Hà Linh -
Trong Oscar And Lucinda - một tác phẩm xuất sắc viết năm 1988 của Peter Carey, nhà văn đã dành cho người vợ thương yêu của mình lời đề tặng: "Tặng Alison Summers, bằng tất cả tình yêu của tôi".
Năm 2000, cuốn tiểu thuyết True History Of The Kelly Gang đem về cho Carey giải Booker thứ hai trong sự nghiệp của mình. Nhà văn được đánh giá là một trong những tác giả đương đại Australia xuất sắc hiện nay đã luôn mồm nhắc đi nhắc lại lòng biết ơn của mình đối với người vợ yêu dấu. Ông cho biết, nếu không có bà, ông sẽ không thể hoàn thành cuốn sách. "Người tôi chịu ơn nhiều nhất là vợ tôi - Alison Summers". Trong Lời cảm ơn của cuốn sách, ông đã bày tỏ sự hàm ơn với Summers bởi "trí thông minh sáng láng và những phẩm chất hoàn thiện bẩm sinh" của bà.
Tuy nhiên, những lời ân nghĩa như thế không còn xuất hiện trong cuốn tiểu thuyết mới nhất của Carey - Theft: A Love Story - khi Summers đã trở thành "cố nhân" của ông. Sau nhiều năm ngợi ca vợ là người biên tập, nguồn cảm hứng lớn của mình, lần này, Carey không ngần ngại dành cho vợ một "vai" trong tác phẩm mới. Chỉ có điều, đó là một vai nhỏ và chẳng lấy gì làm tốt đẹp: một người đàn bà say mê mua sắm, trụy lạc và sống dựa dẫm vào "trợ cấp" của chồng.
 |
|
Carey và Summers những ngày còn hạnh phúc. |
Tất cả những điều đó có thể do Summers "tự vận vào mình" nhưng bà đã thực sự bốc hỏa khi đọc được sáng tác mới này của ông.
Summers - hiện là một đạo diễn sân khấu - cho biết, nhiều năm qua, Carey đã ỷ vào vị trí là một "ông lớn" trên văn đàn của mình để áp đặt nhiều điều phi lý trong cuộc sống hôn nhân của họ. Ông còn phát động cả một chiến dịch bôi nhọ khiến cho bạn bè trở nên xa lánh bà.
"Tôi nghĩ rằng, Carey đã tiểu thuyết hóa cuộc đời tôi. Và việc ông ta cho rằng mình có quyền tự do làm việc đó là một biểu hiện của thái độ đe dọa. Đó là sự khủng bố về mặt tình cảm" - Summers nói. Bà đồng thời lý giải thêm: "Là một nhà văn, ông ta hoàn toàn có thể sử dụng vốn sống và quan sát của mình về những con người xấu xa, ghê gớm để xây dựng nhân vật. Nhưng trong trường hợp này, ông đã dẫn dắt người đọc đi đến kết luận rằng nguyên mẫu nhân vật đáng ghê tởm ấy là người vợ cũ của tác giả. Từ chỗ đọc sách, độc giả dễ dàng suy ra, Alison Summers ngoài đời cũng là người như vậy".
Đúng là có những điểm tương đồng giữa Carey và Michael Boone - nhân vật chính của cuốn tiểu thuyết. Cả hai đều sinh cùng một năm, tại cùng một thị trấn nhỏ ở Australia, cùng có cuộc sống nay đây mai đó, cùng trải qua những tan vỡ trong hôn nhân và sau đó cùng nhanh chóng có tình yêu mới (sau khi chia tay Summers, Carey sống cùng một người phụ nữ hoạt động trong lĩnh vực xuất bản - Frances Coady).
 |
|
Nhà văn Peter Carey. |
Theft mở đầu bằng cảch Butcher ngồi "kiểm kê" lại những mất mát của mình sau cuộc ly hôn với vợ. "Tôi đã bị cuộc ly hôn này rút ruột", Boone nói. Từ đó, nhân vật người vợ cũ có tên là Nguyên Đơn này chỉ xuất hiện "bên lề", thấp thoáng trên trang sách. Nhưng bấy nhiêu thôi cũng trở nên quá sức chịu đựng đối với Summers. Trên thực tế, phải 5 năm sau khi "cạn tình cạn nghĩa", cuộc hôn nhân của họ mới được giải quyết một cách dứt khoát về mặt pháp lý. Và đó là một cuộc chia ly đầy sóng gió, không lấy gì làm tốt đẹp. Summers tin rằng, nhân vật Nguyên Đơn trong cuốn tiểu thuyết chính là sự ám chỉ đến bản thân bà.
"Ông ta cố tình đem mình ra làm nguyên mẫu để xây dựng nhân vật chính và sau đó sáng tạo thêm nhân vật người vợ cũ", Summers khẳng định. "Đó không phải là con người thật của tôi nhưng chính là hình ảnh mà Carey cố tình rêu rao về tôi suốt 3 năm qua".
"Sau 20 năm chung sống, biên tập từng cuốn sách ông ta viết ra, chuẩn bị tài liệu cho sinh viên của ông, tham gia quảng bá sách cho ông, tư vấn cho ông về cách thức xuất hiện, ứng xử trên truyền hình... để cuối cùng, ông ấy chối bay chối biến, rằng tôi chẳng có chút vai trò gì trong những thành công của ông ta", bà vợ cũ tức tưởi.
Theo lời Summers, trong những ngày tháng căng thẳng của cuộc hôn nhân giữa hai người, Carey đã nhiều lần úp mở, ông sẽ xây dựng bà thành nhân vật Nguyên Đơn cho một cuốn tiểu thuyết mới. Ông còn "buôn chuyện" với bạn bè rằng, bà là kẻ khát tiền. Chính vì vậy, Summers vô cùng ngỡ ngàng khi nhận thấy, trong mắt một số bạn bè thân thuộc của ông ở Manhattan, bà là kẻ hạ đẳng của xã hội.
 |
|
Bà Alison Summers. |
Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng trước với The Sydney Morning Herald - tờ báo đầu tiên đặt ra những câu hỏi về nguyên mẫu nhân vật Nguyên Đơn, Carey đã khẳng định một cách chắc chắn rằng Theft không phải là một cuốn tiểu sử hoặc tự truyện. "Không, không, không", một giọng nói vang lên từ trong điện thoại - dứt khoát, rành rọt, kèm theo một chuỗi cười vang lên. Thực sự là không phải như vậy", tờ báo miêu tả lại.
Sau khi cuốn sách được xuất bản (vào khoảng đầu tháng 5), Summers đã nhận được rất nhiều điện thoại hỏi han từ phía các nhà báo. Trước sự ngạc nhiên của hai đứa con đang ở độ tuổi mới lớn, Summers tâm sự: "Bố các con đã viết một cuốn sách, nhân vật chính trong tác phẩm là hình bóng của ông ấy, còn nhân vật người vợ cũ ám chỉ đến mẹ. Mẹ phải giải thích cho các nhà báo hiểu đâu là sự thật", bà kể.
"Ông ấy là người từng đoạt hai giải thưởng Booker. Sách của ông sẽ có sức sống nhất định nào đó. Có khi đến đời các cháu tôi, chúng nó vẫn còn được đọc. Vì vậy tôi không thể khoanh tay ngồi nhìn. Tôi phải đứng lên để bảo vệ chính mình", Alison Summers khẳng định.
"Những gì Carey viết không xảy ra trong cuộc sống thực của ông. Ông ta cố tình gán ghép cho tôi những điều mà ông ta nghĩ. Ông ta viết sách để tô vẽ cho mình".
Trước sự việc khá ầm ĩ này, một số người cho rằng, "hậu ly hôn" là một đề tài hấp dẫn. Michael Gorra - giáo sư tiếng Anh tại Đại học Smith - cho biết: "Những trắc trở và tan vỡ trong đời sống riêng tư đã tạo cảm hứng cho nhiều tác phẩm văn học hấp dẫn". Từ Evelyn Waugh, Philip Roth, Saul Bellow đến Hanif Kureishi, sự thất bại trong hôn nhân đã trở thành một mảnh đất màu mỡ để các tiểu thuyết gia khai thác. Và nếu việc châm chích vào những vết thương đã lành này khơi lại nỗi đau xót của mọi người thì đó chính là điều nhà văn mong đợi. "Nhà văn là những kẻ luôn làm đau lòng một ai đó", Gorra nhận xét.
Nhưng Summers cũng không phải là một người chỉ biết kêu ca than vãn. Bà đang triển khai một cuốn tiểu thuyết có tựa đề Mrs Jekyll. Tác phẩm kể về sự tỉnh ngộ của bà Jekyll. Sau nhiều năm chung sống, bà nhận thấy, người chồng đầu gối tay ấp của mình không phải là người đàn ông như mong đợi. Nhưng Summers khẳng định, bà không lấy ông chồng cũ của mình làm nguyên mẫu. "Tôi không có ý định trả thù", bà nói.
(Nguồn: smh)