Lương hay thưởng đều nằm trong quỹ lương. Quỹ lương thường được tính bằng tỉ lệ phần trăm doanh thu. Doanh thu của tháng trước là căn cứ để trả lương cho tháng sau. Tuy nhiên, doanh thu của từng tháng thường không bằng nhau. Có tháng có doanh thu rất cao, cũng có tháng có doanh thu rất thấp.
Người ta thường đem khoản chênh lệch doanh thu của tháng có doanh thu cao san qua tháng có doanh thu thấp để lương của từng tháng là không đổi. Còn thưởng Tết, đó là khi cộng dồn doanh thu của 12 tháng lại, sau khi chi trả lương hàng tháng vẫn còn dư ra một ít. Cái "một ít" ấy chính là thưởng Tết.
Nếu cái "một ít" ấy cao, chiếm đến 100% quỹ lương trở lên, một số doanh nghiệp thay vì thưởng Tết một tháng lương thì họ tính toán nâng lương cho năm sau (mỗi người tăng 8%) với điều kiện năm sau cũng có doanh số ít nhất là bằng năm trước. Điều kiện này được tính toán dựa trên số liệu doanh thu của 3 năm liền kề gần nhất.
Đây là tính toán với doanh nghiệp không có thay đổi đáng kể gì về nhân sự. Nếu mỗi năm mỗi tuyển thêm người mới thì dù quỹ lương có tăng thêm bao nhiêu cũng như không. Tôi biết có một số doanh nghiệp doanh thu hàng năm của họ vẽ trên biểu đồ gần như là một đường thẳng đứng. Mấy cái doanh nghiệp này chẳng những có lương cao mà còn có lương tháng 13 (thưởng Tết dương lịch), tháng 14 (thưởng Tết âm lịch), tháng 15 (thưởng Lễ 1 tháng 5), tháng 16 (thưởng Lễ 2 tháng 9). Mỗi cái thưởng ấy bằng 1-3 tháng lương.
Lương hàng tháng nhỉnh hơn thị trường một chút nhưng cộng cả thưởng vào thì bằng 3 – 4 lần người khác. Những doanh nghiệp này thường có sếp rất năng động, luôn tìm được hợp đồng còn nhân viên thì "chân không chạm đất" cả năm.
Quy tắc làm việc của họ rất nghiêm khắc, khả năng bị sa thải cao hơn nơi khác. Từ đó suy ra, không có chuyện "làm việc nhàn hạ lương cao". Mỗi người đều phải chịu áp lực công việc tại vị trí của họ bất kể họ giữ chức vụ gì.
Thậm chí, lao công, bảo vệ là những nhân viên mà doanh nghiệp không trực tiếp trả lương cũng có khoán năng suất. Những người này cũng được doanh nghiệp trích thưởng dù doanh nghiệp không có nghĩa vụ trả tiền cho họ (đã trả cho công ty của họ). Trên đây là hiểu biết của tôi về "lương tháng thứ 13".
Cái tháng lương này vẫn là tiền mà bạn làm ra, không ai móc tiền túi của ai thưởng cho bạn cả. Vấn đề là mỗi doanh nghiệp tính toán như nào, có công khai minh bạch hay không mà thôi.
Công khai minh bạch thì không thưởng hay thưởng ít nhân viên vẫn vui. Còn không công khai minh bạch rất có thể xảy ra chuyện "hai người ăn một con gà, một người ăn cả con còn người kia gặm xương". Những doanh nghiệp trả thưởng cao ở trên, họ công khai minh bạch doanh thu, năng suất của từng người, từng bộ phận đấy. Tất cả đều có biện pháp quản trị tính toán hết. Biện pháp này được phổ biến đến từng nhân viên nên đừng có nói là "tôi không biết". Bởi vậy tôi mới ngạc nhiên về bài viết "sếp ra lệnh miệng". Bây giờ là lúc nào rồi mà vẫn còn loại doanh nghiệp đó ?
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
Lâm
