Ngày 9/2/2019, lúc 1h sáng, nhà của Đường Tuyết ở huyện Vĩnh Thắng (thành phố Lệ Giang, tỉnh Hồ Nam) bị người đàn ông họ Lý dùng dao phay đập phá cửa trong cơn say. Đường Tuyết, nữ quân nhân xuất ngũ 26 tuổi, đã dùng dao gọt hoa quả để tự vệ, đâm chết kẻ tấn công.
Ngày 7/8/2019, VKSND huyện Vĩnh Thắng khởi tố vụ án cố ý gây thương tích, đồng thời nhận định hành vi của Đường Tuyết là "vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng".
Truyền thông Trung Quốc rầm rộ đưa tin về vụ án, thu hút sự chú ý lớn của dư luận, gây nhiều tranh cãi về "giới hạn phòng vệ chính đáng".
Ngày 30/12/2019, sau khi điều tra bổ sung và thẩm tra lại theo quy định của pháp luật, VKSND huyện Vĩnh Thắng kết luận Đường Tuyết phòng vệ chính đáng, không phải chịu trách nhiệm hình sự. Cùng ngày, VKSND rút đơn truy tố, Đường Tuyết được thả sau 324 ngày tạm giam.
VKSND khẳng định, người đàn ông họ Lý nhiều lần xâm phạm nơi ở của gia đình Đường Tuyết. Sau khi chém hỏng cửa vào 1h sáng, hắn đấm đá và bị cô cầm dao gọt hoa quả phản kháng. Đây là hành động tự vệ được thực hiện để ngăn chặn hành vi xâm phạm bất hợp pháp đang diễn ra để bảo vệ sự an toàn của bản thân và gia đình, theo quy định của Luật Hình sự.
Đường Tuyết nhận được bồi thường 120.000 nhân dân tệ vì bị xâm phạm quyền tự do cá nhân và 60.000 nhân dân tệ tiền an ủi tổn thất tinh thần.
Tháng 5/2020, vụ án của Đường Tuyết được nêu trong báo cáo công tác của VKSND Tối cao, có tác dụng thúc đẩy các cơ quan tố tụng Trung Quốc ban hành hướng dẫn về phòng vệ chính đáng. Theo đó, VKSND Tối cao yêu cầu cơ quan kiểm sát địa phương xác minh các vụ án phòng vệ gây chú ý trong dư luận, điều chỉnh lại khái niệm phòng vệ chính đáng.
Trước vụ án của Đường Tuyết, việc phòng vệ chính đáng mới bắt đầu được chú trọng sau vụ án của Vu Hoan năm 2016, từ đó góp phần làm thay đổi nhiều bản án.
Ngày 14/4/2016, tại tỉnh Sơn Đông, thấy mẹ bị nhóm đòi nợ thuê sỉ nhục, Vu Hoan (22 tuổi) cầm dao gọt hoa quả đâm chết một người, làm bị thương ba người trong cuộc giằng co. Trong bản án sơ thẩm, Vu Hoan bị tuyên tù chung thân vì cố ý gây thương tích.
Vụ án thu hút sự chú ý của dư luận sau khi tờ Southern Weekly đưa tin. Theo thống kê, số lượt bình luận về vụ án này lập kỷ lục khi vượt quá 100 triệu trên tất cả mạng xã hội, diễn đàn.
Khi xử phúc thẩm tháng 6/2017, Vu Hoan nhận án 5 năm tù vì vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng. Tòa nhận định, Vu Hoan và mẹ bị nhóm đòi nợ thuê bắt giữ phi pháp, có hành vi sỉ nhục, đẩy, tát, túm tóc.
Trước sự đe dọa an toàn và xâm phạm tự do cá nhân, hành động phản kháng của Vu Hoan có tính chất phòng vệ. Tuy nhiên vì nhóm đòi nợ không mang vũ khí, không có hành vi đe dọa đến an toàn tính mạng của mẹ con Vu Hoan, sự phòng vệ của Vu Hoan đã vượt quá giới hạn, gây hậu quả nghiêm trọng.
Vụ án này được tờ Chinacourt chọn là một trong 10 vụ án hình sự hàng đầu của TAND năm 2017. Ngày 20/6/2018, TAND Tối cao đưa vụ án này vào danh sách án lệ có giá trị hướng dẫn xét xử.
Tuệ Anh (Theo QQ, Hongxingnews)