Việt Nam là một trong những thị trường xe máy lớn nhất thế giới, bên cạnh Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia, đồng thời cũng là thị trường khó đoán nhất đối với các hãng xe. Hiếm có ở đâu những Honda SH, Vespa lại được đẩy lên thành biểu tượng như ở Việt Nam.
Khoảng những năm đầu 2000, SH nhập bắt đầu thay thế những Dylan, @ để trở thành mẫu xe chứng tỏ độ giàu có, đẳng cấp của chủ nhân. Sau hơn chục năm, tâm lý tiêu dùng này vẫn chưa thay đổi, dù SH nội thay thế SH nhập thì mẫu xe ga của Honda vẫn mang tính biểu tượng, nhất là trong giới trẻ.
Vespa Primavera.
Tâm lý chuộng hình thức khiến cạnh tranh ở phân khúc xe ga cao cấp giữa Honda SH và Vespa của Piaggio trở thành cuộc chiến phi giá cả. Với mức giá khoảng 70-80 triệu đồng, đây dường như là những lựa chọn duy nhất khi mua xe máy.
Nhưng Exciter ra đời cùng phong trào chơi xe côn tay truyền thống sống lại, nhen nhóm làn sóng nhu cầu mới trong giới trẻ, tạo điều kiện cho thị trường ngách, xe máy côn tay phát triển. Tuy nhiên những mẫu môtô cỡ nhỏ 150 phân khối nhập khẩu ban đầu thường có giá trên 100 triệu, lại không giải quyết được nhiều nhu cầu gia đình nên kén khách, chủ yếu phục vụ những người thực sự chịu chơi.
Rồi các hãng cũng từng bước đưa xe côn tay nam tính về Việt Nam, Suzuki giới thiệu EN-150A khoảng 50 triệu, các thương hiệu phân phối lẻ như Visitor, Benelli giá rẻ, Yamaha FZ-S khoảng 70 triệu, Yamaha đưa FZ150i chính hãng về với giá bán 67,5 triệu, và mới nhất là Honda MSX125 giá 60 triệu, nhu cầu xe côn tay càng nóng.
Thế nhưng tâm lý khách hàng vẫn dè chừng, đắn đo khi mức giá ngang ngửa xe ga cao cấp. Ngoài những người mua FZ150i hay MSX125 như để phục vụ nhu cầu chơi thêm, thì rất nhiều khách hàng băn khoăn giữa việc chọn lựa xe côn tay hay xe ga. Các câu hỏi tư vấn gửi về cho VnExpress phân vân giữa FZ150i, Honda SH và Vespa luôn nhận được những bình chọn và tư vấn với tỷ lệ ngang ngửa nhau, sự phân vân trở thành tâm lý chung khi mua xe ở mức giá 70-80 triệu.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới sự đắn đo của khách hàng, nhưng nguyên nhân lớn nhất đến từ thói quen sử dụng xe hàng ngày của người Việt. Với chiếc xe ga, cả nhà có thể cùng sử dụng, từ đi chợ, đi làm, đi học tới hẹn hò, gặp đối tác. Nhưng với xe côn tay, chỉ một vài người có thể sử dụng, lại không thể tiện dụng như không có cốp chứa đồ, khó treo túi đi chợ, khó mặc đồ công sở...
Bên cạnh ngoại hình to lớn, thời trang thì người Việt còn mua xe ga bởi có cốp xe rộng, chứa được nhiều đồ, cách vận hành đơn giản, nhẹ nhàng. Nếu phân tách được tác dụng của mỗi loại xe, người tiêu dùng sẽ dễ dàng đưa ra quyết định mua xe hợp lý. Anh Trung, người kinh doanh cả xe ga và môtô cỡ nhỏ nhập khẩu nhiều năm cho rằng, tình hình tài chính, nhu cầu hàng ngày, thói quen đi xe là các yếu tố chính ảnh hưởng tới việc mua xe.
Yamaha FZ150i.
Trước hết là vấn đề tài chính. Một lượng không nhỏ nam giới trẻ thích xe côn tay là sinh viên hoặc còn sống với gia đình, do đó không thể tự do tài chính như người đi làm. "Người đi làm có thể tự mua cho mình chiếc xe 70 triệu mà không cần đắn đo, nhưng sinh viên được bố mẹ cho tiền mua xe thì lại phải cân nhắc đến vấn đề phụ huynh có đồng ý hay không?", Anh Trung giải thích. Nhiều sinh viên đến cửa hàng của anh xem xe côn tay nhưng cho biết bố mẹ chi tiền, chỉ muốn con cái đi xe ga cho an toàn nên đành ngậm ngùi ra về.
Có những người đạt được tự do tài chính, có thể thoải mái lựa chọn xe mình thích thì lại vướng bởi chưa sử dụng xe bao giờ, không biết có phù hợp với nhu cầu hàng ngày hay không. Theo lời khuyên của những người đã sử dụng xe côn tay lâu năm, nếu thực sự yêu thích cách vận hành của một mẫu xe côn tay thì hãy lựa chọn, bởi nếu không sẽ rất nhanh chán, nhất là khi gặp cảnh tắc đường mỗi giờ tan tầm, tay mỏi nhừ vì bóp côn.
Cũng theo anh Trung, nhiều người có tâm lý mua xe e ngại không phù hợp để di chuyển hàng ngày. Nhưng thực tế, xe côn tay không có gì quá to tát và xa lạ với xe số vẫn đi hàng ngày, chỉ cần thành thạo cách vận hành và nhớ bảo dưỡng định kỳ thì chi phí sử dụng không phát sinh nhiều. Thậm chí, nhiều xe còn đỡ tốn hơn dùng xe ga như SH hay Vespa.
Muốn đi xe côn tay, môtô cỡ nhỏ, người sử dụng phải xác định thay đổi một số thói quen hàng ngày. Hình ảnh thường thấy là người chạy môtô kè kè một ba lô sau lưng, bởi lẽ xe không có cốp hoặc dễ dàng treo đồ như xe ga. "Chở người yêu mặc váy thì cũng phải cẩn thận khi chạy môtô đó", anh Trung chia sẻ hóm hỉnh.
Bù lại, những FZ150i hay CBR150R lại là lựa chọn rất phù hợp cho những anh chàng mê xe cộ, thích du lịch, đặc biệt "phượt" mỗi cuối tuần, hay thể hiện cá tính với MSX125. Động cơ và kích thước của những chiếc môtô cỡ nhỏ đều vừa phải với vóc dáng địa hình Việt Nam, thay thế phù hợp cho một Vespa đi làm, một Wave đi phượt.
Để ra quyết định mua xe ga cao cấp như SH, Vespa hay mua chiếc môtô cỡ nhỏ, người tiêu dùng nên xác định rõ tình hình tài chính, thói quen vận hành xe cũng như nhu cầu sử dụng hàng ngày để có chọn lựa phù hợp nhất.
Với những người thích sự đơn giản, nhẹ nhàng, không muốn thao tác phức tạp thì xe ga là lựa chọn hợp lý. Bù lại, những anh chàng ưa xe cộ, ưa cảm giác kiểm soát và mê dịch chuyển thì môtô cỡ nhỏ là người bạn đồng hành lý tưởng.
Đức Huy