Giữa bãi rác cao như núi, từng đàn bò nhởn nhơ kiếm ăn, một số chú nằm ngủ ngay tại chỗ. Mỗi khi thấy xe đổ rác xuất hiện, đàn bò lại bật dậy, dùng mõm đào bới, tìm kiếm thức ăn.
Cảnh tượng trên xảy ra nhiều năm nay tại bãi rác thải Hưng Đông, thành phố Vinh, Nghệ An, là bãi lớn nhất tỉnh với đủ loại rác thải hữu cơ, vô cơ, rác thải bệnh viện,... Còn đàn bò là của người dân sống ven đó thuộc các xã Hưng Đông và Nghi Kim.
Ban đầu, một vài người ở xóm Vinh Xuân (xã Hưng Đông) thấy bò của nhà mình ăn rác mà vẫn béo tốt, không xảy ra dịch bệnh. Không ai bảo ai, mô hình kinh tế nuôi bò bằng rác nhanh chóng được nhân rộng, nhà ít thì vài con, nhiều thì dăm bảy đến chục con, cứ đua nhau mang ra bãi rác thả, sáng đi, tối về.
Sống bằng rác nên đàn bò ở đây bị nghiện rác. Hầu như tất cả các con bò đều căng tròn nhờ nguồn thức ăn bẩn này. Ảnh: Nguyên Khoa. |
Chị Ngô Thị Thảo ở xóm Vinh Xuân (xã Hưng Đông) cho rằng trong rác có lẫn các loại rau, quả, lá lung, khi bò ăn những thứ ấy thì sẽ béo tốt. Còn ông Nguyễn Xuân Thọ, Chủ tịch UBND xã Hưng Đông, cho biết: "Từ trước đến nay, những ổ dịch liên quan đến trâu bò đều bùng phát ở những khu vực khác, trong khi đàn bò của người dân nuôi bằng rác thì vẫn không hề gì".
Hiện, bò ở thôn đã "nghiện" rác đến nỗi, chúng không thèm ra bãi cỏ, mà chỉ nhăm nhăm hướng về phía bãi rác mỗi khi ra khỏi chuồng. "Bò ăn rác giảm được chi phí thức ăn. Chúng tôi nuôi bò như thế này đã 5-7 năm. Nuôi như thế này khỏe mà có lãi", một người chủ bò cho biết.
Cũng theo người nuôi ở đây, bò ăn rác chủ yếu là để bán làm thịt cho các thương lái, thị trường là thành phố Vinh và các vùng phụ cận.
Nhận xét về thực tế này, một cán bộ Ngành Nông học, Khoa Nông lâm Ngư, trường Đại học Vinh cho biết, việc nuôi bò trên bãi rác thải luôn chứa đựng những nguy cơ tiềm ẩn về các loại dịch bệnh như long móng lở mồm, tụ huyết trùng, tiêu chảy và các bệnh liên quan đến đường ruột khác như chướng hơi, giun sán,... bởi các loại thức ăn mà bò kiếm được từ rác thải đều đã mốc, thối và ô nhiễm. Đó là chưa kể việc bò sẽ ăn phải các loại kim tiêm, túi ni lon, các kim loại, chất độc hại khác.
"Về nguyên tắc, bò không được nuôi bằng thức ăn sạch, uống nước sạch thì sẽ không thể cho thịt sạch nên tốt nhất là chính quyền địa phương cần phải tăng cường tuyên truyền cho người dân thấy được những nguy cơ của việc nuôi bò từ rác và sớm chấm dứt hình thức nuôi này", vị cán bộ này khẳng định.
Ông Nguyễn Xuân Thọ, Chủ tịch UBND xã Hưng Đông thừa nhận: Việc nuôi bò bằng rác luôn tiềm ẩn nguy cơ bò mắc các loại dịch bệnh, nguồn thịt cung cấp cho thị trường cũng không ai dám chắc đó là thịt sạch hay không nhưng vì chi phí thấp nên người dân vẫn cố tình nuôi. Mặc dù chính quyền xã đã tuyên truyền, nhắc nhở người dân chấm dứt việc làm này song không có kết quả. "Hi vọng rằng, tới đây, khi bãi rác chính thức ngừng hoạt động thì tình trạng nuôi bò bằng rác này cũng sẽ chấm dứt", ông chủ tịch xã hi vọng.
Nguyên Khoa