Sáng 30/1, sau hai ngày thẩm vấn, tranh luận tại TAND Hà Nội, năm bị cáo là cựu công an trong vụ án Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ được nói lời sau cùng.
Là người đầu tiên trình bày, Phan Văn Anh Vũ (Vũ "Nhôm", cựu cán bộ Tổng cục Tình báo, chủ tịch hai công ty Bắc Nam 79 và Nova Bắc Nam 79), bị cáo buộc chủ mưu khởi xướng trong thâu tóm hơn 30.000 m2 nhà, đất công trị giá 2.500 tỷ đồng tại Đà Nẵng và TP HCM, cho hay muốn tranh tụng nhiều hơn nhưng không dám vì sợ bị cho là ngoan cố, chối tội. Vũ khẳng định mình làm kinh doanh song "có dòng máu người lính, dám nhận những gì gây ra".
Từ khi bị khởi tố đến lúc hầu tòa, Vũ tự thấy làm đúng, không làm sai những gì cấp trên giao cho là "phát triển kinh tế". Tất cả tài sản mua đều có hợp đồng, vì thế bị cáo được quyền định đoạt. Nhưng sau hai ngày được VKS, tòa phân tích, bị cáo thấy mình có sai bởi việc làm của bản thân đã gây ảnh hưởng tới các lãnh đạo Bộ Công an.
Vũ xin HĐXX xem xét cho bị cáo Phan Hữu Tuấn (cựu phó tổng cục trưởng Tổng cục V - Tổng cục Tình báo, Bộ Công an), Nguyễn Hữu Bách (cựu phó cục trưởng Cục B61, Tổng cục V) bởi họ không phải là đồng phạm. Hai cựu thứ trưởng Bộ Công an là Bùi Văn Thành và Trần Việt Tân cũng không là đồng phạm với Vũ vì thế không phạm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Vũ xin lỗi cả bốn bị cáo trên và gia đình của họ. "Bị cáo thành thật xin lỗi, xin các anh chia sẻ, thông cảm vì bị cáo không muốn có ngày hôm nay. Bị cáo thấy xấu hổ, nhục nhã", Vũ nói lời cuối cùng. Cả phần trình bày, bị cáo này nói to, giọng nhiều lúc đanh lại.
Phan Văn Anh Vũ. Ảnh: TTXVN.
Bị cáo Bùi Văn Thành khi nói lời sau cùng cho hay làm thứ trưởng Bộ Công an từ năm 2014 đến 2018, trong quá trình lãnh đạo dù nỗ lực nhưng cũng có những sai phạm.
Ông Thành cảm ơn HĐXX, cơ quan điều tra quá trình làm việc, đối xử đúng mực. Điều đó giúp ông thành tâm nhận thức được thiếu sót, sai phạm. Sau ba ngày diễn ra phiên tòa, tâm lý ông được giải tỏa vì việc xét xử diễn ra công khai, rõ ràng.
Trong vụ án này, cựu thứ trưởng thấy được sai phạm và đã thừa nhận trách nhiệm trước HĐXX. "Điều đau khổ, day dứt nhất là vụ án gây hậu quả, ảnh hưởng xấu trong dư luận xã hội, ảnh hưởng uy tín của ngành công an", ông nói và "thành thật xin lỗi Đảng, Nhà nước".
"Tôi tự nhận thấy hình phạt nặng nhất là đứng đây với tư cách bị cáo. Lương tâm lúc nào cũng day dứt", cựu lãnh đạo Bộ Công an nói và cho rằng cái lớn nhất của con người là danh dự song ông đánh mất.
Cho rằng mức án VKS đề nghị 30-36 tháng tù là nghiêm khắc với mình, bị cáo Thành xin HĐXX xem xét nguyên nhân, bối cảnh, đóng góp của ông qua 42 năm công tác trong ngành công an.
Cựu thứ trưởng Bùi Văn Thành. Ảnh: Giang Huy.
Cựu thứ trưởng Trần Việt Tân cũng nói bản thân rèn luyện từ người lính nên không từ chối nhiệm vụ khó khăn nào mà Đảng, ngành giao. Vì nhiệm vụ, ông chưa bao giờ nghĩ làm gì tổn hại tới lợi ích của đất nước, nhân dân.
"Tôi đau xót vì không nắm hết được mọi hoạt động. Tội đến đâu tôi nhận đến đó không đổ cho anh em nào khác. Tôi mong muốn HĐXX khi nghị án xem xét cho tất cả các bị cáo, xử có tình có lý", ông Tân nói.
Bị cáo Phan Hữu Tuấn và Nguyễn Hữu Bách khi nói lời sau cùng đều cho rằng "đau xót vì phải trả giá rất nhiều". Cũng tại TAND Hà Nội vào năm 2018, họ đã phải nhận án tù trong vụ án làm lộ bí mật nhà nước.
"Cả cuộc đời toàn tâm toàn ý phục vụ ngành công an, bị cáo chỉ xin HĐXX hưởng chính sách khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt để còn có cơ hội về chăm sóc gia đình", ông Bách nói giọng run run, cúi đầu quay về chỗ.
Cựu phó tổng cục trưởng Tổng cục V Phan Hữu Tuấn giãi bày: "Tôi có 9 tháng trong trại tạm giam T16 nên hiểu tâm lý của các bị can muốn ra tòa giống như người rơi xuống biển được thấy tàu. Đây là vụ án gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng vì vậy người liên quan cũng bị đề nghị án tù nặng, nhưng mỗi người mỗi khác nên mong HĐXX xem xét".
Cựu phó tổng cục trưởng Tổng cục V Phan Hữu Tuấn. Ảnh: TTXVN.
VKS: Sếp Công an bất chấp để giúp Vũ "Nhôm" chiếm đất vàng
Trước đó, hai đại diện của VKS dành gần một tiếng đối đáp lại các quan điểm bào chữa của luật sư cho năm bị cáo. Công tố viên cho hay quá trình điều tra khó khăn trong việc thu thập, đánh giá chứng cứ bởi liên quan lĩnh vực nhạy cảm với nhiều văn bản mật
Chứng minh việc bị cáo Tuấn, Bách giúp đỡ Vũ, VKS cho hay tại dự án 15 Thi Sách (TP HCM), các sếp công an này gửi tới 7 văn bản cho địa phương đề nghị trong khi bình thường chỉ cần gửi một. "Đây chính là động cơ mục đích vụ lợi. Thậm chí bị cáo Bách, Tuấn còn để lộ nghiệp vụ tình báo. Các bị cáo bất chấp bí mật quốc gia", VKS phân tích.
"Tại các dự án không có hoạt động nghiệp vụ nhưng mỗi khi Vũ yêu cầu các bị cáo đều sốt sắng soạn các văn bản trái luật để hỗ trợ. Đây là hỗ trợ vô điều kiện, bất chấp miễn là Vũ và các công ty bình phong hưởng các đặc ân", đại diện cơ quan công tố nhấn mạnh.
Theo VKS, việc truy tố Vũ cùng các bị cáo tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ là đã áp dụng nguyên tắc có lợi cho người phạm tội. Bởi ở một số dự án, Vũ đã có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản.
Dẫn lại lời khai của ông Tuấn nói tham vọng xây dựng Công ty Bắc Nam 79 thành tập đoàn để rồi tự đó phát triển nghiệp vụ của ngành, kiểm sát viên Đào Cường đánh giá: "Theo tôi phát triển vững mạnh thế nào được với những hành vi được phơi bày hôm nay".
Với cựu thứ trưởng công an Trần Việt Tân, VKS cho rằng không cần thiết tranh luận nhiều vì hành vi của bị cáo đã được chỉ ra, phân tích kỹ trong cáo trạng, bản luận tội. Bản thân bị cáo đã tự nhận thức trách nhiệm của người đứng đầu, tin tưởng cấp dưới, thiếu kiểm tra.
Việc ông Tân và cựu thứ trưởng Bùi Văn Thành ký văn bản tác động tới chính quyền địa phương để doanh nghiệp của Vũ có được các lô "đất vàng", theo cơ quan công tố dù mục đích gì cũng không phù hợp quy định.
"Anh tạo cơ hội cho doanh nghiệp này sẽ làm mất cơ hội của doanh nghiệp khác, ảnh hưởng sự cạnh tranh công bằng lành mạnh. Điều này không chỉ thiệt hại lớn về kinh tế mà còn làm mất uy tín, niềm tin", đại diện VKS phân tích.
Theo cơ quan công tố, việc các luật sư đề nghị tuyên các bị cáo vô tội là "biểu hiện vô cảm" trước lợi ích nhóm.
15h chiều nay, TAND Hà Nội tuyên án.
Theo cáo buộc, Phan Văn Anh Vũ (Vũ "Nhôm") đã lợi dụng danh nghĩa tổ chức bình phong của Tổng cục V (Tổng cục Tình báo, Bộ Công an) để đề nghị các bộ, ngành và chính quyền địa phương cho thuê đất, chuyển quyền sử dụng đất và tài sản trên đất của bảy dự án nhà, đất công sản trị giá 2.500 tỷ đồng ở các vị trí đắc địa tại Đà Nẵng và TP HCM mà không qua đấu giá, trái quy định pháp luật.
Sau khi hai công ty bình phong được giao quyền sử dụng và tài sản tại những lô đất trên, Vũ "Nhôm" đã chuyển sang mình đứng tên, người thân trong gia đình hoặc liên kết chuyển nhượng cho người khác. Mục đích này không có trong hoạt động nghiệp vụ của ngành công an mà nhằm thu lợi cá nhân, gây thiệt hại cho Nhà nước 1.160 tỷ đồng.
VKS đã đề nghị HĐXX phạt cựu thứ trưởng Bộ Công an Bùi Văn Thành mức án 30-36 tháng tù, cựu thứ trưởng Trần Việt Tân mức án 36-42 tháng tù cùng về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Ở tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Phan Hữu Tuấn bị đề nghị phạt 7 năm tù; Nguyễn Hữu Bách 7-8 năm tù; Phan Văn Anh Vũ án 14-15 năm tù.
Bảo Hà