Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS.CK2 Giang Châu Võ, Bệnh viện Từ Dũ (TP HCM).
Tâm lý trẻ vị thành niên chưa vững vàng, thiếu kiến thức bảo vệ nên khi có thai ngoài ý muốn sẽ dễ hoảng loạn, lo lắng. Một số em giấu bố mẹ đến những cơ sở phá thai không có người đủ chuyên môn cũng như thiết bị, dụng cụ y tế đảm bảo, dẫn đến nhiều biến chứng.
Ảnh hưởng sức khỏe
Biến chứng phụ thuộc vào tuổi thai và phương thức lấy thai. Song nhiều trẻ thiếu hụt về kiến thức sinh sản nên không biết có thai lúc nào, hoặc do lo sợ lúng túng không biết cách giải quyết, nên khi tuổi thai rất lớn mới quyết định bỏ, do đó có rất nhiều tai biến.
Việc phá thai có thể dẫn đến rối loạn kinh nguyệt; sót nhau; liên quan đến nhau bám thấp, nhau tiền đạo, hở eo cổ tử cung... Trẻ có thể bị sang chấn ở tử cung như thủng, tổn thương niêm mạc tử cung gây chảy máu.
Việc phá thai còn có thể gây nhiễm trùng, thường nhất là viêm vùng chậu (PID), rất khó chẩn đoán và quản lý. Đây là nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở người phụ nữ. Tình trạng này còn kết hợp làm tăng tỷ lệ thai ngoài tử cung.
Ngoài ra, vô sinh thứ phát sau phá thai có thể xuất hiện khoảng 25% và cao gấp 3-4 lần so với phụ nữ không phá thai.
Do tỷ lệ sang chấn cổ tử cung trong phá thai, nhất là ở nữ vị thành niên (cơ quan sinh dục chưa hoàn chỉnh) là nguyên nhân gia tăng tỷ lệ sảy thai ở lần có thai tiếp theo. Đáng chú ý, nếu phá thai không an toàn và tuổi thai khi phá quá lớn, tỷ lệ tử vong có thể rất cao.
Ảnh hưởng tâm lý
Bên cạnh ảnh hưởng về thể chất, ở phụ nữ nạo phá thai, nguy cơ gia tăng các rối loạn tâm thần phổ biến như trầm cảm nặng, lo lắng, có ý tưởng tự tử, nghiện rượu và chất gây nghiện. Các dấu hiệu trầm cảm thường nặng nề hơn nếu phá thai ở tuổi vị thành niên.
Tư tưởng bị ép buộc, ý nghĩ tự vẫn trước khi phá thai và các cơn ác mộng sau khi phá thai, tư tưởng chống đối xã hội, rối loạn nhân cách, nghiện ngập xuất hiện nhiều ở nhóm vị thành niên.
Sang chấn tâm lý sau bỏ thai ở nữ vị thành niên thường biểu hiện dưới dạng suy nhược tinh thần. Các trường hợp nặng thường do có liên quan đến biến chứng và không được sự hỗ trợ tinh thần bởi gia đình.
Ảnh hưởng đến xã hội
Việc có thai sớm sẽ giới hạn cơ hội học tập và làm việc của phụ nữ trẻ. Bên cạnh đó là gánh nặng trực tiếp mà xã hội phải gánh chịu như gia tăng chăm sóc y tế, trợ cấp nghèo khó và gián tiếp tạo ra một lực lượng lao động trình độ thấp.
Các chuyên gia khuyến cáo để giảm hệ lụy từ phá thai không an toàn, gia đình và nhà trường giáo dục, hướng dẫn học sinh về sức khỏe sinh sản, có lối sống lành mạnh. Nếu chưa sẵn sàng mang thai, cả hai nên sử dụng phương pháp an toàn như bao cao su, đặt vòng, uống, tiêm, đặt que cấy, triệt sản, thắt ống dẫn tinh.
Mỹ Ý