Phiên phúc thẩm được TAND Cấp cao mở ngày 23/5 tại trụ sở TAND tỉnh Bắc Giang, dự kiến kéo dài nhiều ngày. Lần gần nhất, phiên tòa hoãn do vắng 3 nhân chứng.
Ông Vi Văn Phượng, 55 tuổi, kháng cáo kêu oan bản án tử hình về tội Giết người, bị tuyên trong phiên sơ thẩm 3 năm trước.
Theo kiến nghị của luật sư từ các phiên tòa trước, hôm nay, 5 nhân chứng, các điều tra viên và kiểm sát viên có mặt theo triệu tập của HĐXX, trừ một giám định viên của vụ án từ giai đoạn sơ thẩm.
Hai luật sư của ông Phượng cho rằng sự có mặt của người này thực sự cần thiết, do kết luận giám định còn gây tranh cãi. Trước đó, các luật sư đã kiến nghị triệu tập song giám định viên chưa bao giờ có mặt.
Các luật sư vì thế đề nghị tiếp tục triệu tập. HĐXX sau khi thảo luận tại chỗ đã quyết định "tiếp tục xét xử, tránh để kéo dài vụ án".
Theo bản án sơ thẩm, gia đình ông Phượng sống cùng mẹ Nguyễn Thị Vui tại huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang. Cuối năm 2009, vợ chồng ông Phượng vay mẹ đôi hoa tai vàng 1,5 chỉ để lo cho con đi xuất khẩu lao động.
Năm 2011, khi con trai về, vợ ông Phượng tiếp tục đi xuất khẩu lao động. Tháng 9/2012, con dâu bắt đầu gửi tiền về. Đầu tháng 10/2012, ông Phượng trả vàng nhưng mẹ nghi ngờ hàng giả. Hai người to tiếng. Hôm sau, khi đi làm thuê về lúc trưa, người con đã cầm dao đoạt mạng mẹ đang nằm trên giường, bản án nêu.
Hai lần xét xử sơ và phúc thẩm năm 2013, bị kết án tử hình về tội Giết người, ông Phượng đều kêu oan, khẳng định không giết mẹ. Ba năm sau, ngày 30/8/2016 Viện trưởng VKSND Tối cao có kháng nghị, đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Kết quả điều tra cuối năm 2016 chỉ ra 7 thiếu sót, mâu thuẫn cần điều tra lại. Bao gồm: thời gian gây án của bị cáo và thời gian chết của bà Vui còn mâu thuẫn; vết máu ở hiện trường chưa được làm rõ; chiếc áo phông dính máu nạn nhân thu tại hiện trường chưa chắc là chiếc áo Phượng mặc hôm đó; động cơ giết người cần điều tra lại...
Cho rằng việc kết tội có cơ sở, trong phiên sơ thẩm lần hai mở tháng 8/2019, TAND tỉnh Bắc Giang lần thứ 3 tuyên án tử hình. Ông Phượng khẳng định sẽ "trường kỳ chống án".
Trước phiên tòa phúc thẩm hôm nay, luật sư Đinh Anh Tuấn, bào chữa cho ông Phượng đã gửi kiến nghị tới Chánh án TAND Tối cao, trong đó có nội dung về thực nghiệm điều tra để xác minh chính xác thời gian chết của bà Vui. Điều này đã được nêu trong quyết định giám đốc thẩm, song chưa được cơ quan điều tra thực hiện.
Quá trình kêu oan, ông Phượng nhiều lần khai về nhà trưa hôm đó đã thấy mẹ chết trên giường với nhiều thương tích, máu đã ngả thâm đen. Các nhân chứng cho biết, có mặt tại nhà ngay sau đó thấy máu đã đông thâm đen.
Theo luật sư, cáo trạng quy kết bị cáo về nhà lúc giữa trưa và xuống tay giết mẹ ngay, các nhân chứng tới hiện trường sau đó chỉ vài phút mà máu đã đông và ngả màu là chưa hợp lý. Luật sư đã cung cấp cho tòa sơ thẩm tài liệu từ bác sĩ pháp y độc lập với nhận định thời gian để máu người chảy khỏi vết thương chuyển thâm đen sẽ mất 1-3 giờ, đồng nghĩa "bà Vui chết trước khi con về nhà".
Trong phiên tòa bị hoãn lần gần nhất, luật sư Tuấn đề nghị HĐXX triệu tập giám định viên tư pháp Bộ Công an do liên quan kết quả giám định về tồn dư thức ăn trong dạ dày nạn nhân. "Con dao quắm, hung khí của vụ án, cũng cần thiết được trích xuất để làm rõ cơ chế hình thành vết thương vì dấu vết trên cơ thể không phù hợp với toàn bộ cơ chế gây án mà ông Phượng đang bị cáo buộc", ông Tuấn nêu quan điểm.
Luật sư Trần Văn An, cùng bào chữa cho bị cáo Phượng, đề nghị HĐXX triệu tập 3 điều tra viên trong giai đoạn một của vụ án (trước khi có quyết định Giám đốc thẩm) và một điều tra viên của giai đoạn hai; triệu tập kiểm sát viên và Chủ tọa của phiên xét xử sơ thẩm lần hai, với lý do những kiến nghị của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao không được cấp sơ thẩm thực hiện, hoặc thực hiện chưa đầy đủ.
Thanh Lam