Công ty cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh (mã CK: VSH) vừa cho biết Tòa án Hà Nội đã hủy toàn bộ phán quyết trọng tài ngày 10/4/2019 của Hội đồng trọng tài 24/14.
Phán quyết này trước đó buộc công ty phải bồi thường hơn 2.163 tỷ đồng cho tổ hợp nhà thầu gồm Viện Thiết kế Hoa Đông thuộc Tập đoàn thủy điện Trung Quốc và Công ty TNHH Cục Đường sắt số 18.

Một phần của Thủy điện Thượng Kon Tum.
Mâu thuẫn giữa hai bên liên quan tới dự án Thủy điện Thượng Kon Tum được khởi công từ cuối năm 2009. Được thiết kế xây dựng trên sông Đắk Nghé (nhánh chính thượng nguồn sông Sê San), dự án có công suất lắp máy sau điều chỉnh 220 MW, được xác định là công trình kết cấu hạ tầng và công nghiệp quan trọng của tỉnh Kon Tum theo quy hoạch tổng thể đến năm 2020.
Vấn đề phát sinh khi một gói thầu quan trọng rơi vào tay nhà thầu Trung Quốc với mức giá "thấp kỷ lục". Gói thầu tuyến năng lượng và nhà máy của dự án này được đấu thầu quốc tế theo hình thức EC và chọn được nhà thầu chính gồm Viện Thiết kế Hoa Đông thuộc Tập đoàn thủy điện Trung Quốc và Công ty TNHH Cục Đường sắt số 18.
Tuy nhiên, mức giá bỏ thầu của đơn vị này với tổng giá trị xây lắp chỉ là 1.137 tỷ đồng và 25 triệu USD, tương đương giá quy đổi là 1.614,7 tỷ đồng, bằng 44,7% so với giá dự thầu của nhà thầu xếp thứ 2 là tổ hợp nhà thầu CMC, CAVICO và Công ty cổ phần tư vấn xây dựng điện 3 (giá dự thầu là 3.614,3 tỷ đồng).
Vốn đầu tư sau đó bị đội lên liên tục, trong khi tiến độ dự án không được đảm bảo. Sau gần 2 năm thi công hạng mục và hơn 1 năm thi công TBM (một công nghệ sử dụng để làm đập thủy điện), nhà thầu Trung Quốc không thực hiện đúng theo tiến độ đã ký. Báo cáo của Hội đồng quản trị Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh năm 2016 đã nhận xét, với kiểu cách của nhà thầu là "bỏ thầu giá thấp và thi công liên tục tăng chi phí" đã khiến tiến độ theo hợp đồng đã ký không đảm bảo. "Vì vậy, VSH tiến hành chấm dứt hợp đồng với nhà thầu Trung Quốc", báo cáo cho biết.
Việc chấm dứt này khiến chi phí dự án bị đội lên cao do phải thay đổi cách thức thi công, tuy nhiên một hệ quả khác với Vĩnh Sơn - Sông Hinh là vướng vào vụ kiện này. Cả hai bên cùng gửi đơn kiện yêu cầu bồi thường lên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC).
Ngày 23/8/2014, tổ hợp nhà thầu Trung Quốc đã gửi đơn kiện Vĩnh Sơn - Sông Hinh lên VIAC, đề nghị phân xử các nội dung liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng và yêu cầu bồi thường. Đến đầu năm 2019, Hội đồng trọng tài ra phán quyết yêu cầu công ty này phải bồi thường hơn 2.163 tỷ đồng cho nhà thầu Trung Quốc. Không đồng ý với quyết định này, Vĩnh Sơn Sông Hinh sau đó đã nộp hồ sơ lên Tòa án Hà Nội và cũng gửi đơn kiện lên VIAC yêu cầu nhà thầu Trung Quốc bồi thường hơn 2.000 tỷ đồng.
Minh Sơn