Gần đây, tôi có đọc một bài viết nói về việc nhiều người lùng mua cám gạo với giá đắt tiền về uống. Hàng trăm bình luận bên dưới thấy đa số là những câu chửi, nói kháy. Chỉ có rất ít người hiểu được vấn đề vì đọc kĩ bài viết. Những người chê này đều bảo cám là thứ phế phẩm, là thứ bỏ đi cho lợn gà, là thứ rất rẻ mạt ở quê chỉ 7.000 đồng một kg.
Nào là ngày xưa nghèo đói mới phải ăn cám, giàu quá lại muốn trở về thời xưa. Nhưng đa số lại chỉ nhìn thấy chữ "cám" mà không hiểu ý của tác giả bài viết nói về điều gì. Cám có mấy loại cám chứ đâu phải chỉ là thứ cám bổi ta vẫn cho lợn.
Tôi nhớ ngày xưa khi mới có máy xay xát về, mỗi khi đi xát thóc nếp thì sau lần làm sạch đầu tiên, lần thứ hai là tạo độ trắng cho gạo. Với lần thứ hai này cho ra một thứ cám màu trắng ngả vàng, nhấm thấy ngọt. Lấy cám này về rang lên hoặc có thể làm bánh ăn rất ngon. Cám này thực ra chính là vỏ lụa của gạo chứ không phải vỏ trấu. Cám chúng ta vẫn cho lợn ăn còn gọi là cám bổi là hỗn hợp của cả vỏ lụa của gạo, vỏ trấu bị nghiền vụ, mặc dù về dinh dưỡng thì nó có nhưng do có lẫn vỏ trấu bị nghiền nên ta không ăn được.
Qua câu chuyện điều tôi muốn nói ở đây không phải là cám mà là vấn đề của rất nhiều người Việt hiện nay: đó là chỉ đọc đầu đề một bài viết đã vội bình luận. Có những câu bình luận còn kèm cả những ngôn từ tục tĩu. Nhiều người đọc dường như họ chỉ đọc chữ mà không hiểu nội dung nói gì, không biết vận dụng kiến thức đã học, đã nghe để xem vấn đề đó có đúng hay không.
>> Mạng xã hội là nơi người ta sống đãi bôi với nhau
Mỗi khi có một bác sĩ, giáo viên.... nào có clip đưa lên mạng thì việc đầu tiên của rất nhiều người vào là chửi bới. Họ dùng những ngôn từ khó nghe, chửi cô giáo vô văn hóa, bác sĩ vô tâm... Nhưng họ lại chẳng suy nghĩ xem những lời họ bình luận như vậy thì có đạo đức, có văn hóa hay không. Họ chỉ biết nhìn cái tiêu đề, đọc lướt qua rồi xuống bình luận.
Đôi khi những video đưa lên chỉ phản ảnh một góc cạnh nào đó, sự thật còn chưa rõ ra sao nhưng tất cả đã vào phán xét, phán xét một cách tùy tiện. Những hành vì cướp bóc, cướp của, giết người, nhưng việc làm sai trái rõ ràng thì phán xét không sao bởi đó cũng là cách cho mọi người thấy chúng ta luôn đấu tranh cho lẽ phải, cho sự tốt đẹp của xã hội.
Nhưng có những vấn đề rất bình thường như bài viết nói về cám bên trên. Vậy mà cũng có rất nhiều người bình luận cho thấy "anh hùng bàn phím" rất nhiều.
Hay như chuyện bóng đá cũng thế. Sau mỗi trận đấu của đội tuyển Việt Nam, luôn có những "huấn luyện viên online" với trình độ " cao siêu" vào đánh giá. HLV Park cũng từng nói về những "huấn luyện viên online" này. Nếu như họ tài giỏi như vậy sao không đi học làm HLV để Việt Nam đá World cup, để sang dẫn dắt Real, Barca, Bayer. Chúng ta đều có quyền thể hiện quan điểm nhưng hãy thể hiện bằng những ngôn từ văn hóa chứ không nên có những ngôn từ không phù hợp.
Thời đại của internet và của smartphone giúp chúng ta gần nhau hơn, nắm bắt thông tin nhanh hơn nhưng cũng với tiện ích tuyệt vời ấy là rất nhiều điều chúng ta cần bàn tới trong đó có văn hóa bình luận. Hãy suy nghĩ và tìm hiểu trước khi bình luận điều gì.
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.