Mở YouTube ngày 20/6, anh Hoàng Hà (Đống Đa, Hà Nội) giật mình khi trong danh sách đề xuất tràn ngập video có nội dung 18+. "Tò mò bấm vào, tôi thấy hàng loạt phim nhạy cảm tương tự xuất hiện, dù trước đó không hề xem thể loại này", anh Hà nói.
Một video 18+ xuất hiện trên mục Được đề xuất của YouTube.
Cũng gặp video tương tự nhưng trường hợp của chị Thảo Hà (Nam Từ Liêm, Hà Nội) lại do cô con gái 4 tuổi phát hiện. "Thường ngày tôi để cháu tự xem YouTube, vậy mà hôm đó bé lại kêu mẹ mở cho vì không thấy phim hoạt hình", chị kể lại. "Cầm iPad lên, tôi 'đứng tim' khi video đang phát là phim người lớn".
Nhanh tay tắt vội, song chị Hà cho biết rất lo lắng vì có thể con gái đã xem được đoạn video không lành mạnh, nhất là ở lứa tuổi của cháu: "Tìm hiểu thì bé nói thấy video ở ngoài nên bấm vào. Tôi cũng kiểm tra lịch sử YouTube thì iPad trước đó chỉ xem hoạt hình mà chưa từng truy cập vào các video 18+ tương tự".
"Sự tồn tại của video 18+ trên YouTube không hiếm, nhưng việc nó xuất hiện trên mục đề xuất của trang chia sẻ video lớn nhất thế giới thì đáng báo động", anh Hoàng Chương, quản trị viên một nhóm làm nội dung YouTube cho biết. "Thông thường bộ lọc nội dung của YouTube khá tốt, các video không phù hợp sẽ bị xóa, chứ chưa nói đến việc ra trang chủ như vừa qua".
Theo anh Chương, việc đề xuất cả những video không lành mạnh có thể do sự cố của YouTube, bởi chính sách của trang là cấm nội dung sex, khiêu dâm... Tuy nhiên nhiều người vẫn tìm cách lách luật để tải lên những video này nhằm thu hút lượt xem, từ đó kiếm tiền quảng cáo của Google.
Chứng minh điều vừa nói, anh Chương mở YouTube và tìm với từ khóa "Alw... me" hay "Lik... son", hàng loạt kết quả trả về đều là video 18+. "Hầu hết các phim trên đều được thu nhỏ lại bằng 1/4 khung hình để vượt qua cơ chế kiểm duyệt", anh cho biết. "Ngoài ra, tiêu đề cũng đã được đổi phông chữ, không trực tiếp đưa các từ khóa như sex hay 18+ để tránh bị YouTube quét".
"Video 18+ có lượng xem 'khủng' dù không cần SEO (tối ưu hóa bộ máy tìm kiếm), vì thế người đăng có thể dễ dàng kiếm tiền từ YouTube thông qua quảng cáo", anh chia sẻ. Ngoài ra, tận dụng lượt xem lớn, người làm YouTube có thể dùng video 18+ để tăng lượng subscribe (theo dõi) cho chính kênh này, hoặc "kéo view" và "kéo sub" cho các kênh khác.
"Kiểu nội dung trên nhanh bị 'chết kênh' (khóa tài khoản) do YouTube 'quét' nên người upload thường tải rất nhiều video để 'lấy số lượng bù chất lượng' khiến video 18+ tràn ngập", anh Chương giải thích. "Các kênh nhạy cảm thường có lượng xem từ vài nghìn đến hàng trăm nghìn, người đăng thường cố gắng ẩn hoặc xóa video đi trước khi bị YouTube 'sờ gáy' ".
Giới làm YouTube cho rằng nhiều người Việt Nam đã đăng video 18+ để kiếm tiền.
Nói về nguồn gốc của các video 18+ trên YouTube, anh Chương cho rằng có rất nhiều người Việt Nam đã tải chúng lên. "Lượng người 'chơi' YouTube để kiếm tiền ở Việt Nam rất đông, họ thường truyền nhau các 'tut' (hướng dẫn) để 'reup' (tải lại những video của người khác) mà không bị phát hiện bản quyền hay cách để đăng những nội dung nhạy cảm".
YouTube đã mạnh tay trong việc chặn video 18+, yêu cầu khắt khe hơn với kiếm tiền từ quảng cáo nhưng không thể chặn được hoàn toàn bởi người dùng cũng liên tục tìm ra cách lách luật. Trước đó, trang chia sẻ video này cũng xuất hiện các video người lớn nhưng "đội lốt" phim trẻ em gây ảnh hưởng không tốt đến người dùng.
Các chuyên gia cho rằng YouTube là nền tảng chia sẻ video mở, vì thế cha mẹ cần chủ động kiểm soát nội dung để tránh con mình tiếp xúc với video không phù hợp. Ngoài ra, sử dụng ứng dụng YouTube Kids được thiết kế riêng cho trẻ em cũng là "hàng rào" góp phần bảo vệ trẻ em trước các nội dung trên Internet.