"Trong 25 năm qua, cơ chế hợp tác Khu vực Tam giác phát triển Campuchia - Lào - Việt Nam (CLV) đã góp phần thúc đẩy quan hệ truyền thống, cũng như hợp tác kinh tế, thương mại, giao lưu nhân dân và góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển, nâng cao đời sống người dân tại khu vực biên giới cũng như cả ba nước", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng ngày 17/10 bình luận về việc Campuchia rút khỏi cơ chế hợp tác Khu vực Tam giác phát triển CLV.
Người phát ngôn khẳng định mối quan hệ đoàn kết, gắn bó, hữu nghị và tin cậy giữa ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia là "tài sản quý báu của cả ba quốc gia, ba dân tộc". Khu vực Tam giác phát triển CLV là một trong nhiều cơ chế hợp tác đang tồn tại giữa ba nước, trong đó mỗi cơ chế đều có giá trị và đóng góp riêng cho quan hệ hợp tác hữu nghị và sự phát triển giữa các bên.
"Việt Nam đã, đang và sẽ tiếp tục tham vấn với Lào và Campuchia để tiếp tục thúc đẩy hợp tác giữa ba nước sâu rộng, thực chất, hiệu quả, phù hợp với nhu cầu phát triển trong giai đoạn mới, vì lợi ích của người dân ba nước và vì Cộng đồng ASEAN hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển", bà Hằng nhấn mạnh.
Tam giác Phát triển CLV là sáng kiến hợp tác tại khu vực biên giới ba nước Campuchia, Lào và Việt Nam gồm 13 tỉnh có đường biên giới hoặc có liên quan đến khu vực biên giới chung giữa ba nước là: Mondulkiri, Rattanakiri, Stung Treng và Kratié của Campuchia; Attapu, Salavan, Sekong và Champasak của Lào; Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk Nông, Bình Phước của Việt Nam. Sáng kiến thành lập do ông Hun Sen, khi đó là thủ tướng Campuchia, đề xuất và được chính thức công bố năm 1999.
Các lãnh đạo Campuchia ngày 20/9 tuyên bố nước này rút khỏi cơ chế. Theo Khmer Times, Chủ tịch Quốc hội Campuchia Khuon Sudary đã gửi thư thông báo cho Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Chủ tịch Quốc hội Lào Xaysomphone Phomvihane, bày tỏ đánh giá cao sự hợp tác và nỗ lực mà cả ba quốc gia đã đầu tư trong 25 năm qua, cho biết cơ chế đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực, đặc biệt là đối với các cộng đồng ở những tỉnh biên giới.
"Quyết định này phù hợp với sự thay đổi lớn hơn của chính phủ Campuchia trong các chiến lược ngoại giao và phát triển khu vực", bà Khuon Sudary viết, đồng thời nhấn mạnh Campuchia cam kết duy trì quan hệ song phương chặt chẽ và hợp tác giữa ba nước thông qua những cơ chế đa phương khác.
Trong cuộc gặp tại New York ngày 24/9 cùng Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và Ngoại trưởng Lào Saleumxay Kommasith, Phó thủ tướng, Ngoại trưởng Campuchia Sok Chenda Sophea khẳng định việc Campuchia rút khỏi Tam giác Phát triển CLV không ảnh hưởng đến những cơ chế hợp tác khác giữa ba nước, cả về song phương và đa phương.
Phạm Giang - Thanh Danh