Thai phụ 27 tuổi, ngụ quận 3, phát hiện thai có bất thường về tim lúc 21 tuần với chẩn đoán là hẹp van động mạch chủ tiến triển. Ngày 11/1, thai 29 tuần, bác sĩ xác định van động mạch chủ hẹp rất nặng, khiến dòng máu chảy qua van bị cản trở, làm thiểu sản thất trái nặng nề.
Các bác sĩ hội chẩn, nhận định nếu không can thiệp bào thai để nong van động mạch chủ hoặc can thiệp trễ sau 30 tuần tuổi thai, khả năng rất cao em bé sẽ tử vong trong bụng mẹ. Nếu sống sót, thai sẽ diễn tiến hội chứng thiểu sản thất trái và thành tim một thất, sau sinh trẻ phải phẫu thuật nhiều giai đoạn hoặc phải điều trị triệt để bằng ghép tim.
Ê kíp thống nhất can thiệp bào thai thời điểm này là phù hợp, song dự báo tư thế thai nhi sẽ không thuận lợi cho can thiệp có dư ối, thai nhi thay đổi ngôi liên tục. Tư thế của bào thai thay đổi nhiều sẽ gây khó thực hiện thủ thuật, dễ thất bại, rủi ro mất tim thai trong can thiệp.
Các y bác sĩ can thiệp, sáng 12/1. Ảnh: Bệnh viện Từ Dũ
9h15 ngày 12/1, cuộc can thiệp bắt đầu, thai nhi đổi ngôi liên tục nên việc đưa kim luồn vào thất trái và lên van động mạch chủ rất khó khăn. Thai phụ được gây tê tủy sống, sau đó siêu âm kiểm tra lại tư thế của thai. Em bé nằm tư thế sấp, đòi hỏi ê kíp phải dùng các công cụ và thủ thuật để xoay trở thai nhi về vị trí nằm ngửa, giúp buồng tim tiếp xúc trực tiếp với thành trước tử cung. Kỹ thuật này kéo dài hơn 40 phút mới đạt được kết quả như mong đợi.
Sau đó, các bác sĩ tiêm thuốc vào đùi thai nhi để gây mê. Khi xuyên kim vào buồng thất trái, kíp can thiệp tiếp tục gặp trở ngại do thất trái nhỏ và dày. Nhóm chuyên gia Bệnh viện Từ Dũ phải mất khá nhiều thời gian, khoảng 20 phút mới đưa được kim vào đúng vị trí, sau đó chuyển tiếp cho kíp thông van tim của Nhi đồng 1 thực hiện công đoạn quan trọng cuối cùng là nong van động mạch chủ.
Sau can thiệp, dòng chảy qua van động mạch chủ tốt, tình trạng tràn dịch màng ngoài tim thai ổn định. Cuộc can thiệp kết thúc lúc 11h, gấp đôi thời gian so với ca đầu tiên. Giám đốc Sở Y tế Tăng Chí Thượng trực tiếp có mặt động viên, theo dõi cuộc can thiệp, đến bắt tay chúc mừng từng thành viên của ê kíp.
Giám đốc Sở Y tế TP HCM Tăng Chí Thượng (ngoài cùng, bên phải) xem bác sĩ Đỗ Nguyên Tín trình diễn lại động tác thông tim nong van, sau ca can thiệp thành công. Ảnh: Bệnh viện Từ Dũ
Thai phụ được theo dõi sát sau phẫu thuật. Chiều nay, tình trạng tràn dịch màng ngoài tim thai đã được kiểm soát tốt, nhịp tim thai bình thường, thai phụ ổn định. Sắp tới, hai bệnh viện tiếp tục phối hợp theo dõi thai kỳ người mẹ.
Tuần trước, hai bệnh viện phối hợp can thiệp ca thành công ở thai phụ 28 tuổi, mang thai 32 tuần. Đây là ca can thiệp tim thai đầu tiên Việt Nam cũng như Đông Nam Á, được đánh giá "là bước tiến mới về kỹ thuật chuyên sâu ngang tầm các nước phát triển trong khu vực". Kỹ thuật này phức tạp, đòi hỏi rất lớn ở tay nghề bác sĩ, hiện chỉ vài nơi trên thế giới thực hiện được.
Lê Phương