"Biến đổi khí hậu - thách thức không biên giới này, trong năm 2023 đã vượt mọi dự báo và kịch bản ứng phó", Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm Các nước Đang Phát triển (G77) về Biến đổi Khí hậu tại Dubai, UAE chiều 2/12.
Nhóm G77 là tổ chức liên minh chính phủ lớn nhất của các nước đang phát triển, thành lập vào năm 1964 với 77 quốc gia thành viên và hiện đã mở rộng tới 135 quốc gia.
Nhằm giảm thiểu "dấu chân carbon" trên con đường phát triển, đồng thời thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu, Việt Nam nêu ba định hướng hợp tác cho nhóm G77.
"Ứng phó biến đổi khí hậu là thách thức không có đường biên giới nên chỉ có thể ứng phó thành công thông qua cách tiếp cận toàn cầu, toàn dân và đề cao chủ nghĩa đa phương, bảo đảm không ai hay nước nào bị bỏ lại phía sau", Thủ tướng nói và cho rằng đây là quá trình lâu dài, cần có lộ trình, ưu tiên, bước đi phù hợp, hiệu quả.
Các nước cần trách nhiệm chung nhưng tính tới điều kiện khác biệt giữa các quốc gia. Chống biến đổi khí hậu cần bảo đảm công bằng, hợp lý giữa chuyển đổi năng lượng sạch và an ninh năng lượng toàn cầu, giữa nhu cầu phát triển và chuyển đổi xanh.
Thứ hai, Thủ tướng nhấn mạnh cần đưa đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ trở thành lĩnh vực hợp tác chủ chốt trong G77. Đây là giải pháp đột phá, căn cốt, dẫn dắt quá trình chuyển đổi mô hình kinh tế từ nâu sang xanh, tuần hoàn, bền vững.
Các nước phát triển, với ưu thế về vốn và công nghệ, cần đi đầu sáng chế các sản phẩm, nguyên liệu, năng lượng xanh, thân thiện với môi trường. Các nước đang phát triển, với thế mạnh về quy mô thị trường, lao động, tài nguyên đa dạng cần tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng xanh, nhân rộng quá trình chuyển các mô hình, sản phẩm, năng lượng...
Việt Nam cũng đề nghị thúc đẩy tài chính ưu đãi cho khí hậu làm đòn bẩy, giúp mở khóa các mục tiêu khí hậu toàn cầu. Các nước phát triển đi đầu thực hiện cam kết tài chính cho khí hậu, trong đó có mục tiêu huy động 100 tỷ USD, tăng gấp đôi tài chính cho thích ứng năm 2025 cũng như đóng góp vào Quỹ Khí hậu Xanh và Quỹ Tổn thất và Thiệt hại.
"Với các nước G77, tài chính khí hậu cần dễ tiếp cận hơn, không làm gia tăng gánh nặng nợ công và không đánh đổi nguồn lực thực hiện các mục tiêu phát triển khác", Thủ tướng nói.
Việt Nam tái khẳng định cam kết đưa phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, sau lần đầu đưa ra tuyên bố này tại COP26 năm 2021.
Thủ tướng cho biết cam kết này đang được cụ thể hóa bằng các hành động quyết liệt với các quy hoạch, chiến lược tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững, xây dựng thể chế, đào tạo nguồn nhân lực, quản lý thông minh.
Việt Nam sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm hình mẫu về quan hệ đối tác Bắc - Nam trong chuyển đổi năng lượng, cũng như thúc đẩy các cơ chế hợp tác Nam - Nam và ba bên trong ứng phó với biến đổi khí hậu với các nước G77. Phương Nam (Global South) và phương Bắc (Global North) là những thuật ngữ trong quan hệ quốc tế để phân biệt các nhóm nước đang phát triển và phát triển.