Những ngày qua chúng ta thấy đã có nhiều thảo luận và ý kiến khá sôi nổi về “dự thảo quy chế tối thiểu cho lưu hành và niên hạn lưu hành xe môtô hai, ba bánh, xe gắn máy (kể cả xe điện)” do UBND TP HCM đề xuất. Tổng hợp lại thì thấy rằng ý kiến của đa số các bạn rơi vào ba nhóm sau:
- Nhóm thứ nhất cho rằng đề xuất trên là không khả thi vì như vậy sẽ hạn chế luôn những xe còn sử dụng tốt, xe cổ, xe tân trang và đặc biệt là ảnh hưởng nhiều đến “nồi cơm” của những người nghèo khi mà họ chỉ có thể sắm được chiếc xe cũ để làm kế sinh nhai.
- Nhóm thứ hai cho rằng phải cấm (hạn chế) quyết liệt vì các xe quá đát này là tác nhân chính gây ra tai nạn giao thông và làm mất mỹ quan đô thị.
- Nhóm thứ ba cho rằng cần có nghiên cứu thêm và phải có một lộ trình hạn chế dần dần.
Chúng ta cần phải tách biệt rõ ràng việc không đảm bảo an toàn giao thông hay tác nhân gây tai nạn giao thông là do xe cũ hay là do chở hàng cồng kềnh. Chúng ta cần phân biệt được xe cũ khác với xe không đủ điều kiện đảm bảo an toàn giao thông. Nếu không, chúng ta tự đưa mình vào một cái bẫy của khái niệm “cũ” và “mới”. Và, cho dù có cấm được tất cả các xe quá niên hạn đi nữa thì việc đảm bảo trật tự giao thông cũng khó mà cải thiện được.
Trong khi chúng ta chưa có một định nghĩa về mặt luật pháp thế nào là xe máy cũ. Nhưng chúng ta đã có đủ văn bản luật quy định đối với một xe máy đủ điều kiện an toàn để tham gia giao thông. Cả nước có khoảng 34 triệu xe máy thì chắc cũng có trên một phần ba dân số đã được học và sát hạch luật giao thông và họ cũng biết rõ về những quy định này.
Khi mà chúng ta ra sức đả kích xe máy “cũ” của người nghèo thì chúng ta đã không xem lại những chiếc xe máy “mới” đã đủ điều kiện tham gia giao thông hay chưa.
Sáng nay tôi đã thử làm một phép thống kê 200 xe máy trong bãi gửi xe cán bộ tại nơi tôi làm việc (tôi xin nhấn mạnh là bãi gửi xe của cán bộ): -Trong gần 200 chiếc xe máy không có chiếc xe cà tàng nào mà đa phần là xe đời mới. |
Quan điểm và mục tiêu của cơ quan chức năng khi đề xuất dự thảo niên hạn xe môtô là để giảm tai nạn giao thông, giảm ô nhiễm môi trường và giảm khó khăn cho việc xử lý sau tai nạn.
Theo tôi, cho dù là chưa có quy định niên hạn đối với xe máy, nhưng nếu quản lý và thực hiện nghiêm minh luật giao thông hiện hành thì những chiếc xe cà tàng và những xe không đủ đảm bảo an toàn giao thông sẽ khó mà có cơ hội “xuống đường”.
CSGT không cần thu xe, nhưng cứ chiếu theo khung hình phạt hiện hành cho từng lỗi thiếu sót của xe thì ắt hẳn sẽ có nhiều người sẽ tự động bỏ những chiếc xe cà tàng này.
Nguyên nhân của tai nạn giao thông thường là:
1. Việc không chấp hành luật giao thông của người điều khiển phương tiện
2. Phương tiện tham gia giao thông không đảm bảo an toàn giao thông
3. Hệ thống hạ tầng giao thông kém
4. Tác động ngoại cảnh như là lốc xoáy, sạt lở đất đá, cây đổ,…
Trong khi nguyên nhân thứ tư là bất khả kháng và chiếm một tỷ lệ rất nhỏ, nguyên nhân thứ ba phải do Bộ GTVT trực tiếp giải quyết, thì hai nguyên nhân đầu là do chính ý thức của người tham gia giao thông gây ra.
Cũng cần nhấn mạnh rằng việc tuân thủ luật của người tham gia giao thông luôn được tôi rèn dưới sự giám sát của CSGT. Tất cả mọi người khi tham gia giao thông trên đường luôn mong được bình đẳng trong khung pháp lý, không có phân biệt giàu nghèo, không có phân biệt xe cũ hay xe mới. Cũng cần để ý rằng nhiều CSGT thường thích thổi phạt những xe đắt tiền hơn. Việc thổi phạt người đi bộ hay xe đạp thì như là chuyện lạ địa phương, trong khi hai đối tượng này lại là vi phạm giao thông cũng rất nhiều.
Tóm lại, thay vì chờ một văn bản mới giúp cho việc kiểm soát, nếu làm tốt theo những quy định có trong văn bản hiện tại thì cũng đủ làm cải thiện đáng kể trật tự giao thông. Cũng nhân đây, tôi xin kêu gọi các bạn đi xe máy hãy tự xem lại chiếc xe của mình.
Xe máy của bạn là để chở bạn nhưng cũng buộc phải đủ đảm bảo an toàn cho những người xung quanh. Cũng như quần áo là để che thân, nơi công cộng sẽ không ai chê cười bạn mặc một chiếc áo sờn cũ hay thậm chí chắp vá, nhưng người ta sẽ ném đá tôi nếu tôi mặc bộ áo thời trang hở ngực, khoe hông.
Đào Hữu Xuân
Bạn đang đi xe máy cũ, xe cổ? Chia sẻ câu chuyện của mình tại đây.