Bộ Quốc phòng Azerbaijan ngày 13/9 thông báo 50 binh sĩ nước này thiệt mạng "do hành động khiêu khích quy mô lớn của Armenia" trong cuộc pháo kích biên giới cùng ngày. Trong khi đó, Armenia cũng báo cáo ít nhất 49 binh sĩ thiệt mạng.
Hai bên đã chấp nhận một thỏa thuận ngừng bắn, trong đó Nga làm trung gian, song phía Azerbaijan tiếp tục cáo buộc Armenia vi phạm thỏa thuận, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ bùng phát một cuộc xung đột toàn diện.
"Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn từ 6h GMT (13h giờ Hà Nội) ngày 13/9, Armenia vẫn vi phạm nghiêm trọng khi sử dụng pháo và các vũ khí hạng nặng khác tấn công dọc biên giới", quân đội Azerbaijan cho biết.
Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev thảo luận cùng ban chỉ huy quân đội tại thủ đô Baku, ngày 13/9. Ảnh: AFP.
Armenia kêu gọi các lãnh đạo trên thế giới giúp đỡ khi xung đột nổ ra, cáo buộc Azerbaijan cố gắng tiến quân vào lãnh thổ. Liên minh châu Âu (EU), Nga, Thổ Nhĩ Kỳ đều kêu gọi các bên kiềm chế.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã liên lạc tới lãnh đạo của cả hai nước. Phát ngôn viên của ông nói rằng Washington sẽ "thúc đẩy ngừng giao tranh ngay lập tức và bảo vệ nền hòa bình" giữa các nước láng giềng.
Theo chuyên gia phân tích chính trị Armenia Tatul Hakobyan, xung đột leo thang là hệ quả của các cuộc đàm phán hòa bình "bế tắc" giữa hai nước.
"Azerbaijan muốn Armenia công nhận Nagorno-Karabakh là một phần của họ", ông cho biết. "Chiến sự Ukraine đã làm thay đổi cán cân lực lượng trong khu vực. Nga, quốc gia đảm bảo hòa bình giữa hai nước, đang ở trong tình trạng rất tồi tệ".
Armenia và Azerbaijan từng xảy ra hai cuộc chiến tranh vào những năm 1990 và năm 2020 liên quan vùng lãnh thổ ly khai Nagorno-Karabakh.
Khu vực này tách khỏi Azerbaijan kể từ khi lực lượng ly khai thân Armenia kiểm soát sau cuộc chiến đầu những năm 1990. Hai bên nhiều lần đụng độ sau đó, đỉnh điểm là cuộc chiến 6 tuần vào mùa thu năm 2020, khiến 6.500 người thiệt mạng, giúp Azerbaijan giành lại một phần lãnh thổ từ phe ly khai.
Theo lệnh ngừng bắn được hai bên nhất trí, Nga triển khai khoảng 2.000 lính gìn giữ hòa bình để bảo vệ phần lãnh thổ còn lại phe ly khai đang kiểm soát ở Nagorno-Karabakh. Vùng này được quốc tế công nhận thuộc lãnh thổ Azerbaijan, song nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng ly khai thân Armernia.
Vị trí vùng Nagorno-Karabakh. Đồ họa: France 24.
Đức Trung (Theo AFP)