Trước khi rời bỏ sự nghiệp thi đấu thể thao chuyên nghiệp sumo, Saito mong muốn trở thành một thợ làm bánh, lấy cảm hứng từ bộ phim hoạt hình anh yêu thích. "Nhưng 8 năm qua, mỗi khi thử việc họ bảo cơ thể tôi quá lớn so với không gian bếp", anh nói. Các lý do khác dẫn đến việc nhiều năm liền không thể kiếm việc làm của anh là thiếu kinh nghiệm và không biết dùng đồ công nghệ.
Trong thế giới của các đô vật, nhiều võ sĩ được tuyển chọn khi mới 15 tuổi. Họ dành gần như tất cả những năm tháng tuổi trẻ của mình ở các trung tâm huấn luyện, việc học văn hóa bị xem nhẹ. Sau khi vươn tới đỉnh cao, các sumo chuyên nghiệp (hay còn gọi là rikishi) có thể mở võ đường riêng. Nhưng không phải ai cũng có thể theo con đường đó.
Đô vật sumo Takuya Saito giải nghệ ở tuổi 32 với mong muốn thành thợ làm bánh. Ảnh: Philip FONG/AFP
Năm ngoái, trong 89 đô vật chuyên nghiệp Nhật Bản giải nghệ, có 7 người gắn bó với sumo. Số khác hứng thú với ngành công nghiệp nhà hàng; trở thành nhân viên xoa bóp, khi đã quen xử lý các cơn đau nhức hoặc tận dụng thân hình cao lớn để trở thành nhân viên an ninh.
Nhưng việc trở lại cuộc sống bình thường sau nhiều năm theo đuổi nghiệp võ sĩ không phải điều dễ dàng. Saito luôn cảm thấy tự ti, thừa nhận tìm việc làm khắc nghiệt hơn nhiều so với nguyên tắc cứng nhắc buộc phải tuân thủ khi còn là rikishi.
"Trong sumo, chủ lò võ luôn bảo vệ chúng tôi. Nhưng cuộc sống bên ngoài khác biệt vô cùng. Khi tôi giải nghệ, chủ lò võ cũng đề nghị cho tôi một chỗ ở, thức ăn, và quần áo cho đến khi có thể tự lập", Saito nói.
Nhiều đô vật giải nghệ có rất ít hoặc không còn tiền tiết kiệm bởi lương chỉ được trả cho 10% các rikishi ở hai giải đấu hàng đầu thế giới. Các đô vật hạng thấp hơn không nhận được gì ngoài tiền phòng, ăn uống và chi phí khi tham gia giải đấu.
Thất bại trong tìm việc, Saito muốn được làm ông chủ của chính mình và trở thành một người quản lý, chuyên gia chuyên cung cấp lời khuyên về pháp lý. Sau khi vượt qua các kỳ thi tuyển khó khăn, cựu đô vật chọn chuyên ngành làm các thủ tục liên quan đến nhà hàng. Anh hy vọng có thể giúp đỡ các cựu đô vật khác.
Khách hàng đầu tiên của anh là Tomohiko Yamaguchi, từng là đô vật nghiệp dư, đang làm trong ngành nhà hàng. "Thế giới sumo rất độc đáo, ít người ngoại đạo có thể hiểu được. Chưa kể xã hội luôn có những định kiến với các rikishi", Yamaguchi nói.
Keisuke Kamikawa, người thi đấu vô vật dưới cái tên Wakatenro, hiện điều hành trung tâm chăm sóc Hanasaki Behrouz. Ảnh: MEHRI/AFP
Keisuke Kamikawa gia nhập thế giới sumo năm 15 tuổi, trước khi tốt nghiệp trung học cơ sở. Điều này khiến anh không có bất kỳ kinh nghiệm sống với thế giới bên ngoài. Hiện, người võ sĩ 44 tuổi đang quản lý trung tâm hỗ trợ cựu đô vật SumoPro. Đồng thời điều hành hai trung tâm phục vụ người cao tuổi, với một phần nhân viên là các rikishi đã nghỉ hưu.
"Đó là một thế giới hoàn toàn khác so với sumo. Nhưng các rikishi đã quen với việc phải ân cần và chu đáo vì khi còn là đô vật cấp thấp, họ cũng phải phục vụ người cấp cao", Kamikawa giải thích.
Shuji Nakaita, cựu đô vật đang làm việc tại một trong những trung tâm của Kamikawa, từng có nhiều năm chăm sóc đô vật lừng danh Terunofuji. "Tôi chuẩn bị bữa ăn, kỳ cọ lưng cho ông ấy trong bồn tắm... công việc này có nhiều điểm tương đồng với việc chăm sóc người già", Nakaita nói.
Mitsutoshi Ito, 70 tuổi, nói bản thân rất thích có cơ hội trò chuyện với các cựu đô vật. Ông miêu tả các võ sĩ giải nghệ rất mạnh mẽ, đáng tin và nhẹ nhàng.
Kamikawa cũng thành lập một nhóm cung cấp lời khuyên về sự nghiệp hậu giải nghệ cho các đô vật, hay các bậc phụ huynh lo lắng cho tương lai của con trai.
"Sumo là thế giới mà bạn phải sẵn sàng liều mạng để giành chiến thắng trong một cuộc chiến. Với những đô vật đang cống hiến hết mình, suy nghĩ cho tương lai là một điểm yếu trong sự mạnh mẽ của họ", Hideo Ito, nhà châm cứu làm việc với rikishi hơn hai thập kỷ, nhận định.
Minh Phương (Theo AFP)