Chiều 25/11, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh - Thứ trưởng Quốc phòng chủ trì buổi lễ công bố Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019.
Sách trắng Quốc phòng Việt Nam công khai đường lối chính sách quân sự, là tài liệu chính thức sử dụng để phục vụ công tác đối ngoại quốc phòng, giáo dục về quốc phòng, đường lối quân sự của Đảng, chính sách quốc phòng của Nhà nước.
Thiếu tướng Nguyễn Văn Thân, Viện phó Chiến lược Quốc phòng cho biết, Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019 tiếp tục khẳng định và làm rõ hơn tính chất cơ bản của nền quốc phòng Việt Nam là hòa bình và tự vệ.
Theo Sách trắng, quốc phòng Việt Nam được đầu tư phù hợp với tốc độ phát triển kinh tế của đất nước, nhưng không chạy đua vũ trang. Ngân sách quốc phòng Việt Nam năm 2010 chiếm 2,23% GDP, 2011 là 2,82%, 2012 là 2,88%... 2017 là 2,51% và 2018 là 2,36% (khoảng 5,8 tỷ USD).
Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019 khẳng định, chính sách quốc phòng của Việt Nam là kiên quyết, kiên trì đấu tranh giải quyết mọi tranh chấp, bất đồng bằng biện pháp hoà bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, thực hiện phương châm bảo vệ tổ quốc từ sớm, từ xa, sẵn sàng chống chiến tranh xâm lược.
Nói về những điểm mới trong Sách trắng lần này, thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cho biết, từ chính sách "ba không" có thể được hiểu một cách đầy đủ và chính xác hơn thành "bốn không" là: Việt Nam chủ trương không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe doạ sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế.
Thứ trưởng Quốc phòng cũng cho biết thêm, Việt Nam sẽ tăng cường hợp tác quốc phòng với các nước để nâng cao khả năng bảo vệ đất nước và giải quyết các thách thức an ninh chung. Tùy diễn biến tình hình và trong những điều kiện cụ thể, Việt Nam sẽ cân nhắc phát triển các mối quan hệ quốc phòng, quân sự cần thiết với mức độ thích hợp trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của nhau cũng như các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nhấn mạnh, mục đích, ý nghĩa của Sách trắng Quốc phòng nhằm minh bạch hóa chính sách quốc phòng, xây dựng lòng tin với các quốc gia trên thế giới. Cuốn sách đề cập đến những vấn đề mới tuy nhiên, những nột dung cốt lõi không thay đổi so với Sách trắng năm 2009.
"Sách trắng lần này không ngại giới thiệu trang bị vũ khí của quân đội nhân dân Việt Nam thể hiện sự minh bạch của Quốc phòng Việt Nam. Vũ khí của Việt Nam vừa đủ mạnh để bảo vệ tổ quốc và không phương hại đến quốc gia nào", Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh khẳng định và cho biết thêm, tỷ lệ trang bị vũ khí do Việt Nam tự sản xuất hiện nay đã nhiều hơn trước, chứng tỏ sự tự lực của Việt Nam trong vũ khí những năm qua.
Trả lời câu hỏi của phóng viên quốc tế về cạnh tranh chiến lược Mỹ - Trung, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh cho biết, Việt Nam nhìn nhận sự hợp tác, cạnh tranh của các nước lớn là tất yếu, không phải bây giờ mới xuất hiện mà đã có từ lâu. Việt Nam mong muốn sự cạnh tranh giữa các nước lớn phải tuân thủ luật pháp quốc tế, đảm bảo hoà bình, an ninh khu vực, không tạo ra bất bình đẳng giữa nước lớn với nước nhỏ, không phương hại đến lợi ích của Việt Nam.
"Việt Nam tôn trọng sự hợp tác, cạnh tranh của các nước, nhưng sẽ đấu tranh để bảo vệ lợi ích của mình", ông Vịnh nói và nhấn mạnh, Việt Nam không có ý định lãnh đạo ASEAN mà chỉ tham gia tích cực, chủ động, mục tiêu vì hoà bình, an ninh, hợp tác.
Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019 được in thành 2 bản tiếng Việt và tiếng Anh, cung cấp cho các cơ quan đơn vị trong và ngoài nước, đại sứ quán, tuỳ viên quân sự các nước...
Cuốn sách nêu rõ những thách thức và những điều chỉnh trong chính sách quốc phòng của Việt Nam, cơ cấu của Bộ Quốc phòng; tổ chức, phương hướng xây dựng Quân đội nhân dân và Dân quân tự vệ; quá trình tăng cường tiềm lực quốc phòng bảo vệ đất nước...
Cuốn sách được chia thành 3 phần. Phần thứ nhất là bối cảnh chiến lược và chính sách quốc phòng; Chiến lược bảo vệ tổ quốc; Chiến lược quốc phòng; Chiến lược quân sự Việt Nam; Chính sách quốc phòng Việt Nam...
Phần thứ hai là xây dựng nền quốc phòng toàn dân gồm 4 nội dung là xây dựng tiềm lực quốc phòng; xây dựng lực lượng quốc phòng; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân; và lãnh đạo, quản lý quốc phòng. Phần thứ 3 nói về truyền thống lịch sử quân sự Việt Nam.
Bên cạnh sách trắng Quốc phòng Việt Nam, Sách ảnh Quốc phòng Việt Nam cũng được công bố, tập hợp hình ảnh quân đội từ những ngày đầu, trải qua các cuộc chiến tranh, quá trình xây dựng đất nước, gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc.
Trước đó, Việt Nam đã ba lần xuất bản Sách trắng Quốc phòng vào các năm 1998, 2004 và 2009.
Hoàng Thuỳ - Gia Chính