Chiều 20/1, sau 5 ngày xét xử và nghị án, TAND tỉnh Đăk Lăk đưa ra phán quyết với các bị cáo (18-56 tuổi) trong vụ tấn công trụ sở xã Ea Ktur và Ea Tiêu.
Theo HĐXX, tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo gây ra là đặc biệt nghiêm trọng; xâm phạm đến an ninh quốc gia, chế độ chính trị, sự vững mạnh của chính quyền nhân dân Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; gây hoang mang, bất bình dư luận. Các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội liều lĩnh, táo bạo, bất chấp đạo lý và luật pháp, thể hiện quyết tâm thực hiện tội phạm đến cùng. Vì vậy, cần có bản án nghiêm khắc để giáo dục, răn đe các bị cáo và phòng ngừa tội phạm chung trong toàn xã hội.
Tuy nhiên, quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo đã cơ bản khai nhận hành vi phạm tội, ăn năn hối cải; các bị cáo đa phần là người dân tộc thiểu số, trình độ học vấn thấp, hiểu biết pháp luật hạn chế nên bị dụ dỗ, lôi kéo, kích động dẫn đến thực hiện hành vi phạm tội. Một số bị cáo là người đồng bào dân tộc thiểu số, cư trú tại vùng có điều kiện kinh tế, xã hội đặc biệt khó khăn, thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo; có thân nhân là người có công với cách mạng. Do đó, HĐXX xem xét giảm nhẹ cho các bị cáo một phần hình phạt, thể hiện sự hoan hồng, độ lượng của pháp luật Nhà nước.
Đối với bị cáo Y Sôl Niê và H Wuêñ Êban, HĐXX xác định là người chỉ huy, cầm đầu, đã lôi kéo, kích động và chỉ đạo toàn bộ các bị cáo khác thực hiện hành vi khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Tuy nhiên, các bị cáo phạm tội là do bị lôi kéo xúi giục từ các nhóm ở nước ngoài, hiện đã nhận thức được sai lầm, tỏ ra ăn năn, hối cải và vì chính sách nhân đạo của Đảng và Nhà nước.
Từ đó, tòa tuyên phạt H Wuêñ Êban và Y Sôl Niê mức án chung thân về tội Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân theo khoản 1 Điều 113 Bộ luật Hình sự.
HĐXX tuyên án, chiều 20/1. Ảnh: TTXVN
HĐXX xác định, bị cáo Y Jŭ Niê, Y Thô Ayŭn, Y Tim Niê cũng có vai trò cốt cán, tích cực trong việc thực hiện tội phạm, chỉ huy các hoạt động tấn công, chống phá, bạo động vũ trang. Các bị cáo Nay Yên, Y Chun Niê, Y Giốp Mlô, Y Chanh Niê, Y Nơt Siu, là những người thực hiện hành vi phạm tội quyết liệt, xâm hại sức khỏe, tính mạng của các cán bộ, chiến sĩ và người dân, đốt phá nhiều tài sản. Tuy nhiên, các bị cáo phạm tội là do bị kích động, lôi kéo từ tổ chức phản động bên ngoài, nên cần áp dụng loại hình phạt tù không thời hạn đối với các bị cáo.
Do vậy, tòa tuyên Y Thô Ayũn, Y Chanh Niê, Y Jũ Niê, Y Tim Niê, Y Chun Niê, Y Not Siu, Nay Yên, Y Giốp Mlô mức án chung thân; 43 bị cáo còn lại bị phạt 6-20 năm tù về cùng tội danh.
Ở nhóm tội Khủng bố, 45 người (trong đó có 6 bị cáo đang trốn truy nã ở nước ngoài là: Y Mút Mlô, Y Quynh Bdap, Y Bút Êban, Y Niê Êya, Y Ciu Niê, Y Chanh Byă) bị phạt từ 3 năm 6 tháng đến 11 năm tù.
Lê Văn Nghĩa lĩnh 2 năm tù về tội Tổ chức cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép; bị cáo Y Čing Byă 9 tháng tù về tội Che giấu tội phạm.
Về trách nhiệm dân sự, tòa buộc 92 bị cáo liên đới bồi thường cho bị hại, đại diện hợp pháp của bị hại các chi phí cứu chữa, mai táng; thiệt hại về tài sản cho các cá nhân, doanh nghiệp và đại diện UBND xã Ea Ktur, Ea Tiêu.
Các bị cáo nghe tuyên án. Ảnh: TTXVN
Cáo trạng thể hiện, H Wuêñ Êban tham gia tổ chức Nhóm hỗ trợ người Thượng (MSGI) tại Mỹ với mục đích tìm kiếm sự hỗ trợ về vật chất. Bà này sau đó được MSGI thông qua bị cáo Y Sôl Niê, nhiều lần gửi tiền về để tuyển mộ, lôi kéo, tập hợp người dân tộc thiểu số nhẹ dạ, cả tin trong các buôn ở Đăk Lăk thành lập nhóm vũ trang lấy tên Lính Đêga (Khan Đêga); vận động đóng góp tiền mua sắm vũ khí, tổ chức tập luyện võ thuật để chuẩn bị khủng bố, phá hoại. Bên cạnh đó, H Wuêñ Êban cùng các tên cốt cán (Y Thô Ayŭn, Y Tim Niê...) dụ dỗ, đe dọa, cưỡng ép nhiều người khác tham gia nhóm Lính Đêga.
Đến đầu năm 2023, H Wuêñ Êban xin MSGI cho nhóm Lính Đêga thực hiện kế hoạch tấn công vũ trang, cướp vũ khí, phá hủy tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân, giết cán bộ và người dân nhằm gây ra tình trạng hoảng sợ trong công chúng.
Y Sôl Niê xin về Việt Nam, cùng H Wuêñ Êban trực tiếp chỉ đạo kế hoạch khủng bố. Cả hai thống nhất chọn trụ sở xã Ea Ktur và Ea Tiêu là mục tiêu tấn công với chỉ đạo "phải đốt sạch, phá sạch, giết sạch" những người có mặt và cướp lấy vũ khí, tiếp tục mở rộng tấn công những trụ sở chính quyền khác, sau khi hoàn thành phải cắm cờ Nhà nước Đêga và quay phim, đăng lên mạng để tạo sự chú ý, gây tiếng vang cho tổ chức.
Tối 10/6/2023, họ tập trung tại chòi rẫy để phân phát vũ khí, điểm danh, quay phim, chụp ảnh và chia thành 2 nhóm. Một, do Y Jǔ Niê và Y Thô Ayǔn chỉ huy cùng 33 người đi bộ đến tấn công trụ sở xã Ea Ktur. Hai, do Y Tim Niê chỉ huy cùng 34 người đi bằng môtô đến tấn công trụ sở xã Ea Tiêu.
Từ đêm hôm đó đến rạng sáng 11/6/2023, tại trụ sở xã Ea Ktur, chúng đã thực hiện hành vi phá hủy tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân; giết 2 cán bộ Công an xã Nguyễn Đăng Nhân và Hoàng Trung; làm 2 cán bộ công an xã bị thương nặng (Đàm Đình Bốp và Lê Kiên Cường).
Tương tự, tại trụ sở xã Ea Tiêu, nhóm khủng bố đã đốt phá nhiều tài sản; giết 2 cán bộ Công an xã là Hà Tuấn Anh và Trần Quốc Thắng. Trên đường rút chạy, chúng tiếp tục phá hủy tài sản của người dân; uy hiếp 3 người làm con tin; giết ông Nguyễn Văn Kiên, Bí thư Đảng ủy xã Ea Ktur; Nguyễn Văn Dũng, Chủ tịch xã Ea Tiêu, và 3 người dân Hoàng Minh Khánh, Lê Xuân Hoàng, Lê Minh Vương.
Quốc Thắng