 |
| Đại diện VKS đang luận tội Ảnh: T.H. |
VKSND TP HCM cho rằng, hành vi của các bị cáo trong vụ án không chỉ gây thiệt hại đến Ngân hàng Tân Việt mà còn xâm phạm đến chế độ quản lý kinh tế trong lĩnh vực tín dụng ngân hàng. Theo đó, VKS đã đề nghị HĐXX tuyên phạt Trần Phương Mai mức án chung thân, Trần Phi Vân từ 12 đến 14 năm, Hà Tiến Danh 2-3 năm cho hưởng án treo về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các bị cáo nguyên là lãnh đạo Ngân hàng Tân Việt bị đề nghị mức án từ 30-36 tháng tù (cho hưởng án treo) đến 14-16 năm tù về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Ngoài ra, kiểm sát viên Nguyễn Văn Chung còn đề nghị Cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ những sai phạm của ông Mai Văn Hoàng, chủ tịch UBND xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn. Ông Hoàng đã chứng giấy tờ thế chấp giả mạo đứng tên người khác để Mai mang đất không phải của mình đi thế chấp dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Những sai phạm của ông Hoàng đã không bị xử lý mà còn được cất nhắc từ chức phó chủ tịch (lúc xảy ra vụ án) lên chủ tịch.
Theo quan điểm của VKSND TP HCM, Công ty Hoàng Long ra đời không minh bạch, gian dối ngay từ đầu. Trần Phương Mai không phải là thành viên công ty nhưng lại đứng ra bổ nhiệm chồng Trần Phi Vân làm giám đốc, tự giả chữ ký để bổ nhiệm chính mình giữ chức phó giám đốc. Những L/C trả chậm đầu tiên, vợ chồng Mai thành toán rất đầy đủ, tạo được uy tín với Ngân hàng Tân Việt, nhưng sau đó đã sử dụng thủ đoạn để qua mặt hoặc lợi dụng uy tín cam kết rút hàng nộp tiền để chiếm đoạt như: giả mạo cam kết, thế chấp tài sản bằng quyền sử dụng đất của người khác để xin mở L/C và rút nhiều bộ chứng từ nhập khẩu. Lấy lý do nhận hàng từ cảng, Mai - Vân ký nhiều văn bản gửi Ngân hàng Tân Việt xin mượn bộ chứng từ nhập khẩu ôtô đồng thời cam kết trả lại tài sản trong thời hạn 30 ngày, nhưng khi nhận hàng thì đem bán rồi chiếm đoạt...
Đối với việc phát hành tín dụng thư trả chậm, VKS nhận định, phía ngân hàng là người bảo lãnh theo yêu cầu của người mở nhằm tạo điều kiện để người bán cấp vốn cho người mua. Đối với một L/C được mở minh bạch, đúng quy định, nếu vì lý do khách quan nhà nhập khẩu không thanh toán được đúng hạn thì thiệt hại của ngân hàng bắt đầu từ thời điểm L/C đáo hạn. Vì vậy, trong vụ án này, thiệt hại của Ngân hàng Tân Việt không phụ thuộc vào việc ngân hàng đã thanh toán tiền cho phía nước ngoài hay chưa. Đồng thời cũng không dựa vào việc kinh doanh lời hay lãi của công ty Hoàng Long để xác định có dấu hiệu chiếm đoạt hay không.
Tham gia bào chữa cho Trần Phương Mai có tới hai luật sư Lý Thị Tố Mai và luật sư Nguyễn Minh Tâm. Tranh luận lại với quan điểm của VKS luật sư Nguyễn Minh Tâm đưa ra nhiều điểm cần phải được làm rõ.
Trước hết, cần phải xác định Công ty Hoàng Long có bị thua lỗ hay không vì nếu xác định rõ thì đó sẽ là căn cứ để chứng minh có hay không có sự chiếm đoạt tiền của Ngân hàng Tân Việt hay do yếu tố khách quan nên chưa trả được nợ. Vấn đề thứ hai được luật sư đề cập là vợ chồng Mai - Vân có thật sự chiếm đoạt tiền của Ngân hàng Tân Việt. Quá trình điều tra và diễn biến công khai tại phiên tòa cho thấy Ngân hàng Tân Việt chưa thanh toán những khoản nợ L/C còn lại của Hoàng Long với nước ngoài tức là chưa hoàn tất nghĩa vụ người bảo lãnh, Hoàng Long chưa phải là "con nợ " của Tân Việt. Như vây, cho đến nay, Ngân hàng Tân Việt chưa bị thiệt hại gì tức là chưa bị Trần Phương Mai - Trần Phi Vân chiếm đoạt số tiền trên 1,8 triệu USD như cáo trạng đã quy kết.
Một vấn đề nữa cũng được luật sư Tâm trình bày là vợ chồng Mai - Vân đã tìm cách để trả nợ nước ngoài chứ không chây lỳ, có khả năng trả nợ mà không chịu trả. Thực tế là Mai - Vân đã cố gắng tìm khách hàng để bán hết những bất động sản hiện còn, nhưng vì nhiều lý do nên vẫn chưa bán được. Vợ chồng Mai cũng đã tích cực đàm phán với 3 công ty nước ngoài và có biên bản thỏa thuận giảm nợ của công ty nước ngoài.
Theo luật sư Tâm, việc bà Nguyễn Thu Hòa, Tổng giám đốc Ngân hàng Tân Việt đề nghị HĐXX buộc Công ty Hoàng Long phải trả đủ số tiền trên 1,8 triệu đồng thời xử lý phát mại tài sản của Hoàng Long để Ngân hàng Tân Việt có căn cứ đàm phán giảm nợ với nước ngoài là một nghịch lý. Ngân hàng Tân Việt đã biến Công ty Hoàng Long thành con nợ khi chưa hoàn tất nghĩa vụ của mình. Bên cạnh đó, luật sư Tâm cho rằng cần phải xác minh thông tin 3 chủ nợ nước ngoài của Hoàng Long đã phá sản vì nếu điều đó đúng, số nợ của Hoàng Long có thể đã được giải quyết theo Luật phá sản.
Trước những quan điểm bào chữa như trên, luật sư Nguyễn Minh Tâm đề nghị HĐXX "trả hồ sơ để điều tra bổ sung những điểm đã nêu”. Tuy nhiên, cả hai luật sư bào chữa cho Mai đều thừa nhận một số hành vi gian dối của Trần Phương Mai trong việc mở L/C, nhưng như vậy không thể khẳng định Mai có ý thức chiếm đoạt.
Ngày mai, các luật sư tiếp tục bào chữa.
Nguyễn Hải