Tại dự thảo Thông tư quy định chi tiết một số điều của Luật Địa chất và Khoáng sản đang được lấy ý kiến, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất tổ chức, cá nhân khai thác, tận thu khoáng sản lắp đặt thiết bị (camera thông minh) tại các vị trí bảo đảm kiểm soát được việc vận chuyển khoáng sản ra khỏi khu vực khai thác.
Bộ giải thích camera thông minh là camera giám sát, theo dõi hình ảnh có kết hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), có khả năng nhận diện chuyển động, hình ảnh biển số xe, phân tích dữ liệu và kết nối được với hệ thống thông tin, dữ liệu về hoạt động khoáng sản để tổng hợp số liệu, thông tin.

Mẫu đất hiếm lưu trữ tại một mỏ ở Lai Châu. Ảnh: Gia Chính
Hệ thống camera thông minh được đề xuất lắp tại các vị trí vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi khai trường, nơi khai thác. Với khoáng sản trên sông, hồ, biển, tổ chức, cá nhân phải lắp camera thông minh đảm bảo quan sát được hoạt động khai thác.
Ngoài ra, cơ quan soạn thảo đề xuất lắp đặt hệ thống cân có khả năng kết nối, phân tích, chia sẻ dữ liệu tự động với hệ thống camera thông minh và hệ thống thông tin, dữ liệu về hoạt động khoáng sản.
Dữ liệu từ camera và trạm cân gồm sản lượng khoáng sản nguyên khai, khoáng sản đưa vào chế biến và khoáng sản sau chế biến sẽ được chuyển về máy chủ tại Sở Nông nghiệp và Môi trường địa phương với tần suất ít nhất một ngày một lần.
Đề xuất trên nhằm tăng cường quản lý khai thác khoáng sản trong bối cảnh thời gian qua có tình trạng khoáng sản thất thoát, có đơn vị đã bị xử lý hình sự. Bộ Nông nghiệp và Môi trường kỳ vọng đưa camera thông vào có thể giúp giám sát liên tục thay vì chỉ định kỳ báo cáo như hiện nay.
Hiện các đơn vị lập bản đồ hiện trạng, vẽ mặt cắt khu vực khai thác từ khi bắt đầu đến khi đóng cửa mỏ. Sản lượng khai thác được cập nhật tối thiểu mỗi năm một lần đối với nước khoáng, nước nóng thiên nhiên, khoáng sản làm vật liệu thông thường công suất nhỏ hơn 50.000 m3. Các loại khoáng sản còn lại báo cáo 6 tháng một lần.
Thông tư dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7.
Gia Chính