Quá khứ
- Arsenal có ý nghĩa như thế nào đối với ông?
- Đó là tình yêu của cuộc đời tôi. Tôi đã trao 22 năm cuộc đời cho CLB. Tôi xây dựng từ trung tâm tập luyện cho đến sân Emirates. Tôi đổ vào đó không biết bao nhiêu mồ hôi và nước mắt để lấy lại số tiền bỏ ra xây sân vận động và tạo dựng một bầu không khí, cũng như cơ sở hạ tầng cho CLB vận hành như hiện nay và hướng tới tương lai. Tôi nghĩ chúng tôi đang đi đúng hướng.
Hiện tại, tôi hơi giống một người đã ly hôn và không còn liên hệ với những đứa con của mình, nhưng vẫn yêu chúng nhiều lắm.
- Bây giờ nghĩ lại, ông có cảm thấy khoản vay để xây dựng sân Emirates là sai lầm?
- Tôi chấp nhận nó vì đó là thử thách. 10 năm đầu tiên, Arsenal luôn cạnh tranh chức vô địch các giải đấu, nhưng tôi biết 10 năm tiếp theo sẽ khó khăn hơn. Tôi tin Arsenal đã chơi thứ bóng đá xuất sắc. Có lúc, chúng tôi có vị thế tốt để vô địch Ngoại hạng Anh nhưng hụt hơi vì đội hình còn non trẻ.
Tôi thậm chí tự hào hơn về nửa sau sự nghiệp ở Arsenal, vì tôi nghĩ phần trước đó quá dễ dàng. Giai đoạn hai khó khăn hơn, và thực sự là một thử thách về sức chịu đựng. Tôi cảm thấy tự hào khi được phục vụ Arsenal ở trường đoạn mong manh đó.
Wenger chưa huấn luyện thêm đội nào từ khi chia tay Arsenal vào cuối mùa giải 2017-2018. Ảnh: Reuters.
- Ông chưa từng trở về sân Emirates từ khi chia tay vào tháng 5/2018?
- Tôi muốn giữ khoảng cách. Không phải về cảm xúc, mà chỉ ở khía cạnh vật lý. Việc mọi người không xem bạn giống như một cái bóng là điều rất quan trọng. Nếu trở lại, tôi có thể trông như một người đang cố tạo ra ảnh hưởng gì đó. Theo tôi, cắt đứt mọi thứ là cách tốt nhất.
- Những ngày tháng cuối tại Arsenal, ông bị CĐV phản đối, thậm chí xuất hiện những cuộc biểu tình. Điều đó có khiến ông đau lòng?
- Tôi không nghĩ nên đánh giá cao ý kiến của một vài người hâm mộ ở tại thời điểm đó. Lời nói của họ thường dựa trên những gì diễn ra trước mắt và nặng tính cảm xúc. Ngày nay, có vẻ như quyền lực đến từ nhóm thiểu số. Họ quyết định cái gì được nói ra. Vì thế, nếu có 50 người nói điều tiêu cực trên mạng xã hội, nó có thể gây chú ý hơn 60.000 người trong sân vận động.
Nếu nhìn vào ba mùa giải gần nhất của Arsenal, bạn có thể thấy chúng tôi về nhì năm 2016. Đúng là chúng tôi đứng sau Leicester nhưng đội bóng nào chẳng đứng sau Leicester. Cả mùa họ thua chỉ ba trận. Năm 2017, đó là lần đầu Arsenal không giành vé dự Champions League kể từ năm 1997.
Tôi ước CLB luôn duy trì những thành tích tốt, và tôi nghĩ Arsenal đang có cơ hội tốt để trở lại top 4 năm nay.
- Ông từng đua tranh gay gắt với Alex Ferguson ở Man Utd và Jose Mourinho ở Chelsea. Bây giờ thế nào, các ông có liên lạc với nhau không?
- Tôi hiếm khi liên lạc với họ vì không thường xuyên đến Anh. Tôi tôn trọng họ. Trong những cuộc đua hồi đó, hoặc tôi hoặc họ chiến thắng nên mọi thứ có phần gay gắt. Nhưng sau đó, khi gặp nhau bên ngoài, mọi chuyện không đến nỗi như vậy.
Mỗi HLV đều có khó khăn, vấn đề với đội bóng của mình. Nhưng HLV phải bảo vệ CLB của mình bằng mọi giá, nên có lúc mọi thứ vượt khỏi sự kiểm soát. Nhìn chung, chúng tôi luôn dành cho nhau sự tôn trọng để có thể nói rằng mọi thứ đã qua.
Ferguson và Wenger là địch thủ của nhau thời còn làm việc tại Ngoại hạng Anh. Ảnh: Reuters.
- Khi làm HLV Arsenal, ông hai lần từ chối đến Real Madrid, ngoài ra còn có Bayern Munich, Juventus, PSG, tuyển Pháp, tuyển Anh, Man Utd - đâu là CLB tiếp cận ông gần nhất?
- Chắc chắn là Real Madrid. Có lẽ không nhiều người từng từ chối họ hai lần, nhất là để chọn gắn bó với một CLB không có nguồn lực để giành các danh hiệu. Nhưng, tôi đã tự nhủ với bản thân rằng nếu chấp nhận thử thách làm HLV Arsenal, thì hãy theo đuổi đến cùng. Bạn thấy đấy, có rất nhiều kiểu HLV. Tôi thì làm việc lâu nhất ở Monaco và Arsenal. Đó là một phần tính cách của tôi.
- Đâu là đội bóng và cầu thủ khó chịu nhất mà ông từng đối đầu?
- Đội bóng à? Đó là Wimbledon, hồi tôi mới đến Anh. Còn cầu thủ thì Roy Keane và Alf-Inge Haaland, họ đều rất cứng.
- Một sự nghiệp vẻ vang thì không có nhiều nuối tiếc. Nhưng Arsenal từng liên hệ với nhiều cầu thủ lớn. Có bao giờ ông tự hỏi: "Nếu như?"
- Dĩ nhiên, tôi có nghĩ về nó. Ví dụ, nếu Cristiano Ronaldo sát cánh cùng Thierry Henry, Robert Pires, Sylvain Wiltord và Dennis Bergkamp. Chúng tôi có thể ghi 200 bàn mỗi mùa.
Đôi khi bạn hối tiếc. Bạn nghĩ đó là lỗi của mình, vì bạn quyết định không đủ nhanh hay tài chính khiến bạn do dự. Nhưng tựu chung lại, đó là câu chuyện của mọi đội bóng. Bạn có thể bắt gặp đầy những chuyện như thế ở Chelsea, Man Utd hay Liverpool.
- Ông có ước mình ký hợp đồng với Zlatan Ibrahimovic thay vì mời cậu ấy thử việc?
- Không hẳn. Vì khi đó, cậu ấy mới 17 tuổi, đang chơi cho Malmo ở giải hạng Hai Thụy Điển. Không ai biết cậu ấy cả. Chúng tôi mời mọi cầu thủ 17 tuổi thử việc trước khi đưa ra quyết định.
- Ông muốn di sản của mình là gì?
- Mội vài người đã phục vụ Arsenal với bằng sự tận tụy, tính chính trực, thành thật và tình yêu cho CLB. Tôi trao cho Arsenal những năm tuyệt vời nhất cuộc đời mình. Trải qua những hoàn cảnh khác nhau, tôi luôn cảm thấy đam mê đó.
Hiện tại
- Ông vẫn duy trì thói quen sinh hoạt như khi làm HLV, bao gồm việc hai tiếng tập gym mỗi ngày?
- Đúng thế. Thậm chí tôi tập cả vào cuối tuần. Thể dục thể thao cũng như đánh răng vậy. Nếu bạn thực hiện nó mỗi tuần một lần, sẽ không có nhiều tác dụng. Nhưng nếu duy trì mỗi ngày, hiệu quả sẽ cao hơn.
- Ông còn xem bóng đá nhiều không?
- Tôi chỉ xem bóng đá. Buổi sáng, tôi xem trận đấu tối qua. Đó là đam mê của tôi. Khi sinh ra, bản năng đầu tiên của bạn là sống sót. Rồi sau đó, bạn đi tìm ý nghĩa cuộc đời mình. Cuộc đời tôi là bóng đá.
Tôi lớn lên ở một quán rượu nhỏ, nơi các đội bóng địa phương đặt đại bản doanh của họ. Từ bốn hay năm tuổi, tôi chỉ nghe mọi người nói về bóng đá. Vậy nên trong đầu tôi, đó là thứ quan trọng duy nhất
- Arsenal có ổn không dưới thời Mikel Arteta?
- Ổn chứ. Mikel có những phẩm chất để trở thành HLV giỏi. Nhưng nhiều học trò cũ của tôi cũng có phẩm chất như vậy. Chúng ta phải cho họ thời gian để làm điều mình muốn. Mikel thông minh, có đam mê lớn và cá tính mạnh mẽ. Và tôi tin cậu ấy đang được trợ giúp bởi những người thích hợp.
- Ông chiêu mộ Mesut Ozil với mức giá kỷ lục CLB khi đó: 55 triệu USD. Ông có ý kiến thế nào về sự nghiệp của anh ấy lúc này?
- Tôi nghĩ cậu ấy là một sự lãng phí. Đầu tiên, tôi nghĩ Mesut đang ở vào thời điểm mà những cầu thủ có tài như cậu ấy có thể tỏa sáng tối đa. Đó cũng là một sự lãng phí với CLB vì Mesut cực kỳ tài năng. Trên phần sân đối thủ, cậu ấy có thể tung ra những đường chuyền sát thủ.
Bóng đá hiện tại chuộng lối đá phản công nhanh, chuyển trạng thái thần tốc và mọi cầu thủ đều phải làm việc như nhau. Nó gạt những cầu thủ như Ozil ra ngoài lề. Nhưng đừng quên, cậu ấy từng khoác áo Real Madrid và là nhà vô địch thế giới. Cậu ấy từng tạo ra những kỷ lục về kiến tạo. Bạn phải tìm cách đưa cậu ấy trở lại.
Wenger cho rằng cả Ozil và Arsenal đều đang lãng phí tài năng của anh. Ảnh: AFP.
- Ông rất ủng hộ VAR, nhưng không có hiểu sự phiền toái nó tạo ra cho những người khác?
- Đầu tiên, hãy tự hỏi: VAR có hiệu quả không? Nếu nhìn vào thống kê, bạn có thể thấy các quyết định chính xác đã tăng từ 84% lên 95%. Hệ thống này vượt khỏi quan điểm của chúng ta. Thứ hai, đây là một cuộc chiến chống lại tiêu cực vì một người không thể tự mình tác động đến các quyết định. Với tôi, đó là điều quan trọng vì trong quá khứ, không phải lúc nào cũng như thế. Đúng là đôi khi VAR khiến trận đấu chậm lại, nhưng tôi tin nếu bỏ nó đi, mọi người sẽ kêu gọi VAR trở lại.
Năm ngoái, mọi người không chấp nhận luật việt vị mới. Năm nay, không ai nhắc đến nữa. Tiền bạc không thành vấn đề, bạn cần các quyết định đúng được đưa ra.
- Theo ông, các chế tài hiện nay đối với hành vi phân biệt chủng tộc đã đủ sức răn đe chưa?
- Chúng ta không được nhân nhượng với phân biệt chủng tộc. Tôi tin là thể thao, đặc biệt bóng đá, có trách nhiệm lớn lao trong việc thể hiện chúng ta có thể sống cùng nhau và chia sẻ tình yêu.
Chúng ta không thể tha thứ các hành vi phân biệt chủng tộc trên khán đài. Phải trừng phạt nó. Bằng cách nào? Chúng ta chưa tìm ra câu trả lời thích hợp. Nhưng tôi nghĩ nên bố trí máy quay để phát hiện những người như thế và cấm họ đến sân cả đời.
Tương lai
- Ông đang làm công việc với tư cách Giám đốc Phát triển bóng đá toàn cầu của FIFA. Gần đây, các ông đang lên kế hoạch bỏ ném biên?
- Khi được hưởng ném biên, đó là lợi thế cho đội kiểm soát bóng. Nhưng thực tế, bạn đang gặp bất lợi vì chỉ chín người trên sân so với 10 người của đối thủ. Bạn cũng phải dùng tay ném bóng. Với tôi, việc đó gây ra nguy cơ mất bóng nhiều hơn. Đó là lý do tôi nghĩ chúng ta phải luôn tìm cách để bóng đá diễn ra nhanh hơn, hào hứng hơn. Vậy tại sao không được đá biên ở phần sân của bạn?
Hầu hết luật thi đấu được tạo ra để hướng trận đấu tới sự đẹp đẽ. Tôi cũng tin là bạn có thể tự đá phạt cho mình nếu bị phạm lỗi.
- Ông thực sự muốn trẻ em trên thế giới bình đẳng trong việc tiếp cận bóng đá và phát triển bóng đá nữ?
- Tôi muốn mọi người có cơ hội như nhau. Ở châu Âu, chúng ta đang ở trong một cái bong bóng. Có những quốc gia, trẻ em không thế tiếp cận các HLV và cơ sở vật chất để tập luyện. Tôi muốn tạo một chương trình trực tuyến để ai cũng có thể tiếp cận. Nó sẽ chỉ ra chi tiết mỗi đứa trẻ phải học gì ở độ tuổi cụ thể nào, phải tập luyện bao nhiêu và khi nào thì nâng độ khó của mỗi bài tập.
Với bóng đá nữ, khán giả xem World Cup luôn đông nhưng ngoài giải đấu này thì rất ít. Đầu tư nhiều tiền là chưa đủ, trả lương nhiều để cầu thủ nữ có thể chuyên tâm theo đuổi sự nghiệp là chưa đủ. Phải tìm cách nâng cao chất lượng của các trận đấu. Chúng ta cũng cần phát triển cơ sở vật chất. Lúc này, các sân bóng cho nam luôn kín chỗ mỗi cuối tần. Vậy nên, để bóng đá nữ phát triển như chúng ta mong muốn, cần xây dựng thêm nhiều mặt sân nữa.
Quang Huy (theo BBC)