Sáng 8/3, Vũ Ngọc Phượng qua đời sau thời gian dài chống chọi bạo bệnh. Nhiều đồng nghiệp bàng hoàng khi chỉ vài tuần trước đó, anh vẫn đăng ảnh cười tươi trên facebook, kêu gọi người quen ra rạp ủng hộ phim Việt. Trong ký ức bạn bè, nam đạo diễn được nhớ đến với nụ cười răng khểnh, giọng nói ân cần và những tác phẩm điện ảnh về tuổi trẻ.
Bạn bè đăng ảnh tưởng nhớ đạo diễn Vũ Ngọc Phượng với nhành hoa hướng dương. Ảnh: Facebook Duy Thuận
Đường vào nghề của Vũ Ngọc Phượng vốn chật vật. Trong khi nhiều người bạn của anh sớm nhận ra định hướng, theo đuổi đam mê, đạo diễn mất thời gian dài loay hoay. Hồi còn đi học, anh mê game nhập vai, muốn làm ra những câu chuyện hay, cùng người chơi trải nghiệm các hành trình. Tuy nhiên, hai năm theo ngành Công nghệ thông tin, Đại học Bách khoa Hà Nội, anh bỏ học, nhận ra đây không phải con đường dành cho mình. Đạo diễn từng cho biết anh nhớ ánh mắt lo lắng của bố mẹ, còn họ hàng trách móc "không có bằng cấp thì làm sao mà sống". Vũ Ngọc Phượng vẫn kiên định vì không muốn bỏ phí thêm vài năm học hành.
Chuỗi ngày sau đó là quãng thời gian anh "nhảy" đủ việc. Suốt bảy năm, từ năm 2003, anh liên tục xuất hiện với nhiều vai trò, từ diễn viên truyền hình đến MC. Nhiều khán giả màn ảnh nhỏ lúc đó ấn tượng với một Vũ Ngọc Phượng hay cười, chất giọng sôi nổi qua chương trình Tôi 20. Anh cũng thử nghiệm với diễn xuất qua vai nhỏ trong Nhật ký Vàng Anh, tham gia làm phim đầu tay Chít và Pi. Từ đây, Vũ Ngọc Phượng nhận ra điện ảnh mới là lẽ sống. Chàng trai quyết định sang Anh học biên kịch tại Học viện điện ảnh London. Khi nhận bằng thạc sĩ, Vũ Ngọc Phương mang về nước tặng bố mẹ, như một cách để gia đình yên lòng.
Vũ Ngọc Phượng trong hậu trường "Anh trai yêu quái" (2019). Video: CJ
Vũ Ngọc Phượng gây tiếng vang ngay từ phim đầu tay - Vẽ đường cho yêu chạy (2015). Nhiều năm làm ở mảng giới trẻ, anh bắt trúng đề tài thời thượng khi đó - chuyện tình của các đôi theo cung hoàng đạo. Tác phẩm không chỉ cho thấy am hiểu của đạo diễn về tính cách con người mỗi cung hoàng đạo, mà còn lồng ghép nhìn nhận riêng anh về chiêm tinh học. Qua hành trình yêu đương của nhóm bạn, đạo diễn đưa ra thông điệp cung hoàng đạo có thể đúng hoặc sai, điều quan trọng nhất là cần tin tưởng ở bản thân và bạn bè.
Tác phẩm trở thành hiện tượng, góp phần tạo dấu ấn cho dòng phim thanh xuân trong nước. Tại lễ trao giải Cánh diều vàng, phim bất ngờ thắng lớn với giải Đạo diễn xuất sắc dành cho Vũ Ngọc Phượng. Jun Vũ, Quỳnh Chi - những gương mặt mới trong làng phim khi ấy - cũng đoạt Nữ diễn viên chính và diễn viên phụ xuất sắc. Vũ Ngọc Phượng từng kể, hôm đoạt tượng vàng, ở TP HCM anh và êkíp chỉ ăn mừng một lần thì nơi quê nhà, bố mẹ anh mở tiệc đến ba lần. Họ tự hào vì anh đã dũng cảm bước lên một con đường khác. Còn anh lý giải về thành công đầu tiên: "Chọn đúng đường, mình đi nhanh lắm".
Hai tác phẩm tiếp theo, Vũ Ngọc Phượng từng bước khẳng định bằng ngôn ngữ điện ảnh riêng biệt. Với 100 ngày bên em (2018), đạo diễn đặt ra một tình huống: Nhật Minh (Jun Phạm đóng) và Ánh Dương (Khả Ngân) - hai người trẻ biết tin mình bị bệnh hiểm nghèo, chỉ còn sống một thời gian ngắn. Họ gặp nhau, dần nảy nở tình cảm thật trong lúc cái chết cận kề. Vũ Ngọc Phượng thể hiện khả năng thấu hiểu tâm lý giới trẻ khi đưa người xem vào một chuyện tình "trước ghét sau yêu", cùng lối chuyển cảnh gọn gàng, tông màu vàng ấm. Tại Liên hoan phim Việt Nam 2019, phim được giới chuyên môn đánh giá cao, giải Ban giám khảo dành cho Phim điện ảnh xuất sắc thuộc về Vũ Ngọc Phượng.
Vũ Ngọc Phượng, Jun Phạm trên trường quay "100 ngày bên em" (2018). Video: Galaxy
Hay với Anh trai yêu quái (2019), đạo diễn lần đầu chứng tỏ khả năng Việt hóa tác phẩm remake. Làm lại từ kịch bản một phim Hàn vốn đã ăn khách - My annoying brother, Vũ Ngọc Phượng chọn cách thêm thắt tình tiết để tạo dấu ấn. Trong đó, nhân vật Dì Tám (Phi Phụng đóng) là sáng tạo của cá nhân anh. Đạo diễn lấy ý tưởng từ hình mẫu khá điển hình ở Việt Nam - những người hàng xóm nhiều chuyện, tò mò nhưng tốt bụng, giúp phim tạo thêm bản sắc về văn hóa nội địa. Không ngoài dự đoán của giới làm phim, năm đó, tác phẩm của Vũ Ngọc Phượng đoạt giải Phim điện ảnh xuất sắc tại Cánh diều vàng. Kiều Minh Tuấn - vai Phong, người anh ngỗ ngược, và Isaac - vai Lâm, người em mất thị lực do tai nạn thi đấu Judo - đoạt Nam chính và nam phụ xuất sắc. Isaac cho biết đến nay, Lâm Judo vẫn là vai tâm đắc nhất sự nghiệp diễn xuất của anh.
Vũ Ngọc Phượng (giữa) cùng dàn diễn viên "Anh trai yêu quái". Ảnh: CJ
Đồng nghiệp gọi Vũ Ngọc Phượng là người hay gieo duyên lành. Sức khỏe yếu từ nhỏ, bị tim bẩm sinh, sau này, anh đồng hành trong nhiều chuyến thiện nguyện, tìm cơ hội sống cho các bệnh nhi. Năm 2016, phim ngắn Mười bước chân của Vũ Ngọc Phượng - lấy cảm hứng từ chính tuổi thơ đạo diễn - gây xúc động. Tác phẩm kể về một cậu bé bị bệnh tim, mỗi lần đi chỉ được 10 bước là phải dừng lại. Dù rất mệt, cậu muốn tự lập và luôn nói với mẹ rằng cậu sẽ làm được. Khi phim trình chiếu tại sự kiện Vết sẹo cuộc đời - dự án kêu gọi cứu trẻ bị tim bẩm sinh, nhiều khán giả khóc. "Anh cũng có một trái tim không lành lặn như các em nhỏ, nhưng đó là một trong những trái tim dũng cảm, giàu tình yêu nhất mà tôi may mắn từng được biết", diễn viên Jun Phạm nói về Vũ Ngọc Phượng.
Đạo diễn Quang Huy quý trọng Vũ Ngọc Phượng bởi anh luôn cố gắng tạo sự kết giao giữa mọi người. Thời gian nghe đàn em lâm bệnh, Quang Huy lần lại ký ức, nhận ra anh có hai người bạn tốt vì nhờ Vũ Ngọc Phượng gieo duyên. Mỗi khi làm xong phim, đạo diễn vẫn miệt mài đi khắp nơi giới thiệu về dàn diễn viên của mình với nhà sản xuất khác, giúp họ tìm cơ hội mới và tỏa sáng hơn.
Trong tấm ảnh tưởng niệm Vũ Ngọc Phượng, bạn bè anh vẽ một nhành hoa hướng dương, nhớ về cách anh luôn giữ nụ cười ấm áp, thiện lành cho đến ngày qua đời.
Tam Kỳ