Hiện 3 khẩu thần công vẫn còn được đặt trên xà lan của Công ty Hiệp Thành, tỉnh Long An, đang đậu ở Quy Nhơn.
Theo ông Phạm Văn Đặng, người quản lý xà lan, 3 khẩu súng được công nhân của ông trục vớt vào hôm 1/10. “Mỗi khẩu nặng khoảng vài trăm kg nên chúng tôi phải huy động 4 người dùng cần cẩu máy mới kéo được lên xà lan”, ông Đặng cho biết.
Ngoài 3 khẩu thần công, cũng tại vị trí này, nhóm nạo vét đã vớt lên được một số mảnh gỗ, giống như thân tàu đã mục nát.
 |
|
Khẩu súng thần công lớn nhất còn tương đối mới. Ảnh: Minh Thảo |
Khẩu thần công lớn nhất bằng đồng, dài gần 3m, đường kính nòng 0,25m, đường kính thân 0,35m. Khẩu súng này vẫn còn tương đối mới, chỉ bị rỉ sét phần đai và một ít ở phần thân, trên đai và thân có hoa văn rất tinh xảo.
Hai khẩu còn lại ngắn hơn, được đúc bằng đồng và gang dài khoảng 2,5m, đường kính nòng 0,25m, đường kính thân 0,39m. Một khẩu đã rỉ sét, thân bám đầy vỏ sò, ốc và một ít gỗ thân tàu.
Trao đổi với VnExpress.net, ông Đinh Bá Hòa, Giám đốc Bảo tàng tổng hợp Bình Định, cho biết: “Tôi mới được báo cáo về việc này. Tuy nhiên, do đang trên đường từ Hà Nội về nên chưa thể tiếp cận được hiện vật".
 |
|
Tấm ván mục được vớt cùng các khẩu thần công. Phía bên phải là khẩu thần công ngắn bị rỉ sét, bám đầy ốc, sò. Ảnh: Minh Thảo |
Theo ông Hòa, dựa vào miêu tả hoa văn thì 3 khẩu súng này rất giống với 6 khẩu súng thần công đã được trục vớt trước đó trên đầm Thị Nại. Do đó, rất có thể đây cũng là những khẩu thần công có từ thời Tây Sơn và đã bị chìm cùng các tàu chiến trong trận thủy chiến tại đầm Thị Nại vào năm 1801 giữa quân Tây Sơn và quân Nguyễn Ánh.
Theo sử liệu, trận này nhà Nguyễn đã dùng 91 thuyền chiến, có thuyền gắn tới 32 súng thần công.
Súng thần công là binh khí sử dụng trong quân đội ra đời khá sớm. Từ cuối thời Trần cho đến thời Nguyễn trải qua hơn 500 năm, súng thần công đã giữ vị trí quan trọng trong các cuộc chiến tranh chống xâm lược. Trong quân sự, súng thần công được coi là vũ khí nóng (hỏa khí) dùng sức mạnh của thuốc nổ, để phân biệt với vũ khí lạnh (bạch khí - gồm các loại như gươm, giáo, đao, dao găm, cung tên...) dùng sức mạnh của cơ bắp.
Minh Thảo