Các tàu nạo vét Trung Quốc hoạt động trái phép ở vùng biển quanh Đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh chụp cắt từ video quay trên máy bay trinh sát P-8A Poseidon của Mỹ hôm 21/5. Ảnh: Reuters
Theo Wall Street Journal, hình ảnh Mỹ chụp được cho thấy hai khẩu pháo tự hành xuất hiện tại một trong những đảo nhân tạo Trung Quốc xây dựng cách đây khoảng một tháng. Dù pháo không gây ra mối đe dọa với máy bay hay tàu Mỹ, các quan chức cho biết nó có thể vươn tới các đảo kế cận và sự hiện diện của nó mâu thuẫn với tuyên bố của Trung Quốc, rằng đá bồi đắp chủ yếu phục vụ mục đích dân sự.
"Không có mối đe dọa về quân sự", tờ báo dẫn lời một quan chức Mỹ hôm qua cho biết. "Nhưng nó có ý nghĩa biểu tượng".
"Chúng tôi đã biết về chúng một thời gian rồi", một quan chức cấp cao của Mỹ nói thêm. Tuy nhiên, giới chức Mỹ cho hay thiết bị này gần đây hoặc đã bị di dời, hoặc bị Trung Quốc cố tình che giấu khỏi tầm mắt. Hiện chưa rõ nguyên nhân và cách thức thiết bị này không còn được thấy nữa.
Sydney Morning Herald hôm qua đưa tin các quan chức quân sự Australia quan ngại Trung Quốc có thể đã chuyển vũ khí như radar tầm xa và súng phòng không đến các đảo nhân tạo, nhằm tăng cường sức mạnh quân sự ở Biển Đông.
Trả lời yêu cầu bình luận của VnExpress về thông tin từ truyền thông Australia, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình cho biết Việt Nam luôn theo dõi sát sao hoạt động của các bên liên quan tại Biển Đông. Ông yêu cầu các bên duy trì hoà bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông, phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, và phù hợp với Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
Trong khi đó, phát ngôn viên Chu Hải Quyền của đại sứ quán Trung Quốc tại Washington D.C, Mỹ không bình luận cụ thể về vũ khí, nhưng nói hoạt động xây dựng ở quần đảo Trường Sa chủ yếu vì mục đích dân sự.
Mỹ đã triển khai các máy bay trinh sát gần những đảo nhân tạo Trung Quốc xây trái phép ở Biển Đông và theo dõi chúng cả bằng các vệ tinh do thám. Các quan chức Mỹ và những nước liên minh trước đó cũng cho hay Trung Quốc đã xây trạm radar và đường băng trên các bãi đá được bồi đắp.
Trọng Giáp