Khí hậu cực đoan là mối đe dọa đối với ngành nông nghiệp. Năng suất cây trồng được dự đoán sẽ giảm ở hầu hết các khu vực sản xuất trên thế giới trong những thập kỷ tới, nếu không có biện pháp thích ứng, theo một báo cáo của tổ chức nghiên cứu biến đổi khí hậu MedECC.
Là một "nạn nhân" của hiện tượng nóng lên toàn cầu, các nông dân ở lưu vực Địa Trung Hải thuộc Pháp - nơi ấm lên nhanh hơn 20% so với phần còn lại của thế giới - đang thử nghiệm một mô hình trồng trọt mới, sử dụng pin mặt trời làm mái che di động, vừa tạo ra điện sạch vừa giúp cây trồng phát triển tốt hơn trong điều kiện nắng nóng, khô hạn.
"Giống chúng ta cầm ô che nắng, bóng râm từ pin mặt trời sẽ bảo vệ cây nho khỏi phần lớn các các đợt nắng nóng gay gắt. Điều này giúp chúng phát triển bình thường và giảm lượng ẩm bay hơi, có nghĩa là cây nho có nguồn dự trữ để hoàn thành chu kỳ của nó", thợ trồng nho Gautier Hugues ở vùng Var, Provence-Alpes-Côte d'Azu, miền nam nước Pháp, chia sẻ.
Các vườn cây ăn quả kết hợp mái che pin mặt trời di động ở Pháp. Video: AFP
Tuy nhiên, bóng râm không phải lúc nào cũng tốt cho cây trồng. "Nếu bạn cung cấp bóng mát khi cây không cần nó, đó là một thảm họa", nhà làm vườn Christian Davico-Pahin lưu ý.
Vì vậy, các mái che pin mặt trời cần có thiết kế di động. Công ty Ombrea do Davico-Pahin sáng lập đã phát triển các cảm biến cho phép đo độ ẩm, tốc độ gió, ánh sáng và tình trạng đất trong vườn nho. Cứ sau 15 đến 20 giây, chúng gửi dữ liệu tới một phần mềm để phân tích và điều khiển chuyển động của mái che từ xa, tạo ra một môi trường vi khí hậu lý tưởng.
Điện năng do các tấm pin sản xuất sẽ được bán cho mạng lưới địa phương, giúp giảm phần nào chi phí cho việc lắp đặt thiết bị.
Cũng tại Provence-Alpes-Côte d'Azu, một trong những trung tâm sản xuất táo và lê ở Pháp, trạm thí nghiệm nông nghiệp La Pugère cũng đang thử nghiệm mái che di động trên vườn táo rộng 700 m2 với công ty sản xuất năng lượng Sun'R.
"Trong thời kỳ nắng gắt, mái che giúp hạ nhiệt thấp hơn tới 4°C trên tán lá, nhờ đó làm giảm nguy cơ cháy nắng lá và quả", nhà nghiên cứu Vincent Lesniak tại La Pugère cho biết.
Tuy nhiên, vì các mái che di động hạn chế nước bay hơi và giảm nhu cầu tưới tiêu, việc bổ sung độ ẩm đôi khi có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh nấm. Các chuyên gia vẫn chưa chắc chắn về tất cả những lợi ích của phương pháp trồng trọt mới, do đó, mô hình này cần được thử nghiệm và giám sát trong vài năm trước khi mở rộng quy mô .
Đoàn Dương (Theo AFP)