Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Quốc Dũng ngày 27/6 bày tỏ lo ngại trước các hoạt động tái tạo đảo, lắp đặt và thử nghiệm các thiết bị quân sự tại các cấu trúc có tranh chấp ở Biển Đông, đi ngược lại nguyên tắc của Tuyên bố của các bên (DOC), ảnh hưởng bất lợi tới tiến trình đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử (COC), thông cáo của Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc cho biết.
Ông Dũng phát biểu tại Phiên họp lần thứ 15 các quan chức cấp cao (SOM) ASEAN - Trung Quốc về thực hiện DOC với tư cách trưởng đoàn Việt Nam. Sự kiện diễn ra tại tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc, do Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Khổng Huyễn Hựu và Bí thư Thường trực Ngoại giao Singapore Chee Wee Kiong đồng chủ trì. Thứ trưởng Dũng đã kêu gọi các bên kiềm chế, không có các hoạt động làm phức tạp tình hình trên thực địa, tạo môi trường thuận lợi cho đàm phán COC.
Về định hướng xây dựng COC, Trưởng SOM Việt Nam khẳng định COC cần có hiệu lực thực thi, có tính ràng buộc về pháp lý và là công cụ điều chỉnh hành vi của các bên trên Biển Đông, có các nội dung phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Luật Biển Liên hợp quốc (UNCLOS) 1982, đóng góp thực chất cho việc xây dựng khu vực hòa bình, ổn định, hoạt động dựa trên luật lệ.
Trong cuộc họp, đại diện các nước đã trao đổi về tình hình thực hiện DOC, tiếp tục khẳng định tầm quan trọng của việc tuân thủ đầy đủ và hiệu quả văn kiện này đối với việc duy trì đối thoại hợp tác vì hòa bình và ổn định ở Biển Đông.
Các quan chức cấp cao nhấn mạnh việc cần thiết phải tiếp tục thúc đẩy và mở rộng các biện pháp xây dựng lòng tin trong khuôn khổ thực hiện DOC, kể cả trên thực địa lẫn trong triển khai các hoạt động hợp tác, coi đây là những đóng góp thực chất của cả hai bên cho khu vực, tạo môi trường thuận lợi cho đàm phán COC.
Các đại biểu cũng bàn về định hướng tiếp theo COC và xây dựng nội dung báo cáo Hội nghị các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc (PMC) vào tháng 8 năm nay tại Singapore. ASEAN và Trung Quốc nhất trí cuộc họp tiếp theo của quan chức cấp cao về DOC sẽ được tổ chức vào đầu tháng 9/2018 tại Siem Reap, Campuchia.
Trước đó, phiên họp lần thứ 24 Nhóm công tác chung (JWG) ASEAN-Trung Quốc về thực hiện DOC diễn ra ngày 25 - 26/6. Phiên họp lần này nhằm kiểm điểm quá trình thực hiện DOC, đàm phán văn kiện COC và xác định các hoạt động tiếp theo liên quan đến các nội dung này. Đại diện các nước nhất trí JWG-DOC thường xuyên báo cáo về tiến độ và kết quả lên cấp quan chức cấp cao và lên Hội nghị các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc (PMC) để xin chỉ đạo.