trong trường hợp Hiếu vượt biên theo đường tiểu ngạch, sang Trung Quốc. Trung tá Tiến cho biết, suốt hai ngày đêm, nhiều chiến sĩ "hầu như không chợp mắt" và chỉ ăn qua loa những "bữa ăn năm phút" với bánh mì và liên tục nước chè đặc cho tỉnh ngủ.
Những cuộc điện thoại của người dân Bắc Giang, Ninh Bình liên tục đổ về, báo tin vài giờ trước nhìn thấy người có đặc điểm nhận dạng tương tự Hiếu tại khu vực mình sinh sống. Chắp nối dữ liệu và mốc thời gian theo báo cáo của người dân, ban chuyên án dần vẽ lại được lịch trình di chuyển của nghi phạm.
Theo đó, hắn rời nhà sau khi gây án, di chuyển theo quốc lộ 21 cũ, từ các huyện ngoại thành Hà Nội qua Hà Nam, Ninh Bình và cuối cùng đến Lào Cai. Lộ trình này đúng như dự đoán ban đầu của Ban chuyên án.
Lực lượng truy bắt lập tức "dàn quân" tại các chốt khai báo, kiểm soát dịch bệnh liên tỉnh, liên huyện quanh các cửa ngõ của Lào Cai để bí mật đón lõng.
Chiều 24/10, lực lượng tại chốt Bảo Hà trên Tỉnh lộ 161 đi từ Lào Cai tới Yên Bái phát hiện người có đặc điểm giống Hiếu. Được yêu cầu dừng lại, anh ta định bỏ chạy, quay xe về Yên Bái nhưng sau đó chấp hành xét nghiệm Covid-19. Kẻ này lập tức được xác định là Hiếu. Ba cảnh sát vật lộn trong vài phút mới khống chế được nghi phạm.
Cuộc vây bắt nghịch tử được trung tá Tiến đánh giá "nhanh chóng, bất ngờ", đảm bảo đúng ba tiêu chí an toàn, cho người dân, cho nghi phạm và cả lực lượng công an. "Mất một trong 3 tiêu chí này, bất cứ cuộc vây bắt nào đều chưa trọn vẹn".
Trở về sau cuộc vây bắt thành công, ông Tiến nhìn vào công tơ mét trên chiếc xe công vụ, nhận ra mình và đồng đội, sau hai ngày, đã vượt quãng đường hơn 2.000 km.
Hiếu bị bắt tại Lào Cai cùng chiếc xe máy hắn sử dụng để trốn chạy. Ảnh: Công an Lào Cai
Hiếu khai sáng 22/10 uống một mình hơn nửa lít rượu trắng thì cãi vã với em gái. Trong cơn tức giận, hắn dùng dao chém em tử vong, lấy lá cây phủ thi thể. Một lúc sau, khi mẹ về, Hiếu lại gây án. Nghịch tử ngồi chờ bố đi dự hội thơ về, tiếp tục xuống tay lần ba tại sân.
Suốt hai ngày chạy trốn, Hiếu khai chỉ ăn mì tôm sống, uống nước lã và ngủ vạ vật ở những chỗ khuất. Nhiều lần ngủ gật khi lái xe, Hiếu đỗ lại dọc đường để tháo kính mũ bảo hiểm để gió lạnh thổi vào mặt cho tỉnh táo.
Theo Công an Bắc Giang, trong những lời khai đầu tiên Hiếu một mực nói "không có tội, không làm gì cả". Sau đó, nghi phạm thừa nhận gây án với lý do bị "bố mẹ hắt hủi". Trong thời gian Hiếu đi tù, gia đình hầu như không thăm gặp, tiếp tế.
Đến nay, Hiếu khai nguyên nhân thực sự xuất phát từ nghi ngờ dồn nén lâu ngày về cuộc sống vợ chồng trước đây song không được bố mẹ ủng hộ, chia sẻ. Việc sinh hoạt với gia đình trong những ngày hắn ra tù vì thế liên tục "căng thẳng" và "ức chế".
Hải Thư - Song Minh