14h, TAND tỉnh Đồng Nai sẽ bắt đầu đưa ra quan điểm về hành vi của ông Phan Thanh Hữu (Giám đốc Công ty TNHH TM Phan Lê Hoàng Anh); Đào Ngọc Viễn (54 tuổi, Giám đốc Công ty TNHH Đại Dương Hải Phòng) cùng 72 bị cáo khác về các tội Buôn lậu; Nhận hối lộ.
Vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, ngoài 74 bị cáo còn hàng trăm tổ chức cá nhân người có quyền nghĩa vụ liên quan, luật sư... tham gia tố tụng, nên bản án sơ thẩm dự kiến được công bố trong hai ngày.
Do số lượng người tham gia lớn, nên phiên tòa được đưa ra xét xử tại Trung tâm tổ chức sự kiện tỉnh với nhiều lực lượng cảnh sát tham gia đảm bảo an ninh.
Bị cáo Phan Thanh Hữu tại phiên xét xử. Ảnh: Phước Tuấn
Quá trình xét xử, cơ quan công tố giữ nguyên quan điểm như trong cáo trạng, xác định, từ tháng 3/2020 đến tháng 2/2021, nhóm Phan Thanh Hữu và Viễn đã góp vốn 54 tỷ đồng để buôn lậu xăng từ Singapore về. Đường dây này thuê tàu Pacific Ocean (trọng tải 3.000 tấn) và Western Sea (5.000 tấn) vận chuyển 48 chuyến xăng lậu tổng cộng hơn 198 triệu lít, trị giá hơn 2.596 tỷ đồng về Việt Nam. Trong đó, nhóm này đã tiêu thụ hơn 197 triệu lít, thu lợi hàng trăm tỷ đồng, riêng Hữu hưởng hơn 156 tỷ.
Ngoài việc hợp tác với Hữu, cuối năm 2020, Viễn cùng Nguyễn Minh Đức và Phạm Hùng Cường (đang bỏ trốn) góp 19,3 tỷ đồng mua hai tàu biển Khánh Hòa 01 và Khánh Hòa 03 để chở xăng lậu. Sau khi tàu Pacific Ocean của Viễn chở về vùng biển Khánh Hòa, xăng sẽ được sang qua hai tàu trên, đưa vào cảng Bắc Vân Phong chở đi tiêu thụ tại Khánh Hòa và các tỉnh Nam Trung bộ. Từ tháng 2 đến tháng 4/2021, nhóm Viễn, Đức và Cường đã buôn lậu 3 chuyến, tương đương 5,7 triệu lít, trị giá gần 98 tỷ đồng.
Ông Hữu, Viễn và đồng phạm hầu hết thừa nhận hành vi sai phạm, song đề nghị VKS, HĐXX xem xét lại số tiền thu lợi bất chính. Trong đó, bị cáo Hữu cùng luật sư đưa ra nhiều lập luận cho rằng chỉ tiêu thụ khoảng 127 triệu lít, thu lợi khoảng 63 tỷ đồng chứ không phải 156 tỷ, do phải chi trả nhiều loại phí trong đó có phí lót tay cho các cán bộ hải quan, bô đội biên phòng... Còn Viễn nói mình thu lợi khoảng 36 tỷ đồng chứ không phải 46 tỷ do tiền chiết khấu thực chất chỉ 1.500 đồng một lít chứ không phải 2.000 đồng một lít.
Tuy nhiên, VKS cho rằng, các tài liệu trích xuất, sao kê số tiền giao dịch, lời khai của các bị cáo... có đủ cơ sở kết luận Hữu, Viễn và đồng phạm đã thực hiện hành vi và thu lợi bất chính như cáo buộc. Theo Viện, việc truy tố đã xem xét theo hướng "có lợi" cho các bị cáo.
Tại tòa, các bị cáo cũng có một số lời khai mâu thuẫn với quá trình điều tra về số tiền góp vốn, thu lợi bất chính, hay vai trò tham gia trong đường dây... Tuy nhiên, những mâu thuẫn này đều đã được VKS, HĐXX làm rõ.
Là bị cáo quy nhất bị xét xử về tội Nhận hối lộ, ông Ngô Văn Thụy (cựu đội trưởng kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Nam, Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan) thừa nhận hành vi sai phạm khi nhận tổng cộng 800 triệu đồng từ Hữu và đồng phạm. Tuy nhiên, cựu cán bộ này phủ nhận việc nhận tiền là để "bỏ qua" cho đường dây xăng lậu, song thừa nhận việc mình bị truy tố về tội Nhận hối lộ là không oan sai.
Hội trường xét xử đại án xăng lậu. Ảnh: Phước Tuấn
Phát biểu quan điểm giải quyết vụ án trong phần luận tội, đại diện VKS xác định bị cáo Hữu, Viễn và Nguyễn Minh Đức là những người có vai trò chủ mưu, đã bàn bạc mua số lượng lớn xăng bất hợp pháp từ Singapore về Việt Nam tiêu thụ, thu lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn. "Hành vi phạm tội của các bị cáo có tổ chức, diễn ra trong thời gian dài, trực tiếp tác động xấu đến hoạt động xuất nhập khẩu và kinh doanh xăng dầu; gây rối loạn thị trường; làm thất thu ngân sách nhà nước; tác động lớn đến người dân vì xăng pha hóa chất sẽ làm giảm tuổi thọ động cơ... nên cần xử lý nghiêm", đại diện VKS đánh giá.
Tuy nhiên, VKS cũng ghi nhận các bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ như: thành khẩn, hợp tác điều tra, tự nguyện nộp một phần tiền thu lợi bất chính, hầu hết đều có nhân thân tốt... Trong đó, Hữu từng phục vụ trong quân đội nên được xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.
Từ đó, VKS đã đề nghị tòa tuyên phạt Phan Thanh Hữu, Đào Ngọc Viễn mức án 16-17 năm tù; Nguyễn Hữu Tứ 13-14 năm tù; Nguyễn Minh Đức 9-10 năm tù về tội Buôn lậu. Với vai trò đồng phạm, các bị cáo còn lại bị đề nghị từ 9 tháng 23 ngày (bằng thời hạn tạm giam) đến 13 năm tù.
Riêng cựu cán bộ hải quan Ngô Văn Thụy bị VKS đề nghị mức án 15-16 năm tù về tội Nhận hối lộ.
Nói lời sau cùng, ông Hữu tỏ ra ăn năn hối hận và xin nhận trách nhiệm về mình. "Bị cáo có lỗi nên xin nhận hết. Bị cáo rất buồn vì cả hai cha con đều phải vào tù, hoàn cảnh gia đình đang rất bi đát. Bị cáo chỉ xin HĐXX giảm án cho con trai được nhận mức án bằng thời gian tạm giam để cháu được sớm về lo cho gia đình", ông Hữu nói.
Tương tự, các bị cáo khác đều tỏ ra hối hận vì hành vi phạm tội của mình, xin HĐXX khoan hồng, giảm nhẹ hình phạt để sớm trở về với gia đình.
Phước Tuấn - Hải Duyên