Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với sức ảnh hưởng trên phạm vi toàn cầu đang tác động mạnh mẽ đến tất cả lĩnh vực. Trong xu thế đó, ngành ngân hàng đang đứng trước sự chuyển đổi mạnh mẽ từ mô hình kinh doanh truyền thống sang mô hình ngân hàng số. Cuộc chạy đua công nghệ giữa các ngân hàng đang tạo ra những sản phẩm dịch vụ mới dựa trên nền tảng số, tăng trải nghiệm người dùng và hiệu quả hoạt động của ngân hàng.
Đứng trước những cơ hội và thách thức, Vietcombank xác định phải đổi mới đồng bộ để phù hợp với xu thế. Trong đó hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ góp phần lớn trong việc cải tiến, đổi mới và nâng cao chất lượng công tác quản trị điều hành, quản lý và triển khai hoạt động kinh doanh hiệu quả. Từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ, gia tăng sự hài lòng của khách hàng, đồng thời nâng cao năng lực chuyên môn, tạo nguồn cán bộ giỏi cho các lĩnh vực hoạt động, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.
Đại diện Vietcombank cho biết, thành tựu của ngân hàng này đến từ hệ giá trị sáng tạo vốn đóng vai trò quan trọng trong giá trị cốt lõi của ngân hàng. Tinh thần sáng tạo đã giúp nhà băng này luôn đổi mới để thích ứng với sự vận động liên tục của thị trường và có những sự bứt phá mạnh mẽ trong hành trình chinh phục các mục tiêu. Nhận thức rõ vai trò của sáng tạo trong sự phát triển của hệ thống, Vietcombank luôn tạo điều kiện, khuyến khích hoạt động sáng tạo và nghiên cứu khoa học.
Giai đoạn trước đây, công tác nghiên cứu khoa học vẫn còn tồn tại lý thuyết. Một số đề tài, sáng kiến chưa mang tính khả thi, khó áp dụng, không mang lại hiệu quả như mong muốn. Nhiều kết quả nghiên cứu từ đề tài, sáng kiến chưa được khai thác sử dụng hiệu quả, một số nghiên cứu chưa mới mẻ, chỉ dừng ở mức truyền đạt kinh nghiệm mang tính nội bộ hoặc những nội dung có tính cấp thiết chưa được nghiên cứu sâu, triển khai thực hiện.
Ba năm trở lại đây, công tác nghiên cứu khoa học của Vietcombank được đổi mới và chuyển biến cả về chất lẫn về lượng. Với việc kiện toàn nhân sự hội đồng khoa học và công nghệ, hoạt động này được đẩy mạnh và triển khai toàn diện. Đặc biệt năm 2019, ngân hàng thành lập trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực và nhóm nghiên cứu Vietcombank do ban lãnh đạo trực tiếp chỉ đạo và tham gia. Bước đầu hai đơn vị đã cho ra mắt nhiều báo cáo phân tích kinh tế vĩ mô trong nước và quốc tế, kinh tế ngành, đánh giá các chính sách kinh tế, phân tích, dự báo tác động và đưa ra các đề xuất, kiến nghị, tham mưu về chiến lược và kế hoạch kinh doanh, quản trị rủi ro, định hướng phát triển dịch vụ và ứng dụng công nghệ mới... phục vụ công tác quản trị điều hành.
Hoạt động tổ chức quản lý khoa học và sáng kiến từng bước hoàn thiện, đa dạng hóa các hình thức tổ chức nghiên cứu khoa học như tham gia thực hiện đề tài, sáng kiến cấp Bộ ngành, viết bài cho các tạp chí chuyên ngành, tham luận tại các hội thảo khoa học, đề xuất sáng kiến đổi mới...
Vietcombank đã xây dựng cơ chế, chế độ đãi ngộ, hình thức khen thưởng, vinh danh các cá nhân, tập thể có những đóng góp tích cực, các thành tích nổi bật trong công tác nghiên cứu khoa học cả về vật chất lẫn tinh thần. Nhà băng này cũng thường xuyên phối hợp với Viện Chiến lược Ngân hàng Nhà nước, Viện Ngân hàng - Tài chính, các trường đại học trong hoạt động nghiên cứu khoa học và đào tạo, tổ chức nhiều hội thảo chuyên đề và tiếp tục mở rộng hợp tác nghiên cứu khoa học với các cơ sở nghiên cứu trong và ngoài nước.
Bên canh đó, với tiềm lực nhân sự mạnh, trên 90% lực lượng lao động có trình độ đại học và trên đại học, đây được coi là một thế mạnh trong công tác nghiên cứu khoa học. Những thuận lợi về vị thế, môi trường làm việc, cơ chế, chính sách cho hoạt động nghiên cứu khoa học... là tiền đề để hoạt động nghiên cứu khoa học ngày càng được đẩy mạnh và đi vào chiều sâu và có tính ứng dụng thực tế cao.
Những đổi mới trong công tác nghiên cứu khoa học đã góp phần kiến tạo môi trường sáng tạo, phát huy tính tích cực, chủ động của các đơn vị trong hệ thống, khuyến khích người lao động say mê, tìm tòi, nghiên cứu, góp phần vào hoạt động đổi mới quản trị điều hành cũng như hiệu quả kinh doanh của ngân hàng. Hoạt động này không còn thu hẹp ở một số lĩnh vực nghiệp vụ chính mà được triển khai và đăng ký tham gia ở tất cả các khối, lĩnh vực như khối ngân hàng bán buôn, ngân hàng bán lẻ, quản trị rủi ro và kiểm tra giám sát, khối quản trị và phát triển nguồn nhân lực, tài chính kế toán và vốn, khối hỗ trợ và tác nghiệp.
Năm 2018, từ cuộc thi sáng kiến "Đổi mới - Sáng tạo để phát triển và hội nhập" đã có hơn 1.000 sáng kiến đăng ký từ cấp cơ sở, trong đó có 266 sáng kiến được lựa chọn tham gia cấp hệ thống. Năm 2019, Vietcombank có gần 400 đề xuất nhiệm vụ khoa học và công nghệ, trong đó số nhiệm vụ dưới hình thức đề tài nghiên cứu cấp Vietcombank tăng 26,7% so với năm 2018.
Năm 2020, bên cạnh 4 đề tài khoa học cấp ngành được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt, danh mục nhiệm vụ khoa học và công nghệ bổ sung gồm có 5 đề tài cấp Vietcombank, một sáng kiến, một hội thảo được phê duyệt triển khai. Nội dung nghiên cứu đa dạng, xuất phát từ nhu cầu thực tiễn đặt ra, gắn với từng lĩnh vực, nghiệp vụ cụ thể. Các đề tài, sáng kiến được công nhận có đóng góp quan trọng phục vụ hoạt động kinh doanh, trở thành nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cho nhiều cán bộ nhân viên.
Trong 9 tháng đầu năm, Vietcombank đã nghiệm thu 13 đề tài thuộc danh mục khoa học và công nghệnăm 2018, 35 sáng kiến thuộc danh mục năm 2019, tổ chức 4 tọa đàm khoa học, có 4 đề tài cấp Bộ được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt triển khai. Tháng 7, đề tài cấp bộ của Vietcombank "Định hướng và các giải pháp thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu thu nhập của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam" do ông Nghiêm Xuân Thành - Chủ tịch HĐQT, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Vietcombank làm chủ nhiệm đã được nghiệm thu.
Các thành viên Hội đồng tư vấn đánh giá nghiệm thu đề tài cấp Bộ của Ngân hàng Nhà nước đều đánh giá rất cao về chất lượng của kết quả nghiên cứu, đặc biệt là những tổng hợp phân tích về thực trạng cơ cấu thu nhập của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam và tính khả thi của các giải pháp với những kết quả thành công bước đầu trong việc áp dụng các giải pháp này vào thực tiễn tại Vietcombank. Đây được xem là một công trình nghiên cứu có tính khoa học và chuyên môn sâu, có giá trị ứng dụng thực tiễn cao và là một trong số ít các đề tài cấp Bộ của NHNN được nghiệm thu ở mức xuất sắc trong nhiều năm qua.
Những đổi mới và kết quả trong công tác nghiên cứu khoa học tại Vietcombank thời gian qua đã góp phần vào kết quả hoạt động kinh doanh ấn tượng và những đổi mới mạnh mẽ về quản trị, điều hành của ngân hàng này trong hành trình chinh phục mục tiêu trở thành một trong 100 ngân hàng lớn nhất khu vực và top 300 tập đoàn tài chính lớn nhất thế giới.
Vũ Khánh