"Chồng tôi hỏi, 'Họ đã làm gì với em thế? Mặt em hóp hết cả vào'", Azeem, kỹ sư sống ở Manchester, Anh, nói. "Nướu răng của tôi hở nhiều, có thể nhìn rõ mảnh kim loại cấy ghép, tệ đến mức khó tin".
"Ban đầu, họ định cấy ghép 5 chiếc răng", Azeem kể. Nhưng khi quá trình điều trị bắt đầu, nha sĩ nói cô "sẽ phải nhổ hết răng".
"Nhìn họ rất chuyên nghiệp", người phụ nữ 42 tuổi hiện phải đeo răng giả, nhớ lại.
Một nha sĩ kiểm tra răng cho bệnh nhân tại phòng khám ở Istanbul, ngày 16/9. Ảnh: AFP
Theo Hiệp hội Nha khoa Thổ Nhĩ Kỳ (TDB), hàng năm, 150.000 - 250.000 bệnh nhân nước ngoài đổ xô tới quốc gia này để chỉnh nha, do bị thu hút bởi quảng cáo về nụ cười hoàn hảo cùng mức giá cạnh tranh, khiến nơi đây trở thành một trong những điểm du lịch nha khoa lớn nhất thế giới, bên cạnh Hungary, Thái Lan và Dubai.
Nhưng "nụ cười Hollywood" do các phòng khám ở Istanbul, Izmir hay Antalya quảng cáo, thường được thực hiện bằng cách mài răng, thậm chí nhổ bỏ những chiếc răng khỏe mạnh, đôi khi nhổ cả hàm.
"Nhiều phòng khám nha ở Thổ Nhĩ Kỳ điều trị cả những chiếc răng khỏe mạnh", một nha sĩ giấu tên phụ trách phòng khám ở Istanbul, nói. "Họ dán veneer lên cả những chiếc răng chỉ cần tẩy trắng hoặc đánh bóng, thậm chí dán cả hàm".
Azeem không phải bệnh nhân nước ngoài duy nhất bị biến dạng hàm hay đau mạn tính do chỉnh nha. Alana Boone, 23 tuổi, người Bỉ, tới Antalya hồi tháng 7/2021, là một trong 5 người nước ngoài bị biến chứng nghiêm trọng hậu chỉnh nha mà phóng viên AFP phỏng vấn.
28 cái răng bọc sứ của cô bên ngoài nhìn ổn, nhưng trên thực tế, chân răng "bị bọc quá sâu khiến tôi bị viêm và ngày nào cũng đau, đôi khi đau dữ dội", Boone nói. "Giải pháp duy nhất là phải loại bỏ mọi thứ, nhưng nha sĩ cũng không rõ họ sẽ phát hiện vấn đề gì".
Marie, y tá người Pháp, muốn sửa hàm dưới để tự tin hơn sau khi ly hôn. "Tôi muốn mình trông hấp dẫn hơn", cô nói. Nhưng một nha sĩ Thổ Nhĩ Kỳ thuyết phục cô bọc cả răng hàm trên, tổng cộng 28 cái.
"Tôi từng có hàm răng khỏe mạnh và bắt đầu hối hận khi họ mài cái răng đầu tiên", cô nói. "Sau một tháng, hàng loạt vấn đề xuất hiện. Răng bắt đầu lung lay, xô lệch, thức ăn mắc kẹt giữa các kẽ răng. Hơi thở hôi khủng khiếp, tới mức nước súc miệng cũng không ăn thua".
Hiệp hội Nha khoa Anh đã gióng lên hồi chuông cảnh báo "rủi ro khi điều trị bọc răng" ở nước ngoài, cho hay nhiều trường hợp bị nhiễm trùng, hay răng cấy ghép bị rụng.
Patrick Solera, bác sĩ thuộc hiệp hội nha sĩ Pháp, cho biết đã vô cùng ngạc nhiên khi thấy nhiều người nổi tiếng tới Thổ Nhĩ Kỳ để mài răng.
"Không nên mài, bọc sứ cho những chiếc răng chỉ hơi ố vàng. Mài một chiếc răng khỏe mạnh để bọc sứ có thể gây tổn thương vĩnh viễn. Ở Pháp, đó là hành vi phạm pháp và có thể phải ngồi tù", Solera nói.
Nhưng Tarik Ismen, bác sĩ thuộc TBD, nhấn mạnh Thổ Nhĩ Kỳ chỉ đáp ứng nhu cầu khách hàng.
"Một số người muốn giống ngôi sao Hollywood, có nụ cười rạng rỡ, tỏa sáng", ông nói, cho biết tỷ lệ chỉnh nha hỏng 3-5% là "có thể chấp nhận được, có thể xảy ra ở bất kỳ đâu", đồng thời nhấn mạnh không ai trong số 40.000 nha sĩ Thổ Nhĩ Kỳ bị đuổi khỏi hiệp hội.
"Nha khoa Thổ Nhĩ Kỳ tốt nhất, rẻ nhất thế giới", Turker Sandalli, người đi tiên phong trong lĩnh vực du lịch nha khoa ở Thổ Nhĩ Kỳ từ 20 năm trước, tuyên bố.
Ông cho hay chưa nhổ chiếc răng nào của khách hàng trong 12 năm mở phòng khám tại Istanbul, nơi 99% khách là người nước ngoài.
"Nhưng tôi rất buồn khi phải nói điều này, rằng 90% phòng khám ở Thổ Nhĩ Kỳ là nha khoa rẻ tiền", ông nói, cáo buộc 2.000 - 3.000 phòng khám mở chui đã làm xấu hình ảnh ngành công nghiệp chỉnh nha của đất nước.
Nha sĩ Turker Sandalli trong phòng khám riêng tại Istanbul ngày 16/9. Ảnh: AFP
Berna Aytac, người đứng đầu Phòng Nha sĩ Istanbul, cáo buộc các đơn vị bán tour du lịch y tế đã "kéo tụt chất lượng khám chữa bệnh". Đa số khách hàng nước ngoài cho biết họ đến Thổ Nhĩ Kỳ thông qua tour nha khoa trọn gói đặt trước, bao gồm chi phí điều trị, đi lại và ăn ở.
Thổ Nhĩ Kỳ có hơn 450 đơn vị bán tour du lịch y tế được cấp phép, nhưng một số đơn vị sử dụng những tài liệu quảng cáo mập mờ để thu hút khách hàng. Một trong số đó là Sule Dental, nơi quảng cáo là "có phòng khám nha riêng", dù trên giấy tờ chỉ là bên trung gian.
Sule Dental sử dụng hình ảnh khách hàng cũ cười rạng rỡ, đăng lên trang web với những lời quảng cáo như "tuyệt vời" hay khen ngợi bác sĩ "chu đáo".
Burcu Holmgren, luật sư người Thổ Nhĩ Kỳ tại tổ chức tư vấn pháp lý London Legal International, cho hay các vụ kiện tụng, khiếu nại do chỉnh nha hỏng thường mất rất nhiều thời gian, phần lớn được dàn xếp bằng thỏa thuận bồi thường mà không nha sĩ nào bị trừng phạt.
Aytac cho hay bà vẫn tin vào du lịch y tế, nhưng bày tỏ lo ngại về số sinh viên y khoa đang muốn gia nhập ngành này. Năm 2010, Thổ Nhĩ Kỳ có 35 phòng khám nha, nhưng giờ đã tăng lên 104.
"Chúng tôi đang tạo ra những nha sĩ thất nghiệp tương lai", bà nói. "Khi tìm được việc, họ cũng không quan tâm đến vấn đề đạo đức".
Hồng Hạnh (Theo AFP)