Giải thưởng điện ảnh danh giá năm nay đánh dấu lần đầu một hãng phát hành trực tuyến - Netflix - có phim Roma tranh giải chính. Tác phẩm của đạo diễn từng nhận đề cử Oscar - Alfonso Cuarón - cũng lần đầu giới thiệu nữ diễn viên trẻ chưa một lần kinh qua diễn xuất là Yalitza Aparicio.
Trailer phim "Roma".
Hành trình đến với thảm đỏ Oscar của diễn viên 25 tuổi người Mexico này gây chú ý với giới chuyên môn lẫn truyền thông. Aparicio là diễn viên người Mexico đầu tiên nhận đề cử Oscar hạng mục "Nữ chính xuất sắc". Tháng 12 năm ngoái cô lên trang bìa tạp chí Vogue (bản Mexico) ấn bản kỷ niệm 20 năm. Dù trước khi được vinh danh như thế, cuộc đời và sự nghiệp của cô không liên quan gì nghệ thuật.
Từ nhỏ Aparicio mong muốn trở thành một giáo viên mầm non. Ước mơ ngày càng mãnh liệt khi cô sống trong cộng đồng có nhiều phong tục cổ hủ. Nhiều người đã phàn nàn vì sao cô đi học trong khi "một người phụ nữ bản địa chỉ nên lấy chồng, sinh con và chăm sóc cả gia đình", Aparicio kể trong bài phỏng vấn với Los Angeles Times. Không muốn nhốt mình trong "đáy giếng", cô quyết tâm học và lấy bằng cử nhân sư phạm tại Đại học Escuela Normal Experimental Presidente Lázaro Cárdenas năm 2016.
"Tôi yêu trẻ con, những gì chúng làm và nói. Nhất là khi chúng khoe với tôi mai sau con sẽ là bác sĩ, kỹ sư... Tôi bật khóc vì biết rằng mình là người đồng hành với chúng trên con đường trưởng thành ấy", Aparicio nói.
Trước năm 2016, Yalitza Aparicio vẫn nuôi ước mơ trở thành giáo viên mầm non. Ảnh: Reuters.
Cho đến khi đạo diễn Alfonso Cuarón ngược xuôi khắp Mexico tìm kiếm diễn viên thích hợp vào vai nữ chính phim Roma, Aparicio không có ý định "thử lửa" với điện ảnh. Người muốn đóng phim chính là Edith, chị gái của cô. Tuy nhiên, niềm đam mê điện ảnh của người chị trở thành mối lương duyên của cô em. Edith có thai và Yalitza Aparicio đi thử vai thay chị. Cô nói đó chỉ là một quyết định bâng quơ, rủi nhiều hơn may.
Chia sẻ trên The New York Times, diễn viên tay ngang nói trong suốt buổi phỏng vấn thử vai, cô hầu như không trả lời được câu hỏi nào liên quan phim ảnh. Cô chưa từng xem phim của đạo diễn Cuarón, chưa từng học diễn xuất và không biết phải làm gì để nhập vai Cleo – cô hầu gái của gia đình trung lưu tại Roma, Mexico City thập niên 1970. Cô chỉ dựa vào hình ảnh mẹ - người dành cả đời để nội trợ - làm hình mẫu. "Tất cả những gì tôi muốn khi ấy là cho mẹ tự hào. Tôi nhớ như in hình bóng, cách cư xử, những việc làm của mẹ", cô kể.
Nhân vật Cleo được xây dựng trên hình mẫu vú em của đạo diện Cuarón – bà Liboria Rodrígue. Nhìn thấy sự chân thực trong cử chỉ, lời nói của Aparicio, ông đã chọn cô. "Tôi đã dành gần một năm trời để tìm người vào vai Cleo và Yalitza cho tôi ấn tượng ngay từ đầu rằng ‘đây chính là người mình đang tìm kiếm’. Ở cô ấy có sự thân thuộc, ấm áp mà tôi cảm nhận suốt thời thơ ấu, cộng với một chút thông minh để biết cách xử lý vai diễn của mình", Cuarón chia sẻ với The Guardian.
"Mọi chuyện như một giấc mơ mà tôi chưa từng nghĩ mình sẽ một lần được sống với nó", Aparicio chia sẻ với Vanity khi đó.
Nụ cười ấm áp và sự chân thực của Yalitza Aparicio đưa cô đến vai diễn và đề cử Oscar đầu tiên trong đời. Ảnh: Alfonso Cuarón.
Phim Roma đang trên đường đua đến tượng vàng Oscar với 10 hạng mục, nhưng với đề cử giải quan trọng, Aparicio đã vươn lên như một ngôi sao sáng. Aparicio nói cô sẽ học diễn xuất để trở thành diễn viên chuyên nghiệp. Ngoài hào quang, điều khiến cô tâm đắc với nghề diễn là cơ hội khẳng định năng lực của người bản xứ Mexico. Cô cùng đạo diễn Cuarón và tác phẩm Roma làm dấy lên vấn đề về quyền lợi của những người nội trợ.
Tháng 12/2018, Tòa án tối cao Mexico yêu cầu cấp phúc lợi xã hội cho hơn hai triệu người giúp việc, người làm vườn, đầu bếp và tài xế tại quốc gia này. Aparicio khi đó nói: "Họ cần được công nhận và đối đãi tốt hơn".
"Nghề diễn viên thực ra không khác nhiều với những gì tôi muốn làm. Đó là giáo dục, giúp đỡ mọi người thuộc mọi thành phần, độ tuổi, chỉ là bằng một cách rất khác biệt mà thôi", nữ diễn viên khẳng định.
Đoàn phim 'Roma" nhận giải BAFTA 2019.
Bảo Khánh