Xe thanh lý mà các ngân hàng bán ra là xe do các cá nhân, công ty mua dưới hình thức trả góp nhưng không còn khả năng trả nợ, nên bị ngân hàng thu hồi và bán lại. Trong khoảng 45-180 ngày kể từ khi khách không thể trả nợ tùy trường hợp, ngân hàng sẽ tiến hành thu hồi xe. Nếu không thể bán cho khách cá nhân, ngân hàng sẽ bán cho các công ty chuyên thu hồi nợ hoặc các đơn vị kinh doanh ôtô cũ.
Giáp Tết là lúc nhiều ngân hàng thanh lý xe nợ xấu, xe không còn khả năng trả nợ để siết nợ hoặc thu hồi vốn cuối năm. Ngoài những yếu tố rủi ro khi mua xe thanh lý ngân hàng, thời điểm cuối năm mua xe thanh lý ngân hàng người mua cần chú ý thêm các yếu tố sau.
Thời gian xử lý hồ sơ có thể lâu hơn
Cuối năm, nhiều bộ phận ngân hàng đều khá bận để giải ngân hoặc chạy chỉ tiêu cuối năm, thời gian xử lý vì thế có thể sẽ chậm hơn. Nhiều thủ tục thanh toán hơn cũng là điều khiến xe thanh lý bị phát sinh thêm thời gian đăng ký, sang tên.
Một xe thanh lý lưu kho tại Hà Nội. Ảnh: Khải Phạm
Một số bước trong quá trình này như xem xe, kiểm tra xe, thỏa thuận giá, ngân hàng duyệt giá, thanh toán nợ vào ngân hàng, trả tiền thừa cho chủ xe nếu có, hoàn thiện giấy tờ với ngân hàng, làm công chứng sang tên.
Đối với các tài sản thanh lý, việc xử lý hồ sơ có thể lâu hơn do người bị thu hồi tài sản trì hoãn ký giấy tờ thanh lý, hoặc cố tình không đồng ý thương thảo về giá bán cuối cùng để thanh lý tài sản. Mục đích của việc này là người có nợ kéo dài thời gian để kiếm tiền chuộc xe. Lý do thứ hai, cũng vì dịp cuối năm, lượng xe thanh lý nhiều hơn, khu vực đăng ký, công chứng xe cũng đông bình thường khiến xử lý hồ sơ có thể kéo dài hơn 3-10 ngày.
Chất lượng xe không đảm bảo
Đa số ngân hàng không cam kết về chất lượng xe bán thanh lý, bởi không phải chuyên môn. Tâm lý ham rẻ khiến nhiều người không kiểm tra kỹ chất lượng xe. Bên cạnh đó, việc đưa xe tới các garage chuyên nghiệp để kiểm tra cũng bất khả thi, vì các ngân hàng không cho đưa xe ra khỏi bãi nếu chưa đủ tiền.
Thực tế, có nhiều chủ cũ gặp tai nạn khi dùng xe, tiền sửa chữa lớn nên những người này bỏ hoặc chỉ sửa qua loa. Sau đó, họ không thanh toán nợ để chờ ngân hàng tới siết nợ. Vì thế, xe ngân hàng bán thanh lý có chất lượng khó kiểm soát.
Ngoài ra, thời gian lưu kho lâu cũng khiến nhiều xe xuống cấp. Để tiết kiệm chi phí, các bãi đỗ xe mà ngân hàng thuê cũng thường là bãi cũ, xa, không có mái che. Vì vậy, xe không được bảo dưỡng định kỳ, bụi bẩn, ố bên ngoài, mốc bên trong, ảnh hưởng cả các hệ thống máy móc, công nghệ.
Pháp lý không rõ ràng
Nhiều chủ xe không chỉ dùng ôtô của mình thế chấp ở ngân hàng mà còn nhiều nơi khác để vay nợ. Vì vậy, nếu người mua xe không tìm hiểu kỹ, có thể sau khi đã sở hữu xe lại phải đối mặt với các vấn đề tranh chấp từ các chủ nợ khác.
Có trường hợp xe thanh lý lại đang nằm trong một vụ án hình sự hoặc tranh chấp dân sự khác, ví dụ chủ xe vi phạm pháp luật, vợ chồng đang ly hôn (xe là tài sản chung), điều này khiến những thủ tục pháp lý thêm rắc rối.
Ngoài ra, còn có một dạng tranh chấp khác, đó là chính chủ xe và ngân hàng không đạt được thỏa thuận giãn nợ. Khi đó, xe đã bị thu hồi, nhưng chủ xe lại không đồng ý thanh lý tài sản, không ký giấy bán.
Việc mua xe thanh lý, phát mãi, siết nợ từ ngân hàng cuối năm sẽ ẩn chứa nhiều rủi ro, nhưng cũng là cơ hội cho nhiều khách hàng muốn mua xe với giá tốt hơn vì ngân hàng chủ động để giá xe thấp hơn thị trường, tăng tính thanh khoản. Một số ngân hàng còn mở các hội chợ thanh lý, hỗ trợ, cam kết giấy tờ pháp lý cho khách mua xe.
Ánh Dương