Ông Lương Thanh Nghị, phát ngôn viên ngoại giao Việt Nam, khi được hỏi về tranh chấp nói trên, cho biết: "Việt Nam hết sức quan tâm và lo ngại về tình hình tranh chấp bãi cạn Scarborough".
"Chúng tôi cho rằng các bên liên quan cần kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 và tinh thần Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) nhằm duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông và khu vực", ông Nghị nói.
Căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines xung quanh bãi cạn Scarborough trên Biển Đông, cách bờ tây của đảo Luzon Philippines 230 km, bắt đầu từ ngày 8/4. Cả hai nước đều tuyên bố chủ quyền với bãi cạn không người ở này.
 |
|
Tàu cá của Trung Quốc bị hải quân Philippines khám xét. Ảnh: AFP |
Ban đầu, máy bay tuần tra của Philippines phát hiện các tàu đánh cá của Trung Quốc tại bãi cạn, và báo cho tàu hải quân của Philippines đến. Hải quân Philippines sang kiểm tra các tàu cá Trung Quốc và phát hiện một số hải sản thuộc danh mục cấm đánh bắt. Sau đó, các tàu ngư chính của Trung Quốc tiến vào khu vực để bảo vệ ngư dân của họ.
Sau nhiều ngày căng thẳng, các tàu cá của Trung Quốc được rời đi cùng với toàn bộ thủy hải sản đã đánh bắt, với sự hộ tống của tàu ngư chính. Giới quan sát tưởng có thể thở phào vì nguy cơ đối đầu được tháo gỡ, nhưng vài ngày sau thì Philippines tố cáo các phương tiện của Trung Quốc quay lại "quấy rối" tàu nghiên cứu của Manila. Cùng lúc, Bắc Kinh yêu cầu Manila rút hết các tàu khỏi bãi cạn.
Philippines đề nghị đưa tranh chấp ra một tòa án quốc tế để giải quyết nhưng Trung Quốc không chấp nhận. Đầu tuần này, Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố sẽ đưa vấn đề tranh chấp bãi cạn với Trung Quốc ra cuộc thảo luận giữa các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng nước này với các đối tác Mỹ. Lập tức, phát ngôn viên Lưu Vi Dân của Bắc Kinh bình luận rằng việc làm đó sẽ là không thích hợp và không giải quyết được tình hình.
Trong lúc hàng loạt diễn tiến trên bãi cạn cũng như những lời qua tiếng lại giữa Bắc Kinh và Manila được đưa ra, thì quân đội Mỹ và Philippines tiến hành cuộc tập trận thường niên rầm rộ mang tên "Kề vai sát cánh" ở phía tây đảo Palawan, gần quần đảo Trường Sa.
Trường Sa cũng là nơi đang có các tuyên bố chủ quyền chồng lấn giữa các nước gồm Việt Nam, Philippines, Trung Quốc, Malaysia và Brunei. Quần đảo này được cho là tọa lạc trên một khu vực giàu tài nguyên hải sản và dầu khí, án ngữ tuyến vận tải quan trọng của thế giới.
Cùng thời gian cuộc diễn tập Mỹ - Philippines trên, hải quân Trung Quốc đang có cuộc diễn tập quy mô lớn với hải quân Nga ở ngoài khơi tỉnh Sơn Đông, phía đông Trung Quốc.
Anh Ngọc