Theo nghị quyết được thông qua tại hội nghị đặc biệt hôm nay, các quan chức vùng ly khai Transnistria đề nghị Hội đồng Liên bang Nga và Duma Quốc gia, tức Hạ viện Nga, thực hiện "các biện pháp bảo vệ Transnistria trước áp lực gia tăng từ Moldova".
"Transnistria đang chịu nhiều áp lực kinh tế và xã hội, điều này mâu thuẫn trực tiếp với nguyên tắc và cách tiếp cận của châu Âu trong việc bảo vệ nhân quyền và tự do thương mại", nghị quyết có đoạn.
Đây không phải lần đầu vùng ly khai ở Moldova yêu cầu Nga giúp đỡ. Hồi tháng 5/2023, quan chức chính quyền ly khai Transnistria từng cho biết họ muốn Nga tăng lực lượng đồn trú tại khu vực, nhằm đối phó với quân đội Moldova.
Lính gìn giữ hòa bình Nga diễn tập ở Transnistria năm 2021. Ảnh: BQP Nga
Nghị quyết cũng kêu gọi người đứng đầu Liên Hợp Quốc, Cộng đồng Các quốc gia độc lập (CIS), Nghị viện châu Âu, Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) và các tổ chức khác ngăn chặn bất kỳ leo thang căng thẳng nào giữa Moldova và Transnistria, đồng thời góp phần khôi phục đối thoại giữa hai bên.
Một phát ngôn viên chính phủ Moldova hạ thấp lo ngại từ hội nghị của các quan chức Transnistria. "Tình hình vẫn yên tĩnh, không có nguy cơ leo thang hay bất ổn tại Transnistria. Đây là một chiến dịch khác của họ nhằm tạo ra không khí cuồng loạn", người phát ngôn nói.
Nga chưa lên tiếng về đề nghị của các quan chức Transnistria.
Căng thẳng giữa Moldova và Transnistria leo thang đầu năm nay, sau khi Chisinau quyết định áp thuế đối với hàng nhập khẩu của vùng ly khai vận chuyển qua Moldova.
Transnistria là vùng đất hẹp nằm giữa sông Dniester và biên giới Moldova - Ukraine, với dân số hơn 465.000 người. Những người nói tiếng Nga ở Transnistria đã rời Moldova năm 1990, một năm trước khi Liên Xô tan rã, trong bối cảnh lo ngại rằng Moldova sẽ hợp nhất với Romania, quốc gia có chung ngôn ngữ và văn hóa.
Sau khi Liên Xô tan rã năm 1991, Transnistria tuyên bố ly khai khỏi Moldova, châm ngòi cho cuộc xung đột quân sự vào tháng 3/1992 và kết thúc bằng thỏa thuận ngừng bắn vào tháng 7 năm đó.
Từ năm 1993, Nga triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình với quân số không quá 1.500 người tại Transnistria. Nga cũng duy trì hỗ trợ nền kinh tế của Transnistria bằng nguồn cung khí đốt miễn phí, song khu vực này ngày càng bị cô lập khỏi Moskva kể từ khi xung đột Ukraine bùng phát.
Moldova là một trong những quốc gia nghèo nhất châu Âu với dân số hơn 2,6 triệu người. Tổng thống Maia Sandu lãnh đạo đất nước kể từ năm 2020 với sự hậu thuẫn mạnh mẽ của Mỹ và Liên minh châu Âu (EU). Mối quan hệ giữa Moldova và Transnistria đã xấu đi đáng kể từ đó.
Vị trí vùng ly khai Transnistria ở Moldova. Đồ họa: TRT World
Thanh Tâm (Theo AFP, Reuters)