Ông Phạm Tấn Lộc, Giám đốc khối dịch vụ ngân hàng số Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (Vietbank) nhận định rằng, trong cuộc chạy đua chuyển đổi số các ngân hàng, dù theo đuổi mục tiêu nào, vấn đề cốt lõi các nhà băng buộc phải tuân thủ là bảo đảm an toàn, an ninh cho hoạt động ngân hàng số. Hiện ngân hàng số đang là đích đến của rất nhiều nhà băng. Song để số hóa thành công, các dịch vụ ngân hàng số buộc sẽ phải có bộ đệm phòng ngừa rủi ro vững chắc.
Nói về thách thức trong hoạt động xây dựng hệ thống quản trị rủi ro thời số hóa, ông Lộc cho biết Việt Nam được đánh giá là thị trường đầy tiềm năng. Đây là cơ hội lớn để các nhà băng triển khai phát triển ngân hàng số khi có khoảng 70% dân số sở hữu smartphone, hơn 129 triệu thuê bao di động, 55 triệu thuê bao internet di động, kết nối 3G, 4G phủ toàn quốc, 64 triệu người dùng internet (chiếm khoảng 65% dân số)...
Tính đến cuối năm 2020, nền tảng kỹ thuật cho triển khai ngân hàng số cũng không ngừng được đầu tư, nâng cấp với khoảng hơn 18.000 ATM; hơn 275.000 POS; 78 ngân hàng triển khai Internet Banking; 47 ngân hàng triển khai Mobile Banking và khoảng 70.000 điểm thanh toán QRCode.
Giám đốc Vietbank cho rằng thách thức lớn nhất của các ngân hàng là công tác an toàn bảo mật thông tin. Các nhà băng cần xây dựng khung đánh giá rủi ro an toàn thông tin theo thông lệ quốc tế để chuẩn hóa hạ tầng công nghệ thông tin, triển khai các giải pháp an ninh, bảo mật tương ứng với mức độ quan trọng và rủi ro của hệ thống thông tin. Tổ chức tín dụng cũng phải triển khai đồng bộ các giải pháp bảo vệ, phòng, chống lộ, lọt dữ liệu trên toàn bộ hệ thống thông tin; tăng cường kiểm tra, giám sát toàn bộ quy trình, các khâu có tiềm ẩn phát sinh rủi ro về an toàn thông tin.
Ngoài ra, ngân hàng và các đơn vị cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cũng phải xây dựng quy trình, kịch bản và tổ chức diễn tập định kỳ ứng phó với các sự cố, rủi ro mất an toàn thông tin để nâng cao năng lực ngăn chặn, giảm các tác động tiêu cực, hậu quả của các cuộc tiến công mạng...
Trên thực tế, một số đơn vị qua thời gian thử nghiệm eKYC gặp phải trở ngại do lừa đảo, rủi ro nhiều. Các nhà băng không chỉ đảm bảo giúp khách hàng tránh bị lừa đảo, mà còn cần xây dựng hệ thống phòng, chống gian lận tài chính vững chắc.
Trước đây, người dùng muốn mở tài khoản ngân hàng, thẻ ATM... phải đến trực tiếp quầy giao dịch để thực hiện các thủ tục đăng ký, xác minh thông tin. Giờ đây nhờ giải pháp eKYC, các thao tác này có thể thực hiện trực tuyến bằng điện thoại thông minh. Giải pháp này được ông Lộc nhận định là một trong những nền tảng thiết yếu để các ngân hàng tiến hành chuyển đổi số trong thời đại 4.0. Ngoài tiết kiệm thời gian, giúp người dùng có trải nghiệm tốt hơn, giải pháp này còn giúp các ngân hàng tiết giảm nhân lực và chi phí về mặt bằng trụ sở, nhân sự.
Với eKYC, các ngân hàng có thể xây dựng kho dữ liệu thông tin khách hàng đồng nhất, thay vì lưu trữ vật lý riêng từng chi nhánh khi xác thực tại quầy như trước. Theo đó, việc kiểm tra chéo người dùng thực sự đã đăng ký tài khoản hay chưa diễn ra dễ dàng hơn. Ngoài ra, những bước trong eKYC như công nghệ gọi điện trực tuyến (video call) cũng giúp lưu trữ bằng chứng trực tiếp người dùng mở tài khoản, góp phần giảm rủi ro lừa đảo trong đăng ký tài khoản, mở thẻ so với trước đây.
Vietbank áp dụng hình thức mở thẻ trả trước qua nhiều bước xác thực. Người dùng thực hiện đăng ký thẻ phải được so khớp 100% giữa hình ảnh tùy thân như chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân, với hình ảnh sống thực tế từ khung mặt của họ. Bước cuối cùng, người dùng sẽ ứng dụng vào "Hợp đồng điện tử" và "Chữ ký số" để xác thực.
Sắp tới, Vietbank sẽ cho phép mở tài khoản khách hàng từ xa qua eKYC. Quy trình thực hiện theo bước kiểm tra đối tượng người dùng có nằm trong danh sách phòng chống rửa tiền qua công nghệ Fraud check online, sau đó sử dụng Video Call định danh khách hàng hàng.
Thêm vào đó, để bảo vệ thông tin giao dịch, tài sản cho người dùng, Vietbank thường xuyên đưa ra những cảnh báo trực tiếp qua số điện thoại, email mà họ đã đăng ký khi sử dụng dịch vụ của Vietbank cũng như các kênh giao dịch Internet banking, Vietbank Digital.
Nhà băng cũng gửi khuyến cáo đến người dùng, cần nâng cao cảnh giác, không cung cấp thông tin, OTP, SMS, không đăng nhập các website, ứng dụng có gắn kèm các đường link lạ. Đồng thời, khi sử dụng các giao dịch ngân hàng điện tử, người dùng cần thường xuyên thay đổi hoặc cập nhật mật khẩu; nhanh chóng đăng ký với Vietbank khi có sự thay đổi thông tin liên lạc như địa chỉ, email, điện thoại... để Vietbank kịp thời cập nhật, nhằm hỗ trợ, phục vụ khách hàng tốt hơn.
Thy An