Bộ Quốc phòng Nga hôm 24/5 công bố video cho thấy thủy thủ trinh sát hạm Ivan Khurs khai hỏa súng máy ngăn chặn xuồng cao tốc không người lái (USV) mang thuốc nổ đang tìm cách tiếp cận tàu này ở vùng đặc quyền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ trên Biển Đen.
Trong video, súng máy KPV 14,5 mm trên tàu Ivan Khurs khai hỏa nhiều loạt đạn nhắm vào USV Ukraine đang cơ động trên mặt biển. Một viên đạn bắn trúng xuồng tự sát ở khoảng cách khá gần, khiến nó nổ tung.
Xuồng tự sát bị tàu Ivan Khurs phá hủy trên Biển Đen trong video công bố hôm 24/5. Video: Zvezda
"Quân đội Ukraine đã thất bại trong nỗ lực sử dụng ba xuồng tự sát không người lái để tấn công tàu Ivan Khurs thuộc Hạm đội Biển Đen, khi đó đang làm nhiệm vụ tuần tra bảo đảm an toàn cho đường ống khí đốt TurkStream và Blue Stream trong vùng đặc quyền kinh tế của Thổ Nhĩ Kỳ", phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov cho biết.
Quân đội Nga hôm 26/5 công bố video trinh sát hạm Ivan Khurs về quân cảng Sevastopol trong tình trạng nguyên vẹn, không có bất cứ hư hại nào sau vụ tập kích.
Ivan Khurs là một trong hai tàu thuộc Đề án 18280, có nhiệm vụ chính gồm trinh sát, thu thập dữ liệu tình báo tín hiệu, tác chiến điện tử, thông tin liên lạc, điều phối hạm đội, phát hiện và bám bắt tên lửa nhằm hỗ trợ hoạt động phòng không.
Với nhiệm vụ thiên về trinh sát, Ivan Khurs không được trang bị vũ khí chiến đấu hạng nặng như pháo hạm và tên lửa, mà chỉ mang khí tài tự vệ gồm 4 bệ súng máy MTPU, tên lửa phòng không vác vai Igla và Verba, cùng máy bay không người lái (UAV) Orlan-10.
Video tàu Ivan Khurs về cảng cho thấy các bệ súng máy MTPU được bố trí ở 4 góc thượng tầng của tàu, cho phép nhóm xạ thủ bao quát khu vực 360 độ quanh tàu. Khu vực quanh bệ được đắp bao cát để bảo vệ xạ thủ khỏi đạn cỡ nhỏ và mảnh văng từ các vụ nổ, binh sĩ vận hành cũng phải mặc giáp và mũ chống đạn.
Trinh sát hạm Ivan Khurs của Nga trở về quân cảng Sevastopol ngày 26/5. Video: BQP Nga
MTPU là bệ gắn cố định trên nhiều tàu chiến của Nga để lắp súng máy hạng nặng KPV cỡ nòng 14,5 mm. Loại súng máy này được thiết kế từ thập niên 1940 và dây chuyền sản xuất vẫn hoạt động cho đến ngày nay.
Súng máy KPV dài gần 2 m và nặng khoảng 49 kg, sử dụng đạn cỡ nòng 14,5x114 mm, ban đầu đóng vai trò là vũ khí bộ binh. Tuy nhiên, phiên bản cho bộ binh ngừng sản xuất từ thập niên 1960 do quá nặng nề và cồng kềnh. Loại súng này sau đó được sử dụng rộng rãi trên nhiều dòng xe thiết giáp, tàu hải quân và bệ súng phòng không ZPU Nga.
Phiên bản MTPU lắp súng máy KPV cho hải quân được thiết kế để chống mục tiêu mặt nước và phi cơ bay thấp, có tầm bắn hiệu quả khoảng 2 km. Mỗi bệ được lắp sẵn hộp tiếp đạn 50 viên và đạt tốc độ bắn 450 phát mỗi phút. Xạ thủ có thể dùng kính quang học và thước đo cơ khí để ngắm bắn mục tiêu.
Binh sĩ vận hành bệ súng MTPU trên tàu hộ vệ tên lửa Dagestan của Nga. Ảnh: BQP Nga
Súng máy KPV có thể dùng nhiều loại đạn, gồm đạn xuyên giáp - cháy - vạch đường BZT và đạn nổ mạnh - cháy MDZ. Các loại đạn này có khả năng gây cháy mạnh và kích hoạt những khối thuốc nổ trong thân USV Ukraine, khiến chúng phát nổ chỉ với một phát đạn trúng đích.
Tuy nhiên, trước khi bắn nổ được USV, xạ thủ vận hành khẩu KPV đã bắn nhiều loạt đạn trượt mục tiêu khá xa, dường như do chuyển động của sóng biển khiến đường ngắm không ổn định. Điều này gây lo ngại về nguy cơ với tàu Ivan Khurs nếu khẩu KPV bắn hết 50 viên đạn mà không hạ được USV, vốn có khả năng cơ động cao.
Một số blogger quân sự Nga bày tỏ lo ngại rằng trinh sát hạm này được vũ trang quá yếu, nhất là khi phải đối mặt với những mối đe dọa nghiêm trọng như USV.
"Tại sao tàu hải quân đắt tiền và có giá trị cao như Ivan Khurs chỉ được lắp vài bệ súng máy để tự vệ? Dường như các nhà thiết kế và chỉ huy hải quân Nga không hiểu rằng những tàu trong hạm đội của họ sẽ phải tham chiến vào thời điểm nào đó", Igor Girkin, cựu sĩ quan Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) từng tham gia dân quân miền đông Ukraine, nêu quan điểm.
Vũ Anh (Theo RIA Novosti, Drive)