Tôi 52 tuổi, mẹ đã mất cách đây 31 năm, bố mất cách đây bảy năm. Trong gia đình, chỉ còn mình tôi do bố mẹ và anh em đã mất hết, các anh em còn mất trước bố tôi. Bố mẹ tôi sinh ra tôi ở thành phố Nam Định, hàng năm ngày giỗ ông bà và tết, tôi vẫn về thăm quê năm 2-3 lần. Do khi mẹ mất được năm năm, bố tôi về quê chăm bà nội, lúc này bà nội đã 80 tuổi và ông bà nội chỉ có bố tôi là con trai. Ông nội mất sớm khi bố tôi chỉ mới chín tuổi. Cuộc sống của bà nội và bố thì tôi chỉ được nghe bố hoặc bà kể.
Bố tôi có hai người em, một cô do năm 1945 đói kém nên ông bà nội đã cho cô làm con nuôi nhà khác ở xa, sau này khi bố tôi nghỉ hưu, ông đi tìm nhiều năm mới gặp lại. Còn một cô là bà nội tôi có sau khi ông nội mất tám năm, ở cùng với bà và bố tôi từ ngày bé, lập gia đình và ở gần nhà tại quê tôi. Năm 2017, bố tôi mất, phần đất tại quê (180 m2) trên đó có nhà lại để không. Đất này là của ông nội tôi, được chia từ các cụ. Khi ông mất, bà tôi ở; bà mất, bố tôi ở; đến nay bố tôi mất thì không còn ai ở. Hiện tôi rất khó xử trong việc này, xin các bạn cho ý kiến.
1. Khi bố mất xong, tôi đã xin ý kiến các bác các chú trong dòng họ được chuyển mảnh đất thành đất thờ tự cho dòng họ. Ban đầu các chú bác đồng ý nhận nhưng rồi cũng không ai nhắc về việc này nên tôi chưa biết bắt đầu lại từ đâu trong khi các bác các chú trên tôi ngày một cao tuổi.
2. Sau năm năm nhắc việc chuyển đất thành đất nhà thờ họ, bác trưởng họ không nhắc đến, tôi có nói việc này với cô tôi ở quê là "các bác các chú hình như không muốn xây trên đất nhà mình", cô tôi bảo "không phải đâu vì con bác trưởng đang ở mảnh đất bên trong của nhà cháu nên các con bác ấy muốn đất đó sau này sẽ cho con bác (tức là anh họ của tôi)". Do tôi từ rất lâu rồi luôn nói sau này không về quê ở. Tôi bảo cô là "cháu sẽ ra xã làm ủy quyền cho cô đất này nhé" thì cô bảo chuyển cho con của cô ở gần đó và trả tôi tiền. Tôi rất khó để đồng ý chuyển nhượng cho con của cô vì đất này là đất ông bà để lại, tôi nghĩ mình chỉ là người thừa kế duy nhất và không có quyền bán.
3. Ngày bố tôi mất, bác họ có gặp riêng tôi (vì bác cũng ở thành phố, ít khi về quê) và bảo "giờ gia đình chỉ còn mình cháu, lô đất này là truyền từ đời cụ, ông, cho bố cháu nay cháu phải sang tên để giữ, không được cho ai hết, kể cả con bác trưởng ở sau nhà và cả cô cháu nữa".
Ngoài ra, tại nơi tôi ở, tôi đã mua đất và xây xong phần mộ cho bố mẹ mình rồi. Tôi đã đưa mộ mẹ về và chỉ trong thời gian ngắn nữa là đưa cả bố về đó.
Việt Hoàng