Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy 5 tháng đầu năm, xuất khẩu thủy sản ước đạt 816.000 tấn, trị giá 3,47 tỷ USD, giảm 15,3% về lượng và 25,9% về giá trị so với cùng kỳ 2022.
Thời gian qua, hầu hết nhóm thủy sản chủ lực đều giảm so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó xuất khẩu tôm, cá tra giảm mạnh 18-40%. Tuy nhiên, trong 22 mặt hàng, một vài đặc sản xuất khẩu tăng đột biến. Theo đó, tăng mạnh nhất là hàu, đạt hơn 2.700 tấn, trị giá trên 5 triệu USD, tăng 100% về lượng và 81% về giá trị so với cùng kỳ 2022. Tiếp đến là hải sâm xuất 73 tấn, tương đương 1,7 triệu USD, tăng 160% về lượng và 40% về giá trị.
Hải sâm tại một cơ sở kinh doanh ở Nha Trang. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Ngoài ra, cá khô cũng là mặt hàng được khách quốc tế ưa chuộng nhiều năm trở lại đây. 5 tháng đầu năm, Việt Nam xuất hơn 39.400 tấn cá khô, tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Cá hộp xuất khẩu cũng tăng 20% và đạt trên 11.200 tấn.
Theo các doanh nghiệp xuất khẩu, nguyên nhân khiến nhóm trên tăng đột biến do người tiêu dùng chuộng các sản phẩm lạ, quý hiếm. Hải sâm là một trong những sinh vật biển quý hiếm trên thế giới. Chúng được ví như nhân sâm của biển nên không chỉ Việt Nam mà người tiêu dùng quốc tế cũng ưa chuộng. Với nhóm hàu, xuất khẩu ngày càng tăng trưởng khi chất lượng được nâng cao và giá cạnh tranh nhất so với các nước trên thế giới.
Hiện Trung Quốc tiêu thụ hàu Việt nhiều nhất. Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP), cá khô, cá hộp được xem là ngôi sao sáng trong bối cảnh khó khăn. Xu hướng tiêu dùng đang thay đổi bởi lạm phát khi giá cả chi phối hành vi mua bán của họ. Lạm phát khiến sản phẩm tươi, sống đang dần bị thay thế bằng hàng khô và đóng hộp.
Hai loại cá khô Việt Nam được ưa chuộng nhất hiện nay là cá cơm và cá chỉ vàng. Trong đó, cá cơm chiếm 66%, chỉ vàng chiếm 14%. 5 thị trường tiêu thụ cá khô nhiều nhất là Trung Quốc đại lục (56%), Nga (17%), Malaysia (8%), Hong Kong chiếm 4% và Hàn Quốc là 3%.
VASEP cho rằng, để tận dụng thêm các lợi thế trước bối cảnh khó khăn, các doanh nghiệp Việt Nam phải điều chỉnh giá bán, thêm nhiều dịch vụ để sản phẩm được đón nhận nhiều hơn ở các thị trường.
Theo Bộ Công Thương, xuất khẩu thủy sản đang có những tín hiệu phục hồi, song khó có thể hoàn thành kế hoạch năm nay. Dự báo xuất khẩu thủy sản sẽ tăng tốc mạnh trong các tháng của quý III, trị giá xuất khẩu dao động ở mức 850-900 triệu USD.
Thi Hà