Vụ bán 'đất vàng' ở Bình Dương gây thiệt hại hơn 5.000 tỷ đồng

Ngày 6/5, VKSND Tối cao truy tố 28 bị can, trong đó ông Trần Văn Nam (cựu Bí thư tỉnh Bình Dương) và Trần Thanh Liêm (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương), Phạm Văn Cành (cựu Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy) bị VKSND Tối cao truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, theo khoản 3 điều 219 Bộ luật Hình sự.

Ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch HĐTV kiêm Tổng giám đốc Tổng công ty 3/2, bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Tham ô tài sản.

Vụ án sẽ được xét xử tại Hà Nội. VKSND Tối cao phân công VKSND Hà Nội thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm vụ án này. Về trách nhiệm dân sự và xử lý vật chứng, VKS đề nghị TAND Hà Nội căn cứ các quy định pháp luật để bồi thường thiệt hại và xử lý vật chứng theo quy định.

Theo cáo trạng, năm 2011, Tổng công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng công ty 3/2) xin được giao hai mảnh đất tại khu liên hợp tỉnh gồm 43 ha đất xây khu dân cư Tân Phú và 145 ha xây sân golf, nghỉ dưỡng. Năm 2012, ông Trần Văn Nam khi đó là phó chủ tịch UBND tỉnh ký quyết định giao khu đất 43 ha và 145 ha cho Tổng công ty 3/2 theo hình thức "giao đất có thu tiền sử dụng đất".

Tuy nhiên, các bị can là lãnh đạo Cục Thuế và cán bộ Văn phòng UBND tỉnh đã tham mưu, đề xuất áp dụng đơn giá từ năm 2006 để thu tiền sử dụng đất với Tổng công ty 3/2. VKS cho rằng ông Nam nhận thức được việc Cục Thuế tỉnh Bình Dương đề xuất áp giá đất năm 2006 để tính tiền sử dụng đất giao cho Tổng công ty 3/2 năm 2012 là trái quy định, nhưng vẫn cho thực hiện.

Hành vi của ông Nam và các đồng phạm bị cáo buộc gây thất thoát tài sản Nhà nước hơn 761 tỷ đồng.

Cáo trạng cũng xác định, từ năm 2015, Tổng công ty 3/2 bắt đầu cổ phần hóa. Các bị can là lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Dương và một số cơ quan tham mưu của tỉnh đều biết việc ông Nguyễn Văn Minh và đồng phạm chuyển nhượng 43 ha đất và 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho tư nhân là trái quy định, gây thất thoát tài sản Nhà nước.

Tuy nhiên, nhóm cựu lãnh đạo tỉnh đã không ngăn chặn hành vi của bị can Minh, yêu cầu khắc phục thu hồi tài sản cho Nhà nước. Thậm chí một số cựu lãnh đạo còn hợp thức hóa thủ tục để Nguyễn Văn Minh hoàn tất việc chuyển nhượng tài sản Nhà nước sang công ty do con rể mình thành lập và bán cho công ty tư nhân.

Giá trị khu đất 43 ha tại thời điểm khởi tố vụ án năm 2019 là 1.335 tỷ đồng nên các bị can bị cáo buộc gây thiệt hại 984 tỷ đồng.

Tại khu đất 145 ha, VKS cho rằng bị can Nguyễn Văn Minh và con gái Nguyễn Thục Anh tìm cách thâu tóm bằng cách đưa đi liên doanh, góp vốn. Tỉnh ủy yêu cầu khu đất phải để lại để Tổng công ty 3/2 sử dụng sau khi cổ phần hóa. Tuy nhiên, Nguyễn Văn Minh đã đưa 145 ha vào danh mục "tài sản chờ thanh lý" để không xác định giá trị quyền sử dụng đất.

Khu đất sau đó được góp vốn vào Công ty Tân Thành rồi lòng vòng chuyển nhượng giữa các doanh nghiệp sân sau của ông Minh. Các sai phạm khiến Tổng công ty 3/2 chỉ thu về 442 tỷ đồng trong khi giá trị thực là 4.472 tỷ đồng. Từ đó, bị can Nguyễn Văn Minh và các đồng phạm gây thất thoát số tiền đặc biệt lớn, hơn 4.030 tỷ đồng.

Ngoài các sai phạm trên, ông Nguyễn Văn Minh còn bị cáo buộc cùng đồng phạm có hành vi tham ô tài sản. Với mục đích để Công ty Phát triển của bị can Thục Anh (con gái ông Minh) trả nợ ngân hàng khoản vay 132,8 tỷ đồng góp vốn vào Công ty Tân Thành, ông Minh lập chủ trương để Tổng công ty 3/2 nhận chuyển nhượng 19% vốn góp từ Công ty Tân Thành. Cuối năm 2018, ông tổ chức cuộc họp, thống nhất việc để Tổng công ty 3/2 mua lại 19% vốn của Công ty Tân Thành với chi phí hơn 964 tỷ đồng.

Giá trị mỗi cổ phần của Tân Thành chỉ hơn 16.000 đồng, nhưng bố con ông Minh và đồng phạm đã chuyển nhượng với giá hơn 105.000 đồng/cổ phần (chênh lệch hơn 89.000 đồng/cổ phần), gây thiệt hại 815 tỷ đồng. Số tiền này bị cáo buộc là tiền tham ô trong vụ án. Trong số này, VKS xác định ông Minh trực tiếp chiếm hơn 154 tỷ đồng.

Phạm Dự