Tại cuộc họp báo sáng 26/9 ở Hà Nội, Thứ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông giải thích việc giám sát nhằm ngăn chặn tiêu cực, phòng chống tham nhũng và đảm bảo tiến độ, chất lượng. Đây không phải lần đầu tiên Bộ Giao thông Vận tải mời các bộ ngành tham gia. Trước đó, Bộ mời các bộ ngành giám sát dự án mở rộng quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên.
Thứ trưởng Đông nhấn mạnh, mỗi ngành có chức năng riêng, cùng chia sẻ thông tin từ khâu đấu thầu đến triển khai dự án sẽ hiệu quả hơn. Bộ Giao thông Vận tải đánh giá chính xác hơn các hồ sơ thầu và minh bạch các hồ sơ này. Nếu khâu nào có dấu hiệu sai phạm thì chuyển giao công an điều tra. "Chúng tôi sẵn sàng cung cấp thông tin dự án để các bên cùng sử dụng hiệu quả", ông Đông nói.
Ngoài ra, các nhà thầu tham gia cao tốc Bắc Nam lần này được giám sát năng lực chặt chẽ hơn. Ông Nguyễn Duy Lâm, Cục trưởng Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông, cho biết Bộ Giao thông Vận tải khống chế không quá 3 doanh nghiệp tham gia một liên danh nhà thầu để đảm bảo đủ năng lực tài chính và không chia nhỏ gói thầu. Các nhà thầu phụ chỉ được tham gia công trình có giá trị không lớn và cũng được đánh giá năng lực.
Trong quá trình triển khai, tiến độ dự án được kiểm soát theo hàng tuần, hàng tháng. Nếu nhà thầu vi phạm tiến độ sẽ bị phạt theo giá trị hợp đồng. Ngoài ra, đơn vị quản lý còn xem xét đánh giá năng lực để điều chỉnh khối lượng, chấm dứt hợp đồng... tùy theo mức độ vi phạm của nhà thầu.
Theo ông Nguyễn Duy Lâm, được khởi công ngày 30/9, 3 dự án cao tốc Bắc Nam đã giải phóng mặt bằng đạt khoảng 91%, còn các công trình công cộng cần di dời, khu tái định cư chỉ đạt khối lượng 50%. Để có mặt bằng sạch, các địa phương sẽ phải tạm di dời người dân và hỗ trợ dân nơi ở tạm.
Trả lời nguyên nhân suất đầu tư cao tốc Mai Sơn - quốc lộ 45 cao hơn tuyến Vĩnh Hảo - Phan Thiết trong khi ngắn hơn gần 40 km, ông Lâm cho biết, cao tốc Mai Sơn - quốc lộ 45 được xây dựng trên nền đất yếu, phải tăng chi phí xử lý nền đất và xây dựng cầu cạn dài. Ngoài ra, dự án có hai hầm. Cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết nằm trên địa hình bằng phẳng.
Theo thiết kế, cao tốc Mai Sơn (Ninh Bình) - quốc lộ 45 (Thanh Hóa) dài 63 km, tổng mức đầu tư 12.343 tỷ đồng; đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết (Bình Thuận) dài 101 km, tổng mức đầu tư 11.603 tỷ đồng. Hai dự án này có 4 làn xe, chiều rộng mặt đường 17 m.
Đoạn cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây (Đồng Nai) dài 99 km, tổng mức đầu tư 13.656 tỷ đồng; quy mô 6 làn xe, bề rộng 25 m; phân kỳ đầu tư giai đoạn một là 4 làn xe, chiều rộng 17 m, tốc độ tối đa 80 km/h.