Các nhà khoa học phân tích rằng, Việt Nam đã góp phần làm chủ nghĩa phát xít nhanh chóng sụp đổ trong cả thời gian trước và trong chiến tranh thế giới thứ 2. Biểu hiện chính là việc ủng hộ Liên bang Xô Viết và các quốc gia bị xâm lược, trực tiếp phối hợp với lực lượng đồng minh trong cuộc chiến đấu chống phát xít; tiến hành đấu tranh vũ trang chống ách đô hộ của phát xít Nhật và thực dân Pháp giành độc lập dân tộc. Mặt khác, một nhóm 40 chiến sĩ quốc tế Việt Nam đã sát cánh cùng các chiến sĩ Hồng quân Liên Xô bảo vệ thủ đô Mátxcơva trong những ngày bị phát xít Đức phong tỏa năm 1941.
Các nhà sử học đã nêu rõ, từ đầu năm 1940 đến mùa thu 1945, Việt Nam trở thành một chiến trường - nơi thu hút lực lượng lớn quân Nhật (thường xuyên từ 30.000 đến 35.000 quân, cao điểm năm 1945 lên tới 60.000 tên). Điều này đã tạo sự phân tán lực lượng quân phát xít trên một phạm vi rộng lớn ở chiến trường Thái Bình Dương, đẩy chúng lâm vào thế phải bị động đối phó khắp nơi, tạo thêm điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh chống Nhật của nhân dân các nước ở khu vực cũng như cuộc đấu tranh chống phát xít Đức, Italy ở châu Âu. Từ đó đẩy nhanh sự sụp đổ hoàn toàn của phát xít Nhật nói riêng và chủ nghĩa phát xít nói chung.
Cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa phát xít Nhật của nhân dân Việt Nam còn góp phần thức tỉnh lương tri của một bộ phận binh lính, sĩ quan trong quân đội Nhật, giúp họ nhận thức được tính chất phi nghĩa của chiến tranh xâm lược và tính chất chính nghĩa của chiến tranh giải phóng dân tộc của các nước bị xâm lược.
Tại hội thảo, do Viện Khoa học xã hội tổ chức, 25 bài tham luận của các nhà khoa học đã một lần nữa khẳng định, thắng lợi vĩ đại trong cuộc đấu tranh tiêu diệt chủ nghĩa phát xít là thuộc về tất cả các lực lượng dân chủ, tiến bộ trên toàn thế giới. Tuy nhiên, thực tế lịch sử của cuộc chiến tranh thế giới thứ 2 dẫn đến chiến thắng vĩ đại ngày 9/5/1945 là thuộc về nhân dân và quân đội Liên Xô anh hùng. Nhân dân và quân đội Liên Xô đã đánh bại đội quân khổng lồ của nước Đức phát xít, gồm 190 sư đoàn trong tổng số 214 sư đoàn của quân Đức; truy đuổi chúng tới tận hang ổ, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc chiến đấu của các nước đồng minh trên những chiến trường khác và cuộc đấu tranh giành độc lập tự do của các dân tộc.
(Theo TTXVN)